Elítu hópur bloggara?

Ágætu bloggarar.

Ég ákvað að skrifa á blogginu eftir að Facebook lokaði á að hægt væri að skrifa langar greinar á svokölluðu "notes" eða glósur sem býður upp á að birta greinar allt að 100 bls. Nú hef ég skrifað í um tvö ár á svokölluðu Moggabloggi, og er kominn með um 400 greinar, sem gerir grein annan hvorn dag sem ég hef verið á Moggablogginu.

Það sem hefur vakið athygli mína er að sumir bloggarar fá alla athyglina en aðrir enga. Hvað á ég við? Jú, birtur er 10 blogga listi, sem m.a. birtist á mbl.is vefsíðunni. Þetta eru bloggin sem fá mestu athygli og lesningu. Önnur blogg, ekki síðri, fá enga athygli. Er hér miskipt? Ég sendi fyrirspurn á ritstjórn bloggsins, án viðbragða.

Eftir því sem mér skilst, er engin regla, bara geðþóttaákvörðun ritstjórnar bloggsins, um hverjir birtast á topp tíu listanum. Er það sanngarnt? Væri ekki nær að allir hafi sama aðgang, og nýjasta blogggreinin birtist efst á topp tíu listanum og færist niður eftir hver nýjasta grein birtist?  Ein spurning í viðbót, hversu mörg ár þarf fólk að skrifa eða hversu margar greinar þarf það að skrifa til að komast í náð Moggabloggs ritstjórnar og verða loks sýnilegt?

 

Eru flugmóðuskip úreld?

Frá lokum síðari heimsstyrjöldinnar hefur bandaríski sjóherinn lagt mikla áherslu á að vera með stóran flota flugmóðurskipa. Til að skilja hvers vegna, verður aðeins að líta á mismunandi aðferðir sem þjóðirnar sem tóku þátt í stríðinu stigu í átt að yfirburði í lofti.

Ráðist var á Pearl Harbor með meira en 400 flugvélum frá 6 japönskum flugmóðurskipum. Á meðan Bandaríkjamenn áttu nokkur flugmóðuskip sjálfir voru þessir flugmóðuskip langt í burtu á meðan á árásinni á Pearl Harbor stóð  og þess vegna tóku þau ekki þátt og var hlíft. Bandaríkjamenn voru undrandi yfir því hvernig Japanir gátu áreitt þá með mikilli skilvirkni sem byggjast á flugmóðuskips árásaðferð – en niðurstaðan varð að Kyrrahafsvettvangurinn seinni heimsstyrjöldinni varð allsherjar stríð flugmóðuskipa.

Vissulega þurftu flugmóðuskipin stóran flota af fylgdarskipum til verndar því þau voru frekar viðkvæm, en á endanum gerðu flugmóðuskipin gæfumuninn. Japanir voru meðvitaðir þá um að orrustuskip hefðu nýlega verið gerð úrelt  vegna flugmóðuskipanna. Þetta var sérstaklega áberandi í orrustunni við Midway, þar sem Japanir gerðu þau afdrifamiklu mistök að skipta flota sínum í tvennt, og gáfu flugvélum Bandaríkjamanna óvart forskot.

Yfirburðir í lofti hafa að æ síðan verið lykillinn að því að vinna hvaða bardaga sem er í nútímastríði. Flugmóðuskipin gera það mögulegt að koma á yfirráðum í lofti á yfirráðasvæði óvinarins frá öruggum stað án þess að þurfa að hertaka flugvelli.

Flugmóðuskipin veittu mikilvæga yfirburði í lofti í  Kóreu- og Víetnam-stríðunum og þó að hægt sé að halda því fram að Bandaríkjamenn hafi tapað Víetnamstríðinu, þá tapaðist það ekki í loftinu. Það var árið 1955, sem bandaríski sjóherinn tók í notkun fyrsta hornþilfarsskipið sitt: USS Forrestal, sem varð fyrsta ofurflugmóðuskip heimsins.

Vinkaþilfarið leyfði betri nýtingu flugrýmis, vegna þess að flugvélar gátu  bæði tekið á  loft og endurheimt á sama tíma. Þetta var mjög mikilvæg nýjung sem jók mikilli hagkvæmni flugmóðuskipaflotans. Næst mikilvægasta nýjungin var upptaka kjarnorkuorkunnar, sem gerir mögulegt fyrir stærri skip sem gætu borið fleiri orrustuflugvélar og þurftu ekki að taka eldsneyti í höfn eða frá stoðskipum. Kjarnorkan gerði flugmóðuflotann kleift að verða n.k. fljótandi borgir sem notaðar voru til að framfylgjan hervaldi á heimsvísu.

Flugmóðuskipið sjálf varð undirstaða bandarísku aflvörpuvélarinnar í kalda stríðinu. Þau voru  tilbúin tafarlaust til bardaga á þeim svæðum sem þau vöktuðu og hjálpuðu til við að halda aftur af því sem var litið á sem alþjóðlega ógn. Jafnvel eftir kalda stríðið, þegar flugmóðurskip voru við eftirlit á hafinu án óvina, urðu þau eitt af oft vanmetnu tækjunum sem stjórnmálamenn gátu beitt þrýstingi á óvinveittar þjóðir eins og Norður-Kóreu og Írak og hryðjuverkasamtök eins og ISIS.

