Færsluflokkur: Utanríkismál/alþjóðamál
Niðurstöður um herafla Bandaríkjanna
Virki hluti bandaríska hersins er tveir þriðju af stærðinni sem hann ætti að vera, hann rekur búnað sem er eldri en hann ætti að vera með og er íþyngdur af viðbúnaðarstigum sem eru erfiðari en þau ættu að vera. Nokkur árangur hefur náðst, en hann hefur orðið á kostnað bæði afkastagetu og nútímavæðingar.
Í samræmi við það metur þessi vísitala:
Herinn sem greindur eftir heildarstigi. Einkunn hersins er áfram lélegur í 2023 vísitölunni. Herinn hefur fullan hug á að nútímavæða sveitir sínar fyrir samkeppni við stórveldi, en áætlanir hans eru enn á þróunarstigi og það munu líða nokkur ár þar til þær verða tilbúnar til öflunar og sóknar. Með öðrum orðum, herinn eldist hraðar en hann er að nútímavæða. Hann er enn veikur að getustigi með 62 prósent af þeim krafti sem hann ætti að hafa en hefur verulega aukið viðbúnað sveita og skorað hæsta stig mjög sterkt. Hins vegar, þar sem herinn ýtir aðgerðaþjálfun niður á undirfylkisstig, fyrir neðan herfylki og herdeild, er óljóst hversu tilbúnar hersveitir hans eru í raun eða hversu árangursríkar þær myndu vera í bardaga. Herinn hefur betri tilfinningu fyrir því hvað hann þarfnast fyrir stríð gegn jafningja, en fjármögnunaróvissa gæti ógnað getu hans til að ná markmiðum sínum.
Sjóherinn/flotinn er flokkaður sem veikur. Heildarstig sjóhersins hefur lækkað úr lélegu í 2022 vísitölunni í veikt í 2023 vísitölunni. Tæknibilið milli sjóhersins og jafningja heri keppinautanna er að minnka samkeppnisaðilum í hag og skip sjóhersins eldast hraðar en verið er að skipta um þau. Floti hans er of lítill miðað við vinnuálag og stoðskipasmíðastöðvar eru gagnteknar af þeirri viðgerðarvinnu sem þarf til að gera fleiri skip tiltæk. Gert er ráð fyrir að sjóherinn verði með 280 skipaflota árið 2037, sem er minna en núverandi herlið sem er 298 og vel undir þeim 400 sem þarf til að mæta kröfum í rekstri. Fjármögnun til að bæta einhvern af þessum alvarlegu annmörkum er enn vandamál.
Flugherinn er flokkaður sem mjög veikur. Staða USAF hefur verið lækkað úr veikum í 2022 vísitölunni í mjög veik í 2023 vísitölunni vegna dýpkunar á áður metnum atriðum sem tengjast öldruðum flugvélum og mjög lélegrar þjálfunar og halda í flugmenn. Starfslok flugvéla fara fram úr kynningu á nýjum flugvélum, sem versnar getuvanda flugþjónustunnar. Skortur á flugmönnum og hættulega lítill flugtími fyrir flugmennina sem þjónustan hefur dregið úr getu flughersins til að búa til það magn og gæði bardagaflugvéla sem þyrfti til að uppfylla kröfur stríðstíma. Þó að hann gæti á endanum lagt sitt af mörkum til að vinna eitt stórt svæðisbundið viðbúnað (MRC), þá væri tíminn sem þarf til að vinna þá bardaga og tilheyrandi niðurbrotshlutfalli mun hærri en ef flugþjónustan hefði brugðist snögglega við til að auka hágæða þjálfun og eignast fimmtu kynslóðar vopnakerfis sem þarf til að ráða yfir slíkum bardagagetu. USAF myndi strita mjög gegn jafningjakeppanda (lesist herstórveldi).