Nú á dögum er spurningin um hvort viðhalda eigi stórum flugmóðuskipaflota eða ekki  er ekki heit umræða. Andmælendur segja að stríð séu pólitískari og efnahagslegri núna. Viðskiptastríð eins og það sem Bandaríkin og Kína standa frammi fyrir getur haldið áfram í áratugi og áratugi og skilið taparanum eftir í bágri efnahagslegri stöðu, án þess að hleypa af einu skoti.

Einnig er að verða úrelt að beita flugmóðaflotanum sem framvörpun valds, rétt eins og orrustuskip urðu úrelt í seinni heimsstyrjöldinni, vegna þróunar eins og rússneskra háhljóðflauga og kínverska landvarnarkerfisins. Hið fyrrnefnda felur í sér ofgnótt af langdrægum flugskeytum sem eyðileggja flugmóðuskip með allt að 2.500 mílna drægni, sem hægt er að skjóta frá yfirborðsskipum, kafbátum, flugvélum og frá ströndinni sjálfri í leyndum mannvirkjum.

Þessar stýriflaugar sem geta eyðilagt flugmóðuskip hafa meira en þrefalt drægni en langflestar flugvélar sem eru staðsettar er á flugmóðuskipum - um 600 sjómílur og geta fylgdarskipa flugmóðuskipsins til að stöðva slíkar eldflaugar er vafasöm. Þó að ekki sé enn hægt að stöðva háhljóðflaugar á áhrifaríkan hátt, þá geta hefðbundnar stýriflaugar það, en nægilega stór straumur þeirra gæti á endanum komist í gegn og sökkt flugmóðuskipi.

Þó að flugmóðuskip séu enn frábær leið til að egna framherliði gegn harðstjórnarríkjum, þá eru þau gríðarlega dýr. Eftir því sem önnur lönd þróast tæknilega fá þau einnig betri eldflaugatækni og það mun aðeins fjölga mögulegum óvinum sem geta hafið áhrifaríka stýriflaugaárás á bandaríska flugmóðuskipaflotann.

Væru Bandaríkin reiðubúin að setja flugmóðuskip og áhöfn þess, um 6.000 sálir, í skaða til að framkvæma vald? Slíkt tap væri líklega umfram pólitíska réttlætingu í augum almennings.

Verjendur fræðikenninga bera hins vegar fram annan vinkil í umræðunni. Þeir segja að á meðan mörg lönd geta teflt fram minni flota sérhæfðra skipa, og flugskeyti hafa sannarlega aukist að drægni og getu, geti aðeins flugmóðuskip starfað yfir allt litróf hernaðar. Það er hið mannlega teymi í flugmóðuskipasveitunum sem veita svo mikinn sveigjanleika og það geta lagað sig til að vinna gegn hvers kyns stefnu sem óvinurinn mótar.

Tomahawk eldflaugar og drónar kunna að vera verkfæri til árása af nákvæmni, en þær geta aldrei veitt mannúðaraðstoð til stríðshrjáðra svæða, verið notaðar sem bækistöð fyrir leitar- og handtaka/björgunarverkefni eða veitt stórfellt innra öryggi bandamannaríkja eins og áhöfn flugmóðaskipa geta gert.

Raunverulegt afl flugmóðuskipa eru flugvélar þeirra, svo þó að flugmóðuskipin sjálf sé ekki breytt mikið í langan tíma og geti orðið nokkuð úrelt, þá mun flugvélategundin sem þau hafa innanborðs örugglega breytast með árunum og lengja endingartíma flugmóðuskipa,

Stungið hefur verið upp á því að hægt væri að aðlaga flugmóðuskip til að verða n.k. blendingur orrustuskipa. Kjarnakljúfarnir tveir um borð í hverjum Gerald R. Ford-flokki flugmóðuskipanna gætu veitt nóg af „safa“ til að skjóta hvaða vopnum sem er með beindri orku (leysir sem vopn) í framtíðinni.

Hagkvæmni er einu rökin gegn stórum flugmóðuskipaflota, sem verjendur hans segja að ætti að mæta með því að hækka varnarfjárlög Bandaríkjanna til að mæta eldflaugavarnargetu hersins gegn nýju ógnunum. Þannig verða framtíð flugmóðuskipanna tryggð og þar sem flugmóðuskipin eru byggð til að vera í þjónustu í 50 ár eða lengur, bæta þau meira en upp fyrir upphaflega mikla fjárfestingu til lengri tíma litið.

Sem stendur er bandaríski sjóherinn með 10 Nimitz-flugmóðuskip og 1 Ford-flokks flugmóðuskip, en hverju flugmóðuskipi eru 11 aðstoðarskip. Hann hefur einnig 8 þyrluflugmóðuskip og 1 Ameríkuflokks flugmóðuskip ( báðar gerðir er samblanda af árása- og þyrluflugmóðuskip), en þessi skipu notuð til að senda út flugtæki fyrir stutt flugtök og lóðrétta lendingar (STOVL).