Landgönguliðið flokkast sem sterkt. Stigið fyrir landgönguliðið var hækkað í sterkt úr lélegt í 2022 vísitölunni og það er enn sterkt í þessari útgáfu af tveimur ástæðum: (1) vegna þess að 2021 vísitalan lækkaði þröskuldinn fyrir getu frá 36 fótgönguliðsherfylkingum til 30 herfylkja í viðurkenningu á rökum sveitarinnar um að það sé einstríðssveit sem er einnig reiðubúin fyrir margs konar smærri viðbragðsverkefni og (2) vegna óvenjulegrar, viðvarandi viðleitni sveitarinnar til að nútímavæða (sem bætir getu) og auka viðbúnað þess á metnu ári. Af fimm herþjónustum er sveitin sú eina sem hefur sannfærandi sögu um breytingar, hefur trúverðuga og hagnýta áætlun um breytingar og er í raun að framkvæma áætlun sína um breytingar. Hins vegar, þar sem ekki er til viðbótarfjárveiting á fjárhagsárinu 2023, ætlar sveitin að fækka herfylkingum sínum enn frekar úr 22 í 21, og þessi fækkun, ef hún kemur til framkvæmda, mun takmarka að hve miklu leyti það getur stundað dreifðar aðgerðir eins og það sér fyrir sér. og koma í stað bardaga taps (fylla upp í skarðið vegna fall hermanna - þar með takmarkað getu þess til að halda uppi aðgerðum). Þrátt fyrir að þjónustan sé enn bundin af gömlum búnaði á sumum sviðum, hefur hún næstum lokið nútímavæðingu á öllum flughlutanum sínum, hefur náð góðum árangri í því að setja upp nýtt landvarnarfarartæki og flýtir fyrir kaupum á nýjum and-skipavopnabúnaði og loftvarnarvopn. Full framkvæmd endurhönnunaráætlunar þess mun krefjast kaup á nýjum flokki landgönguskipa, sem hersveitin þarfnast auk stuðnings frá sjóhernum.
Geimsveitin/geimherinn flokkast sem veik. Geimsveitin var formlega stofnuð 20. desember 2019, sem afleiðing af fyrri tillögu Trump forseta og löggjafar sem þingið samþykkti. Vísitalan fyrir 2021 gaf yfirlit yfir nýju þjónustuna, útskýrði hlutverk hennar, getu og áskoranir, en bauð ekki upp á mat. Með ár til viðbótar til að öðlast meiri innsýn, 2022 vísitalan skoraði USSF sem veikt á öllum mældum sviðum, ekki vegna skorts á sérfræðiþekkingu heldur vegna þess að getu þjónustunnar er langt undir þeim kröfum sem gerðar eru til hennar. Þjónustan hefur staðið sig nokkuð vel í að skipta um verkefni frá öðrum þjónustum án truflana í stuðningi, en hún hefur ekki nægar eignir til að fylgjast með og stjórna sprengilegum vexti í viðskipta- og samkeppnislöndum sem eru sett á sporbraut. Meirihluti vettvöngum þess hefur farið fram úr áætlaðri líftíma og nútímavæðingartilraunir til að skipta um þá eru hægar en stigvaxandi. Sveitin skortir einnig varnar- og sóknargetu gegn andstæðingum í geimnum. Þar af leiðandi heldur bandaríska geimsveitin einkunn sinni veik í heildina.
Kjarnorkuherinn. Kjarnorkugeta Bandaríkjanna er flokkuð sem sterk. Líta verður á stöðu bandarískra kjarnorkuvopna í samhengi við ógnunarumhverfi sem er verulega hættulegra en það var undanfarin ár. Þar til nýlega þurftu bandarískar kjarnorkuhersveitir að takast á við einn kjarnorkuandstæðing frekar en tvo eða fleiri. Í ljósi fullvissu háttsettra leiðtoga um viðbúnað og áreiðanleika bandarískra kjarnorkuherja, sem og sterkrar tvíhliða skuldbindingar um nútímavæðingu alls kjarnorkuframtaksins, heldur kjarnorkugeta Bandaríkjanna einkunninni sterk. Áreiðanleiki núverandi bandarískra afhendingarkerfa og sprengjuodda er í hættu þar sem þeir halda áfram að eldast og ógnin heldur áfram að aukast og viðkvæmni rétt í tíma endurnýjunaráætlunum eykur aðeins þessa áhættu. Reyndar eru næstum allir þættir kjarnorkufyrirkomulagsins á tímamótum með tilliti til endurnýjunar eða nútímavæðingar og hafa ekkert svigrúm fyrir tafir á áætlun. Framtíðarmat mun þurfa að íhuga áætlanir um að laga kjarnorkuher Bandaríkjanna til að gera grein fyrir tvöföldun jafningjakjarnorkuógna. Þó að afkastageta hafi ekki verið metin á þessu ári er ljóst að breytingin á ógninni gefur tilefni til endurskoðunar á stöðu bandarískra herafla og fullnægjandi núverandi nútímavæðingaráætlunum. Þetta eignasafn heldur einkunn sinni sterkt en ef ekki tekst að halda nútímavæðingaráætlunum á réttri braut meðan áætlanagerð er fyrir þriggja aðila (eða fleiri) kjarnorkujafningjavirkni gæti hægt og rólega leitt til samdráttar í styrk bandarískrar kjarnorkufælingar.
Heimild: 2023 Index of U.S. Military Strength | The Heritage Foundation
Utanríkismál/alþjóðamál | 30.3.2023 | 09:30 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Bandaríkjaher hefur getað státað sig af því að geta barist á tveimur stríðsvettvöngum, allar götur síðan í seinni heimsstyrjöld þegar hann barðist samtímis í Evrópu og Asíu. Hann gat það enn þegar hann stóð í átökum í Írak og Afganistan á fyrsta áratug tuttugustu og fyrstu aldar en það reyndi svo á, að Bandaríkjaher neyddist til að yfirgefa herstöð sína á Keflavíkurflugvelli og hefur ekki komið aftur.
En síðan hefur mikið vatn runnið til sjávar.
Núverandi stríð í Úkraínu og ógnandi aðgerðir Rússlands í garð NATO-ríkja ásamt vaxandi veldi Kína í Asíu varpa ljósi á stefnumótandi erfiðleika fyrir Bandaríkin - nauðsyn þess að geta fælt eða hugsanlega barist við tvo helstu andstæðinga á tveimur mjög mismunandi svæðum heimsins á sama tíma með það sem þau hafa við höndina.
Þó að ólíklegt sé að Bandaríkin muni mæta tveimur mikilvægum keppinautum á sama tíma, er möguleikinn meiri en enginn. Núverandi ástand í Úkraínu, þar sem Vladimír Pútín Rússlandsforseti skaut flugskeytum sem lenda nálægt Póllandi, og hugmyndafræðilegar skuldbindingar Xi Jinping Kínaforseta um að koma Taívan inn í Kína, gefur tækifærissinnaða þjóð frábært tækifæri til að reyna fjandsamlegt athæfi á meðan heimsbyggðin er annars hugar. Hernaðarsagan hefur einmitt kennt okkur að mýsnar fari á stjá þegar risinn sefur eða er upptekinn annars staðar við átök.
Bandaríkin eru heimsveldi með hagsmuni og skyldur um allan heim. Það verður að vera fært um að vernda hagsmuni Bandaríkjamanna erlendis, bandamenn og frelsi til að nota alþjóðlegar siglingaleiðir, loftrými, geimferða og netheima.
Þetta er ekkert auðvelt verkefni - og bandaríski herinn í dag er ekki í stakk búinn til að taka það að sér, ótrúlegt en satt.