Sjóherinn er einnig í því ferli að panta, smíða og taka í notkun að minnsta kosti 5 fleiri Ford-flokka flugmóðuskip, sem ætlað er að vera framtíð bandaríska flugmóðuskipaflotans. Byggingarferli CVN-78, fyrsta í sínum flokki, hefur verið hagrætt og áætlað er að byggingarkostnaður þess verði 1 milljarði USD minna á hvert skip en það kostaði að smíða forvera þess.

Hvað sem gerist til lengri tíma litið, með smíði 5 nýrra Ford-flokka flugmóðuskipa, virðist sem bandaríski sjóherinn sé staðráðinn í að viðhalda flugmóðuskipakenningunni sinni í náinni framtíð. Þau eru á mjög hagnýtan hátt öruggar herstöðvar hvar sem þeirra er þörf - fjölhæfur, færanlegur fjölverkefnaflugher nálægt aðgerðunum og fælingarmáttur sem óvinir geta ekki hunsað. Ólíkt kjarnorkuvopnum eru þau fyrsta gerð vopna sem beitt er í átökum.

Bandaríkin eru enn sem komið er eina landið í heiminum með stóran flugmóðuskipaflota, aðallega vegna þess að ekkert annað land gæti varið jafn miklu fjármagni til að viðhalda slíku aflvörputæki. Kína gæti það kannski, en það hefur allt aðra sýn á landvarnir. Verður flugmóðuskipið áfram undirstaða bandaríska sjóhersins næstu áratugina, eða mun það reynast akkillesarhæll í framtíðarstríði, sem  lúta í lægra haldi fyrir fjölda sérhæfðra, ódýrari vopna sem sökkva flugmóðuskipin? Tíminn mun leiða það í ljós.

Þýðing úr vefgreininni:

US Aircraft Carriers – Why the U.S. Navy Stands Alone with a Large Carrier Force

 

Eru orrustuskip úreld?

Eftirfarandi er þýðing á grein eftir Robert Farley hjá Patterson School of Diplomacy og International Commerce at the University of Kentucky. 

Slóð: No, Battleships are not coming back to modern U.S. Navy

Þótt orrustuskip hafi fyrrum getað haldið áfram að sigla og berjast þrátt fyrir miklar skemmdir á ýmsum íhlutum þeirra, eru nútíma herskip með miklu viðkvæmari, djúpt samþættri tækni, kerfi sem gætu brugðist illa við eldflaugaárásum.

Vandamálið er að virk kerfi þurfa að vernda skip fyrir margs konar árásum, þar á meðal stýriflaugum, tundurskeytum, skotflaugum og langdrægum byssum. Að halda skipi vel varið fyrir þessum ógnum, sem það gæti allar búist við að standi frammi fyrir í aðstæðum gegn aðgangi/svæðishöfnun (A2/AD), myndi líklega reynast kostnaðarsamt.

Í áratugi hafa flotaarkitektar einbeitt sér að því að smíða skip sem, á mælikvarða heimsstyrjaldanna, eru ótrúlega brothætt. Þessi skip eru mun skeinuhættari en hliðstæða þeirra snemma á 20. öld hvað varðar árásagetu, en þau geta ekki tekið á sig mörg högg eða árásir. Er kominn tími til að endurskoða þessa stefnu og byggja enn og aftur skip sem geta tekið á sig árásir? Í þessi grein er skoðað hvernig þessi þróun varð til og hvað gæti breyst í framtíðinni.

Af hverju voru stór skip byggð?

Merkingin „orrustuskip“ kemur frá eldri „línu skipa“ formúlunni; í þeim skilningi að stærstu skip sjóhersins tóku þátt í „bardagalínu“ myndun sem gerði þeim kleift að koma breiðum hliðum sínum á gagnstæða línu andstæðingsins enda fallbyssurnar flestar á hliðum skipanna. Eftir þróun járnklæddra herskipa, vék „orrustuskipið“ frá brynvarða siglingunni miðað við væntingar um notkun; Búist var við að „orrustuskip“ myndu berjast við „orrustuskip“ óvinarins. Nútíma orrustuskipaformið varð til um 1890, með  svo kallað British Royal Sovereign class. Þessi skip voru um 15.000 tonn, með tveimur þungum fallbyssuturnar bæði að framan og aftan, og öfluga stálvörn. Restin af sjóherjum heimsins  tóku upp þessar grunnhönnunarbreytingar, sem  leiddi til að skipin gátu bæði verið skotþung sem og tekið á sig miklar árásir og samt verið starfhæf. Ferlið við að tryggja að skipin gætu tekið á sig þung högg var einfaldað, í þessum fyrstu orrustuskipum, með fyrirsjáanleika ógnarinnar. Líklegasti árásarferillinn seint á 1890 kom frá stórum fallbyssum óvinaflota og þar af leiðandi beintust verndaráætlanir að þeirri ógn.

Frá þeim tímapunkti jókst banvænni og lifunargeta til muna með stærð skipa og sjóher heimsins brugðist við í samræmi við það. Árið 1915 voru fyrstu herskip konunglega sjóhersins um 27.000 tonn; árið 1920 var stærsta orrustuskip heims (HMS Hood) 45.000 tonn. Árið 1921 takmörkuðu alþjóðlegir samningar stærð herskipa.