Herafli Bandaríkjanna er of lítill og of úreldur til að berjast á mörgum vígstöðvum. Samdráttur herafla frá lokum kalda stríðsins og 20 ára bardagaskeið í Mið-Austurlöndum hafa skilið eftir bandaríska herinn sem skel af sínu fyrra sjálfi. Ekki má gleyma því að heimsveldi Bandaríkjanna, sem er arftaki breska heimsveldisins, er sjóveldi (og í nútímanum einnig loftveldi) og allur heraflinn er byggður í kringum bandaríska flotann og flugherinn. Landher Bandaríkjanna hefur alla tíð verið veikasti hlekkurinn. Landgönguliðar (US Marines) sáu t.a.m. um töku eyja í Kyrrahafi í seinni heimsstyrjöld.
Þetta ætti að valda öllum vestrænum ríkjum áhyggjum - sérstaklega vegna þess að Kína og Rússland eyða verulegum hluta af efnahagslegri framleiðslu sinni í varnarfjárlög sín, í þeim tilgangi að ögra bandarískum hernaðaryfirburði.
Kínversk stjórnvöld eru að stækka herafla sinn hratt. Kannski er sýnilegasta dæmið um þetta skipasmíði. Í lok árs 2020 var stærð kínverska flotans um það bil 360 sjóför. Berðu það saman við flota bandaríska sjóhersins með 297 skipum.
Kínverska herliðið verður að vera nútímavætt fyrir árið 2035, að sögn Xi. Árið 2049, fullyrðir hann, ættu Kínverjar að vera heimsklassa herveldi sem er fært um að berjast og vinna stríð. Væntanlega við Bandaríkin.
Byltingarkennd leið Kína í getu sinni við að framfylgja harðkjarna valdbaráttu sína mun líklega leiða til verulegrar breytingar á hnattrænu hervaldsjafnvægi næstu áratugi.
Hvað Rússland varðar, þá er hernaðargeta þeirra nú þegar til sýnis á alþjóðavettvangi.
Bandaríski herinn hefur yfirburði yfir rússneska herinn, en Rússland hefur yfirburði yfir bandaríska þegar kemur að ákveðnum getu. Til dæmis er bandaríski herinn með um það bil 6.000 skriðdreka á meðan Rússland er með um 12.000. Taktísk kjarnorkugeta Rússa er 10 á móti 1 fleiri en Bandaríkin.
Menn geta ekki gleymt þeirri ógn sem Íran og Norður-Kórea stafar einnig gagnvart þjóðaröryggi Bandaríkjanna, með eldflaugavopnabúrum sínum og kjarnorkuáætlunum. Það er mikilvægt fyrir Bandaríkin að geta varpað fram styrk á heimsvísu til að veita bandamönnum sínum fullvissu og hindra andstæðinga sína.
Þó að gæði bandaríska herliðsins séu eins og stendur ágæt er stærð hans í sögulegu lágmarki og það takmarkar getu hans til að bregðast við þeim margvíslegu ógnum sem landið stendur frammi fyrir á heimsvísu. Það hefur einfaldlega ekki næga krafta.Þetta er áhyggjuefni, sérstaklega þegar Bandaríkin þurfa að fara í átök án þess að tefla stöðu bandarískra hermanna á öðru mikilvægum svæðum í hættu.
Til dæmis, ef Bandaríkjamenn myndu taka þátt í beinum átökum Rússa, neyðast þeir til að senda herbúnað og mannskap frá öllum heimshornum á vígvelli Austur-Evrópu. Með því myndu Bandaríkin neyðast til að draga herafla frá öðrum svæðum heimsins, eins og Vestur-Kyrrahafi, þar sem nærvera þeirra er mikilvæg til að fæla frá Kína.
Árlegt mat Heritage Foundation á hervaldi Bandaríkjanna, 2022 Index of US Military Strength, sjá slóð: Index of US Military Strength, metur það svo að bandaríski herinn sé aðeins í meðallagi fær um að tryggja mikilvæga þjóðaröryggishagsmuni sína og myndi stritast mjög ef hann yrði kallaður til að takast á við fleiri en einn keppinaut á sama tíma.