Af hverju stór skip urðu úreld

Með tilkomu flugvéla aldar (og eldflaugaafls) jók stærðin ekki lengur banvænni yfirborðsherskipa til muna. Á sama tíma gerði fjölgun ógna það erfiðara að tryggja lífsafkomu þessara skipa. Hin risastóru orrustuskip síðari heimsstyrjaldarinnar gátu ekki lifað af samstillta loft- og kafbátaárásir og gátu ekki slegið til baka á nægu færi til að réttlæta aðalvopnabúnað þeirra. Fyrir utan flugmóðurskipin, þar sem árásgetan jókst enn með stærðinni, tóku flotaarkitektar nýjan snúning fyrir minni gerðir af herskipum. Helstu yfirborðsskip bandaríska sjóhersins (USN) í dag eru minna en fjórðung af orrustuskipum síðari heimsstyrjaldarinnar hvað varðar stærð.

Í stórum dráttum sagt hefur hugmyndin um brynvörn sem leið til að tryggja lífsafkomu skipa eftir seinni heimstyrjöldina beðið hnekki. Það er enn töluverð umræða um hvernig hefðbundin herskipsbelti (hliðarvarnir) geta staðist stýriflaugaárás. Stýriflugskeyti hafa að jafnaði minni gegnumbrjótandi kraft en stærstu stórskotalið sjóhersins, en þær hafi aðra kosti. Þilbrynjur reyndust alvarlegra vandamál og kröfurnar um að tryggja lifunarhæfni frá sprengjuárás, sprettiglugga stýriflaugum og (nú nýlega) langdrægum flugskeytum varð stærri þáttur en banvænni stórs og þungbrynvarið skips. Og kannski það mikilvægasta, enginn fann út hvernig á að útrýma (öfugt við að bæta) vandamálið við neðansjávarárás; tundurskeyti halda áfram að vera banvæn ógn við jafnvel þyngsta brynvörðu herskipin.

Sem er ekki þar með sagt að fólk hafi ekki reynt. Nokkrir sjóherjar hafa leikið sér að hugmyndum um stór yfirborðsherskip frá lokum síðari heimsstyrjaldar. Konunglegi sjóherinn íhugaði að endurhanna og klára að minnsta kosti einn herskip af Lion gerðinni, sem hætt var við árið 1939. Rannsóknir leiddu að lokum í ljós að lag þilfarsvarnar sem nauðsynlegt er til að vernda skipin fyrir sprengjum myndi reynast ofviða vandamál. Sovétmenn héldu uppi áformum um að smíða hefðbundin orrustuskip með byssu allt fram á fimmta áratuginn, þegar dauði Stalíns batt enda á slíka fantasíu. Frakkland kláraði herskipið Jean Bart árið 1952 og hélt því í hlutastarfi fram á sjöunda áratuginn sem æfinga- og gistiskip.

Ný bylgja hófst á áttunda áratugnum, þegar Sovétríkin hófu smíði á Kirov-gerð þungra flugskeytaskipa, sem fljótt fengu nafnið „battlecruisers“ (tiltölulega hraðskreið herskip, stærra en tundurspillir en minna vopnað en orrustuskip).

Nýlega hafa Rússland, Bandaríkin og Kína öll hugleitt smíði stórra yfirborðsherskipa. Rússar lofa reglulega að smíða ný Kirov-herskip, fullyrðingu sem verður að taka jafn alvarlega og tillöguna um að Rússar muni smíða nýjar Tu-160 sprengjuflugvélar. Ein af tillögunum fyrir CG (X) áætlunina fól í sér kjarnorkuknúið herskip sem nálgast 25.000 tonn. Fjölmiðlar hafa meðhöndlað kínversku skipategunduna 055 sem svipuð ofurherskip, en fregnir benda nú til þess að skipið muni vera um 12.000-14.000 tonn, nokkru minna en bandaríski Zumwalt-gerðin.

Hvað hefur breyst?

Stór skip hafa samt nokkra banvæna kosti. Til dæmis geta stærri skip borið stærri eldflaugar, sem þau geta notað bæði í sókn og varnarskyni. Framfarir í byssutækni (eins og 155 mm háþróaða byssukerfið sem á að festa á Zumwalt - gerðinni) þýða að stór stórskotalið sjóhers getur skotið lengra og nákvæmara en nokkru sinni fyrr.

En mikilvægustu framfarirnar kunna að vera í að komast af. Stærsta ástæðan fyrir því að smíða stór skip gæti verið fyrirheitið er raforkuframleiðslu. Áhugaverðustu nýjungin í flotatækni fela í sér skynjara, ómannaða tækni, leysigeisla og brautarbyssur (brautarbyssa er línuleg mótorbúnaður, venjulega hannaður sem vopn, sem notar rafsegulkraft til að skjóta háhraða skotum), sem flestar eru orkufrekar. Stærri skip geta framleitt meira afl, aukið ekki aðeins banvænni þeirra (brautarbyssur, skynjarar) heldur einnig lifunargetu þeirra (eldflaugaleysistæki, varnarskynjaratækni, nærvarnarkerfi). Eldflaugaskothylkin sem stór skip geta borið gera þeim kleift að draga saman þessa þætti og dauðafæri og lífsgetu betur en smærri hliðstæða þeirra.

Hvað með sannan arftaka hins klassíska orrustuskips, hannaður til að takast á við og taka á sig árásr? Framfarir í efnishönnun hafa vissulega aukið getu annarra herkerfa (einkum skriðdrekans) til að lifa af árásir og alvarlegt átak til að búa til brynvarið skip myndi án efa skila sér í vel vernduðu skipi. Vandamálið er að óvirk kerfi þurfa að vernda skip fyrir margs konar árásum, þar á meðal stýriflaugum, tundurskeytum, skotflaugum og langdrægum byssum. Að halda skipi vel varið fyrir þessum ógnum, sem það gæti allar búist við að standi frammi fyrir í aðstæðum gegn aðgangi/svæðishöfnun (A2/AD), myndi líklega reynast kostnaðarsamt. Það er líka athyglisvert að á meðan orrustuskipin fyrrum tíma gætu haldið áfram að sigla og berjast þrátt fyrir miklar skemmdir á hinum ýmsu íhlutum þeirra, eru nútíma herskip með mun viðkvæmari, djúpt samþættari tækni, kerfi sem gætu brugðist illa við eldflaugaárásum sem annars lifa af.

Skilnaðarskot

Stór skip með þungar brynvarnir eru ólíkleg til að leysa A2/AD vandamálið. Hins vegar geta stór skip með áhrifarík varnarkerfi, ásamt fjölda afar banvænna sóknarkerfa, farið langt í að vinna bug á kerfi gegn aðgangskerfum. Í þessum skilningi gæti „orrustuskipið“ snúið aftur, þó að það muni gegna hlutverki meira eins og klassískur skjár (sem ætlað er að berjast gegn landbundnum kerfum á ströndum) en orrustuskip. Og þessi nýju „orrustuskip“ munu lifa minna af vegna getu þeirra til að gleypa högg, en að forðast högg með öllu.

 

Baldur Þórhallsson og varnarlið á Íslandi

Baldur Þórhallsson prófessor í stjórnmálafræði sem jafnframt er titlaður varnar- og öryggissérfræðingur, hefur verið áberandi í fjölmiðlum um varnarmál Íslands undanfarið og rætt mikið um hættur sem steðja að landinu í kjölfar innrásar Rússa inn í Úkraníu. Það er gott mál að hann taki málið upp og áhugavert að stjórnmálafræðingar taki öryggis- og varnarmál föstum tökum.

Varðandi fræði og hverjir fást við þessi mál, þá veit ég ekki hvað varnar- og öryggismála titillinn sem hann hefur felur í sér en ég býst við,að þetta sé undirgrein í stjórnmálafræði (eins og í sagnfræðinni). Hins vegar má ekki rugla slíka menntun saman við herfræði eða það að vera herfræðingur en slík fræði og menntun krefst nám í herskóla eins og Sandhurst í Bretlandi (Royal Military College, Sandhurst) eða United States Military Academy (West Point).

Svo er þriðji flokkur fræðinga sem kallar á ensku “Military historians” eða hreinlega hernaðarsagnfræðingar en það er fólk sem sérhæfir sig í herfræði (fyrri tíðar og allt til nútímans) en það stúterar einnig öryggis- og varnarmál frá geópólitísku sjónarhorni.

En spurningin er hvort í Þjóðaröryggisráði sitji herfræðingur sem hefur þekkingu á strategíu og taktík? Það er nefnilega ekki nóg að vera góður í alþjóða refskák öryggis- og varnamála, heldur verður að vera til þekking á hernaðhliðinni, svo sem þörfina á varnarliði og útbúnaði þess, þar er herfræðin sjálf sem er býsna flókið fyrirbæri.

Á vef Stjórnarráðs Íslands segir að í þjóðaröryggisráði eiga fast sæti forsætisráðherra, sem er formaður ráðsins, utanríkisráðherra, dómsmálaráðherra og ráðuneytisstjórar viðkomandi ráðuneyta. Enn fremur eiga sæti í ráðinu tveir alþingisþingmenn, annar úr þingflokki sem skipar meiri hluta á Alþingi en hinn úr þingflokki minni hluta. Þá sitja í ráðinu forstjóri Landhelgisgæslunnar, ríkislögreglustjóri og fulltrúi Slysavarnafélagsins Landsbjargar.

• Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra , formaður
• Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra
• Þórdís Kolbrún Reykdal Gylfadóttir, utanríkisráðherra
• Bryndís Hlöðversdóttir, ráðuneytisstjóri forsætisráðuneytis
• Haukur Guðmundsson, ráðuneytisstjóri dómsmálaráðuneytis
• Martin Eyjólfsson, ráðuneytisstjóri utanríkisráðuneytis
• Sigríður Björk Guðjónsdóttir, ríkislögreglustjóri
• Georg Lárusson, forstjóri Landhelgisgæslu Íslands
• Smári Sigurðsson, fulltrúi Slysavarnafélagsins Landsbjargar
• Oddný Harðardóttir, alþingismaður
• Jóhann Friðrik Friðriksson, alþingismaður.

Eini maðurinn sem ég get séð að sé einhver sérfræðingur í hópnum er Georg Lárusson, forstjóri Landhelgisgæslu Íslands. Til að gæta allrar sanngirni, býst ég við ráðið leiti til íslenskra embættismanna hvað varðar ráðgjöf, og veit ég einhverjir þeirra eru (voru a.m.k.) herfræðingar að mennt. Gaman væri að sjá Val Ingimundarson eða Þór Whitehead í ráðinu og einhverja íslenska liðsforingja, en við eigum marga sem hafa stundað hermennsku í öðrum löndum og hafa fengið liðsforingja menntun.