Lítið getustig er sérstaklega áhyggjuefni vegna þess að tölur skipta miklu máli í stríði.Vísitalan áætlar að sameiginlegt herlið sem getur tekist á við margar vígstöðvar samtímis þyrfti að samanstanda af:
- Herinn er með 50 stórfylkis bardagasveitir samanborið við núverandi fjölda 31.
- Sjóherinn með að minnsta kosti 400 skip, samanborið við þau 297 skip sem hann hefur nú.
Síðan hernaðaruppbygging Ronalds Reagans forseta hófst til að fæla frá Sovétmönnum á síðustu árum kalda stríðsins, hefur heildarþróunin greinilega verið stöðug í átt að minni herafla. Fyrir utan heraflastærð er sumt af búnaði hersins afar gamaldags og margir vettvangar hans tóku til starfa fyrir meira en 30 árum síðan.
Her þjónustueiningar, eins og landherinn og sjóherinn, eldast hraðar en þær eru að nútímavæða. Fyrir vikið verður auðveldara fyrir helstu keppinauta að ná tæknilegu jafnvægi við bandaríska herinn.
Til upprifjunar þurfa Bandaríkin herafla sem getur stjórnað tveimur átökum vegna þess að hann myndi útvega nægan herafla til að: 1. fæla tækifærissinnaðan andstæðing frá því að hefja átök á meðan Bandaríkin eru í átökum og 2. útvega Bandaríkjunum nægan fjölda herliðs til að takast á við. bardaga tap án þess að krefjast þess að Bandaríkin afneiti restinni af heiminum til að einbeita sér að einum átökum.
Góðu fréttirnar fyrir þá sem hafa áhyggjur af þessu eru þær að það virðist vera tvíhliða viðurkenning bandarískra stjórnmálamanna á nauðsyn þess að geta barist á tvemur vígstöðvum í senn. Menn viðurkenna að þetta kann að vera erfitt verkefni, sérstaklega þegar fjárhagshalli Bandaríkjastjórnar er kominn upp í 32 trilljarða dollara. Er til nægt fjármagn?
Og hernaðarvandi Bandaríkjanna er líka vandi Íslands. Við eru peð á skákborði Bandaríkjahers, og hvað ef hann ákveður að fórna peðinu fyrir stærri hagsmuni, t.d. innrás í Evrópu eða Kyrrahafsstríði við Kína? Getur Bandaríkjaher þá varið Ísland? Hann gat það varla 2006 og dró her sinn frá Íslandi fyrir vikið. Fara þá mýsnar ekki á stjá?
Við sem boðum að Íslendingar verði að taka varnarmálin í eigin hendur sjáum stóru myndina. En gera íslenskir stjórnmálamenn það? Vita íslenskir stjórnmálamenn um stöðu Bandaríkjahers? Eða koma varnarmál þeim ekkert við? Sjáum ekkert, heyrum ekkert illt viðhorfið?
Utanríkismál/alþjóðamál | 29.3.2023 | 07:06 (breytt kl. 08:39) | Slóð | Facebook | Athugasemdir (5)
Frægt var hvað Milton Friedman sagði: Verðbólga er alltaf og alls staðar peningalegt fyrirbæri, í þeim skilningi að hún er og er aðeins hægt að framleiða með hraðari aukningu á magni peninga en framleiðslu. Auðvitað vitum við öll að forgangsröðun ríkisútgjalda er drifkraftur peningamagnsins og ríkið eyðir oftar en ekki of miklu."
Þegar fer saman lágs atvinnuleysis og lágrar verðbólgu hefur það vakið undrun hagfræðinga, sem trúa venjulega á samhengi milli atvinnuleysis og verðbólgu - að minnsta kosti til skamms tíma litið. Þegar öllu er á botninn hvolft þýðir lítið atvinnuleysi að fyrirtæki þurfa að keppa um starfsmenn, sem þau gera með því að hækka laun. Hækkandi laun ýta undir verðbólgu.