En snúum okkur aftur að ákalli Baldurs. Hann kallar eftir viðvera fámenns varnarliðs á þessum hættutímum en getur ekki um þjóðerni þess, sem ég segi að eigi að vera íslenskt. Engum er betur treystandi til að gæta eigið öryggi en Íslendingum sjálfum.

Munum hvað gerðist 2006 þegar “Varnarliðið” eða réttara sagt Bandaríkjaher ákvað einhliða að yfirgefa landið til að heyja stríð annars staðar. Ekki var það samkvæmt öryggis þörf Íslands. Það er nefnilega svo, að ef eyjur eins og t.d. Taívan, Japan eða Ísland eru teknar, er gífurlega erfitt að taka þær til baka. Þjóðverjar lögðu ekki í að taka Ísland eftir hernám Breta.

Ég tel líka þetta varnarlið ætti að lágmarki að vera á stærð við hereininguna undirfylki eða “Company” á ensku sem venjulega er herlið upp á 150 - 250 manns og æðsti yfirmaður ber titilinn kapteinn. Mætti kalla liðið Þjóðvarðliða eða Þjóðvarðlið Íslands.

Heimvarnarlið Íslands er annað gott heiti og gamalt og fer það vel við markmið slíkt herliðs en það eru hreinar varnir landsins (mjög erfitt eða ómögulegt að draga slíkt lið inn í hernað NATÓ) enda yrði sett lög um heimavarnarliðið, heimavarnarlög, líkt og eru til á öllum Norðurlöndum nema Íslandi. Þetta gæti verið hálf atvinnumannlið eins og tíðkast í öðrum heimavarnarliðum. Yfirmenn atvinnuhermenn en aðrir starfa hluta úr ári en eru í viðbragðsstöðu á öðrum. Sjá fyrra blogg mitt um heimavarnarlið og lög um það, en ég þýddi og staðfærði dönsk heimavarnarlög á íslenskar aðstæður.

Baldur Þórhallsson á þakkir skilið að tala skorinort um varnarmál og þora að ríða á vaðið. Eina sem vantar hjá honum er að tala aðeins beinna út og hvetja beinlínis til stofnunar íslenskt varnarliðs. Kannski óttast hann viðbrögð VG? Þeir virðist þessa daganna ekki vita í hvern fótinn þeir eiga að stíga og þurfa að bera þann kross að taka þátt í starfi NATÓ af fullum krafti og marka stefnu þess næstu áratugina en hernaðarbandalagið stendur á tímamótum um þessar mundir. Söguleg tíðindi voru þegar VG hvatti til stækkunnar NATÓ með þátttöku Finnlands og Svíþjóðar. Ég held að VG ættu að viðurkenna þá staðreynd að 53% kjósenda VG vilja vera í NATÓ og taka úrgöngu Ísland úr NATÓ af stefnuskránni.

Rándýrt að búa á Ísland - af hverju?

"Flutningskostnaður, mikill launakostnaður og smæð markaðarins útskýrir hvers vegna verðlag er hærra hér en í Evrópusambandinu. Þetta segir Andrés Magnússon, framkvæmdastjóri Samtaka verslunar og þjónustu." Þetta sagði hann í viðtali við RÚV.

Launa- og flutningskostnaður skýri hátt vöruverð

En er þetta satt? Já að hluta en þetta er bara hálfur sannleikurinn. 

Fákeppni og spilling spilar hér stóra rullu en elítan rekur hér með þeigandi innbyrðis samkomulagi háverð stefnu. Allir nýir aðilar sem eru sæmilega stórir ganga inn í þetta umhverfi. Og þeir sem vilja keppa geta það ekki vegna hátt flutninga verðs sem rekja má til fákeppni skipafélaga. Hvers vegna er dýrara að flytja vöru frá Kína til Íslands á leggnum Ísland - Rotterdam en Rotterdam - Kína?

Svo kemur sígilda afsökunin um smæð markaðarins. Hvers vegna er þá vöruverð ódýrara í Færeyjum en á Íslandi? Sex sinnum minni markaður með erfiðum innanlands flutningum en ferjusiglingar eru enn mikilvægar í landinu. Launakostnaður sambærilegur á við Ísland.

Og ef við höldum okkar á svipuðum lengdarbaugi, Kanaríeyjar eru fjarri mörkuðum Evrópu en Ísland, 2 milljónir íbúar, samt er vöruverð þar umtalsverð lægra. Þessi þrjú lönd eiga sameiginlegt að vera eyríki á Atlantshafi, fámenn og fjarri heimsmörkuðum.

Eigum við að bæta Grænland inn í dæmið? Með geysilega erfiðum samgöngum, fáir vegir og ísa lagt haf stóran hluta ársins í risastóru landi, nei við komum líka illa út í slíkum samanburði.

Ísland er því miður frændhyglis samfélag og hefur verið það í aldir og meir en árþúsund. Frændhyglin er íslenska spillingin, ekki venjuleg spilling eins og mútur. Fámennið hjálpar til að skýrt afmarka elíuhópinn og auðvelt er að mynda samstöðu innan hans, sem væri til dæmis erfiðara í stóru Evrópuríki.

Athyglisvert er að stærð elítunnar hefur nokkuð föst prósentutala í gegnum aldir, um 1% til 1,5%.

Flutningar til Íslands eru í höndum skipafélaga sem telja má á annarri hendi (smá samkeppni frá Smyril line). Sama má segja um verslunarkeðjurnar... fákeppni...olíufélög o.s.frv. Fákeppni er andstæða við kapitalísk hagkerfi. Auðhringir sem við höfum mini útgáfu af, halda verðlaginu háu.

Er þetta nútíma einokunarverslun?

Viðbót: Ég gleymdi að taka þátt ríkisvaldsins í verðlagningunni, en þungar reglugerðir, innflutningstollar (þeir kalla þetta fínu nafni innflutningsgjöld) og hár virðisaukaskattur hjálpar ekki til við að halda verðlaginu niðri.

Svo er það mjólkurkýrin sjálf, bíllinn, sem er skattlagður upp í rjáfur...Ekki auðvelt að vera Íslendingur. Við getum ekki keyrt yfir landamærin í vörukaup eins og Norðmenn til Svíþjóðar og Danir til Þýskalands (og Þjóðverjar til Belgíu o.s.frv.

 

Falsfréttir á RÚV

Sláandi lélegur fréttaflutningur RÚV er af vitnaleiðslu 6. janúar nefndarinnar Bandaríkjaþings en störf nefndarinnar er einn mesti farsi í sögu landsins og verður að leita aftur til tíma MacCarty til að finna sambærilegri afskræmingu á leikreglum lýðræðisins.Ekki er verið að leita sannleikans hér og bara vitni andstæð Trump eru dregin fram en markmið nefndarinnar er að gera Trump ábyrgan fyrir óeirðirnar í þinghúsinu Capitol og koma í veg fyrir endurkjör hans. Nefndin er skipuð Demókrötum og tveimur Trump - höturum úr flokki repúblikana sem eiginlega er búið reka úr flokknum.

Nefndin dregur fram "vitni" sem var ekki á staðnum þegar Trump hafi átt veist að lífverði sínum í forseta limmósíunni. Lífverðirnir sjálfir segja þetta vera lýgi. En RÚV étur þetta hrátt, vonandi ekki viljandi, Nota bene, helsti álitsgjafi þeirra er heitur stuðningsmaður demókrata og getur hann einn breytt áliti almennings. Svo að ábyrgðin er mikil. Þökk sé íslenskum fjölmiðlum  þá er álit Íslendinga á Trump í ræsinu. Hann var góður forseti en gallagripur eins og við vitum. Ég dæmi menn eftir verkum, ekki hvað þeir segjast ætla að gera og gera svo ekki. Sagan kennir okkur að ekki er skemmtilegt  að kíkja á einkalíf frægra einstaklinga en mesti dýrlingur út á við, getur verið hrotti heima við. 

Heiimsglugginn - Sláandi vitnisburður í Washington

 

VG vill stækkun NATÓ

Alveg er pólitíkin kostuleg en forsætisráðherra VG styður stækkun NATÓ í norðri og aukningu á herliði í Austur-Evrópu og vill á sama tíma að Ísland gangi úr bandalaginu, þótt kjósendur þeira vilja það ekki. Ótrúleg mótsögn í málflutningi VG.

VG í mótsögn við sjálfa sig

Uppvakningur hallmælir fyrirmenni

Athyglisverð grein á Kjarnanum eftir Úlf Þormóðsson en hann segir ný vaknaðan áhuga stjórnmála- og fræðimanna vera hluti af blekkingarleik og segir þá vera uppvakninga. Þetta eru stór orð og las ég greinina á enda til að leita að rökstuðningi en án árangurs. Líkt og menn sem lýsa skoðunum og tilfinningum sínum, þá er komið með tilfinningaríka fullyrðingu án nokkurs sem mæti kalla rök.

Þessir svo kölluðu uppvakningar eru að bregðast við stórstríði í sjálfri Evrópu og ein mistök geta leitt til heimsstyrjaldar. Þetta er því alvöru mál sem allar, bókstaflega allar Evrópuþjóðir, eru að bregðast við á einn eða annan hátt. Viðbrögð Íslendinga einkenntust fyrst af aðferð strútsins að stinga hausinn í sandinn en nú er hann kominn upp úr honum og umræðan að hefjast. Viðbrögð við alvöru atburð er aldrei blekkingarleikur heldur skilningur á alvarleikanum sem þetta stríð ber með sér og Ísland  verður fyrir áhrifum og eiginlega strax en hingað streyma Úkraínumenn til að leita skjóls.