Samband verðbólgu og atvinnuleysis er þekkt sem Phillips-kúrfan, en hún hefur ekki verið áreiðanleg spá um verðbólgu undanfarna áratugi.
Umræða um verðbólgu og atvinnuleysi er ekkert nýtt. Allt frá 1950 hafa hagfræðingar reynt að skilja nákvæmlega samband þessara tveggja hugtaka. Milton Friedman hélt því fram að hagkerfið myndi alltaf leita aftur í eðlilegt atvinnuleysi. Hann skilgreindi náttúrulegt hlutfall sem lágmarksatvinnuleysi sem samrýmist stöðugri verðbólgu, eins og hún ræðst af uppbyggingu vinnumarkaðarins.
Rök hans voru að í gegnum 1950 og fram á 1960 áratug glímdu menn beinlínis við þá hugmynd að verðbólga gæti haft undirliggjandi kostnaðarþvingandi vídd, þó Friedman hafnaði hugmyndinni um skipulagslega kostnaðarverðbólgu sérstaklega vegna valds verkalýðsfélaga.
Peningafræðikenningin (e. The monetarist theory, eins og Milton Friedman hefur gert fræga, fullyrðir að peningamagn sé aðal þátturinn í því að ákvarða verðbólgu / verðhjöðnun í hagkerfi. Samkvæmt kenningunni er peningastefnan mun áhrifaríkara tæki en ríkisfjármálin til að örva hagkerfið eða hægja á verðbólgu.Erum við sammála þessu? Fyrir Friedman var verðbólga aldrei kostnaðar- eða gengishækkunaráhrif, heldur þjóðlegt fyrirbæri sem stafaði af peningastefnunni. Að lokum sagði Friedman að verðbólga væri alltaf framleidd af miklum opinberum útgjöldum og auknu peningamagni. Þessu er ég sammála, miðað við ástandið á Íslandi í dag. Ekkert hámarksþak er á útgjöldum ríkisvaldsins (eða lög gegn að ríkissjóður sé rekinn með halla sem myndi setja gífurlegt aðhald á ríkisvaldið). Veit ekki hvort að peningamagnið í umferð sé of mikið, en þennsla í framkvæmdum hið opinbera og einkageirans, í byggðingariðnaðinum t.a.m. hefur verið of mikil sem og einkaneyðslu almennings.
En nú er búið að slá á einkaneyðslu almennings, hann hefur t.d. ekki efni á að kaupa sér húsnæði né bíla og í erfiðleikum með matarinnkaup.
En Seðlabanki Íslands getur ekki haldið aftur af ríkisgjöldin með óábyrga ríkisstjórn við stjórnvölinn en spurningin er hvort hann geti stöðvað þennsluna í atvinnulífinu? Hvað með þrjá undirstöðu atvinnuvegi Íslands? Það er t.d. ekki hægt að stöðva komu ferðamanna til landsins sem knýr þennsluna í ferðamannaiðnaðinum (fjárfestingar og eftirspurn eftir vinnuafl), né þennsluna í sjávarútvegi (aðallega í fiskeldi sem gríðarleg)eða eftirspurninga eftir málma (aðallega ál) frá Íslandi.
Utanríkismál/alþjóðamál | 24.3.2023 | 22:13 (breytt 25.3.2023 kl. 08:07) | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Utanríkisráðherra vor hefur gert megin mistök smáríkis og það er að stíg beint inn í stórveldispólitíkina með beinum og áhreifanlegum hætti. Og það meiri segja að taka þátt í hernaðinum með sendingu hergagna beint til Úkraníu.
Við brugðumst við í krafti stærðar þjóðarinnar, sagði Þórdís Kolbrún í viðtali við Morgunblaðið.
Stjórnvöld borguðu fyrir flutning hergagna til Úkraínu. Þarna gátum við gert eitthvað sem skipti máli. Þetta voru ekki skriðdrekar en þessu þurfti á að halda.