Þetta segir Úlfur, sem ætla má að sé herfræðingur sem veit betur:

"Þau þrjú eru ekki aðeins að blekkja okkur þegar þau tala um nauð­syn her­vernd­ar, þau eru að skrökva, búa til fals­frétt, ljúga. Af hverju þau gera það er ekki auð­velt að sjá, en vert að velta því fyrir sér hvort það sé eitt­hvað meira en hræðsla við eigin skrök­sögur sem veldur ótta þeirra, hvort það sé und­ir­lægju­háttur við her­veldi, smá­sál­ar­skap­ur, von um hagnað af hermangi eða bara sér­stakt og óleyfi­legt glímu­bragð, drauga­bragð, sem beitt er með­vit­að. Ekk­ert veit ég en mig grunar margt." Hann hermir hér upp á þau ýmislegt en þetta eru bara persónulegar dylgjur en engar staðreyndir um að þau fari með rangt mál.

Ef uppvakningarnir eru að ljúga, hverju þá?

Uppvakningur á Kjarnanum

Getur tekið 3 mánuði fyrir NATÓ að senda herlið ef til innrásar kemur

Sérfræðingar eru á sama máli og ég að varnarmál Ísland hafi verið vanrækt.

Í frétt mbl.is segir að ..."Íslend­ing­ar verða að láta af tepru­skap í umræðunni um varn­ar- og ör­ygg­is­mál hér á landi.

Íslend­ing­ar verða að láta af tepru­skap í umræðunni um varn­ar- og ör­ygg­is­mál hér á landi. Heims­mynd­in er að breyt­ast og við því verður að bregðast. Ef um­mæli for­sæt­is­ráðherra Eist­lands reyn­ast sönn, um að það taki allt að þrjá mánuði fyr­ir Atlants­hafs­banda­lagið  (NATO) að bregðast við inn­rás í Eystra­salts­ríkið, þurfa Íslend­ing­ar að fara að íhuga stöðu sína sem smáríki með ekk­ert varn­ar­lið.

Mik­il­vægt er að skoða varn­ar­samn­inga og hefja sam­töl, m.a. við Evr­ópu­sam­bandið eða Banda­rík­in, um aukið varn­ar­sam­starf.

Þetta kom fram í máli Þor­gerðar Katrín­ar Gunn­ars­dótt­ur, for­manns Viðreisn­ar, í pall­borði á fundi ungliðanefnd­ar Varðbergs, Staða varn­ar- og ör­ygg­is­mála á Íslandi, sem fór fram í Há­skól­an­um í Reykja­vík fyrr í dag.

Auk Þor­gerðar Katrín­ar sátu einnig Bald­ur Þór­halls­son, pró­fess­or í stjórn­mála­fræði, og Björn Bjarna­son, fyrr­ver­andi ráðherra, við pall­borðið. Geir Ove Øby, full­trúi í Atlants­hafs­banda­lag­inu, hélt fram­sögu­er­indi.

All­ir við pall­borðið voru sam­mála um mik­il­vægi þess að gera út­tekt á varn­ar- og ör­ygg­is­mál­um á Íslandi. Þá töldu þau varn­ar­mál al­mennt hafa verið van­rækt hér á landi.

Heims­mynd­in er að breyt­ast og við því verður að bregðast. Ef um­mæli for­sæt­is­ráðherra Eist­lands reyn­ast sönn, um að það taki allt að þrjá mánuði fyr­ir Atlants­hafs­banda­lagið  (NATO) að bregðast við inn­rás í Eystra­salts­ríkið, þurfa Íslend­ing­ar að fara að íhuga stöðu sína sem smáríki með ekk­ert varn­ar­lið.

Mik­il­vægt er að skoða varn­ar­samn­inga og hefja sam­töl, m.a. við Evr­ópu­sam­bandið eða Banda­rík­in, um aukið varn­ar­sam­starf.

Þetta kom fram í máli Þor­gerðar Katrín­ar Gunn­ars­dótt­ur, for­manns Viðreisn­ar, í pall­borði á fundi ungliðanefnd­ar Varðbergs, Staða varn­ar- og ör­ygg­is­mála á Íslandi, sem fór fram í Há­skól­an­um í Reykja­vík fyrr í dag.

Auk Þor­gerðar Katrín­ar sátu einnig Bald­ur Þór­halls­son, pró­fess­or í stjórn­mála­fræði, og Björn Bjarna­son, fyrr­ver­andi ráðherra, við pall­borðið. Geir Ove Øby, full­trúi í Atlants­hafs­banda­lag­inu, hélt fram­sögu­er­indi.

All­ir við pall­borðið voru sam­mála um mik­il­vægi þess að gera út­tekt á varn­ar- og ör­ygg­is­mál­um á Íslandi. Þá töldu þau varn­ar­mál al­mennt hafa verið van­rækt hér á landi."

 

https://www.facebook.com/367725539535/posts/pfbid0g2ErbYwuDAaE2dHcvScdeHMS1MTmWaAk2VJKjSFZAipdLXcVd7f9aR3ks2vkqo8Bl/

Danir sjá aumur á vörnum Íslands

Aumingjaskapur íslenskra stjórnvalda er algjör, meiri segja fyrrum nýlenduherrar Íslands, Danir,  er nóg boðið og senda herlið til norðurhafa til að tryggja öryggi, en íslenska ríkisstjórnin stendur fast á sitt keip, og segir: við erum friðsöm þjóð(nota bene undir vernd mesta hernaðar veldi sögunnar) og við viljum ekki sjá (íslenska) hermenn. Við erum Palli einn í heiminum og ekkert gerist hér...eða hvað?

Danir senda hermenn til Íslands