Íslensk stjórnvöld báru kostnað af og sáu um flutninga á hergögnum milli Evrópuríkja og Úkraínu, en Þórdís Kolbrún lagði þá tillögu fram í fyrra að Ísland sem herlaust ríki gæti lagt landinu lið hernaðarlega á þennan hátt.
Við vorum að hjálpa venjulegu fólki sem neyddust til að breytast í hetjur til að verjast árásum Rússa.
https://www.mbl.is/frettir/innlent/2023/03/22/russneski_floti_thid_megid_fokka_ykkur/
Það er mikil þversögn að neita að taka upp íslenskan her en á sama tíma að taka beinan þátt í stríði. Smáríki eiga að sjálfum sér nær og ef þau vilja vera peð í stórveldisskákinni, þá einungis til að miðla málum og vera sáttasemjari.
Lítur á þjóðaröryggisstefnu eins og stjórnarskrá
Varðandi gildandi þjóðaröryggisstefnu Íslands sagði Þórdís Kolbrún endilega mega endurskoða hana og að hún taki þeirri umræðu fagnandi.
Margt komi til greina en að fyrst og fremst beri okkur skylda til að virða og rækta alþjóðasambönd okkar og vera verðugir bandamenn NATO og Bandaríkjanna, sem veiti Íslandi hervernd.
Þórdís kvaðst hins vegar líta á þjóðaröryggisstefnu Íslands eins og stjórnarskrá.
Sjá slóð: Þingsályktun um þjóðaröryggisstefnu fyrir Ísland (m.áo.br)
Hún er stóru línurnar yfir grundvallaratriði. Svo er allt hitt. Það getur allt átt heima undir þeim línum.
Hér er annað dæmi um vanhæfni stjórnvalda og skilningsleysi á hvað þjóðaröryggi er. Hvernig er hægt að leggja þjóðaröryggisstefnu á borðið en ekki koma með hernaðarlegar skýringar á varnarstefnu landsins? Það er bara ekki hægt en það er hægt á Íslandi greinilega.
Í 60 bls. skýrslu um varnarmál Íslands 2022-23, "Skýrsla um mat þjóðaröryggisráðs á ástandi og horfum í þjóðaröryggismálum", eru skrifaðar 5 bls. um varnir landsins. Sjá kaflaheiti hér að neðan.
3. Hernaðarlegir þættir, fjölþáttaógnir og varnarmannvirki 8.
4. Öryggi landhelgi og landamæra 11-13.
Ef rýnt er í innihaldið, þá er það rýrt, aðeins farið í stöðu mála og frasar fram bornir um að tryggja eigi öryggi um þetta eða hitt (aðallega netöryggi). Engin stefnumótun, framtíðarsýn eða talað um hvernig við getum tryggt raunverulegar varnir landsins í breyttum heimi. Að henda 2 milljörðum króna til Úkraníu er ekki í þágu varna Íslands. Ísland heldur áfram að vera veikasti hlekkurinn í vörnum NATÓ.
Sjá slóð: Þingsályktun um þjóðaröryggisstefnu fyrir Ísland (m.áo.br)
Svo ber ekki að taka of mikið mark á orðum Arnórs Sigurjónssonar að við Íslendingar ættum að leggja 2% vergrar þjóðarframleiðslu í varnarmál. Hann skemmdi fyrir sér að ræða þann þátt við níska Íslendinga. Fá NATÓ-ríki gera það í raun, eru í kringum 1-1,5%. Við leggjum fram rúma 3 milljarða kr. í varnarmál, gætum auðveldlega hækkað okkur upp í 10 milljarða kr. og fyrir þann pening er hægt að gera margt.
Við eigum að sníða okkur stakk eftir vexti, til dæmis að endurskilgreina hlutverk Landhelgisgæslunnar (að fyrirmynd bandarísku landhelgisgæslunnar sem löggæsla á friðartímum en er herstofnun á ófriðartímum) þannig að skip hennar geti þjónað hernaðarlegu hlutverki eða bæta við 1-2 tundurspillum í flota hennar. Á sama tíma má koma upp undirfylki sérsveita og öflugu þjóðvarðliði (ígildis heimavarnarliðs, það starfa 2 mánuði á ári, sjá Þjóðvarðlið Bandaríkjanna sem er í raun varalið Bandaríkjahers). Setja upp loftvarnarkerfi (eldflaughjúp - Iron Dome á suðurhluta Íslands. Það þarf ekki meira en þetta til að tryggja lágmarksvarnir landsins.
Utanríkismál/alþjóðamál | 23.3.2023 | 11:46 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)
Það fer ekki framhjá neinum, sem fylgjast reglulega með bandarískum stjórnmálum að hart er barist um gildi og grundvöll Bandaríkjanna. Hófst sú barátta um miðjan 9. áratug 20. aldar og sjá má af því að valdaflokkarnir tveir, repúblikanar og demókratar, hafa ekki getað staðið sameiginlega að lagasetningu nýrra laga síðan þá.
Lengi vel var lítill munur á flokkunum á 20. öldinni, demókratar voru n.k. miðjuflokkur en repúblikanar hægri meginn við miðjuna, n.k. Sjálfstæðisflokkurinn íslenski. En það er ótvírætt að harðsnúnir sósíalistar hafa tekið yfir demókrataflokkinn og byrjaði sú þróun með ríkisstjórn Obama og ótvírætt með ríkisstjórn Bidens.
Þessi sósíalistar hafa nýjar hugmyndir um bandarískt þjóðfélag. Kíkjum á 10 þeirra:
1) Peningar eru hugarsmíði. Það er hægt að búa þá til úr lausu lofti. Árlegur halli og samanlagðar þjóðarskuldir skipta ekki lengur miklu máli.
Fyrri forsetar voru með mikinn árlegan halla, en að minnsta kosti voru nokkrar eftirgjafir um að peningarnir væru raunverulegir og þyrfti að greiða þá til baka einhvern tímann. Ekki núna. Nú nálgast þjóðarskuldirnar 31 trillónir Bandaríkjadala og 110 prósent af árlegri landsframleiðslu. Sósíalíska elítan trúir að annaðhvort að varanlegir núllvextir geri óviðkomandi skuldbindingu óviðkomandi, eða því stærri sem skuldin er, því líklegra er að Bandaríkjastjórn neyðist til að takast á við nauðsynlega endurdreifingu tekna.
2) Lög eru ekki endilega bindandi lengur. Joe Biden sór eið að gæta þess að lögin séu framfylgt af trúmennsku." En hann hefur viljandi gert alríkislög um innflytjendamál ógild. Sumir óeirðaseggir eru sóttir til saka fyrir að brjóta alríkislög, aðrir ekki. Handtökur, saksóknir og réttarhöld eru allt í fljótandi formi og eftir hentileikum saksóknara hverju sinni (í demókrataborgum).
Glæpatíðni skiptir ekki endilega máli. Ef einhver er rændur, fyrir líkamsárás eða skotinn má skilja að það sé jafnmikið þolandanum að kenna og gerandanum. Annaðhvort var fórnarlambið of slappt, umhyggjuslaust og viðkvæmt, eða hann ögraði árásarmanninum sínum. Hversu gagnlegur glæpurinn er fyrir stærri dagskrár vinstri manna ræður því hvort fórnarlamb er í raun fórnarlamb og fórnarlambið raunverulega fórnarlamb.
Sjá má þetta af framkomu saksóknarann í New York, sem sækir hart að Donald Trump en lætur ofbeldisfólk sleppa úr fangelsi, það er ekki ákært. Hugmyndafræði ræður því hvenær lög eru enn talin lög. Í raun má tala um lögleysu sumstaðar í Bandaríkjunum sem státuðu sig lengi vel að hafa skilvirkasta réttakerfi heims.
3) Kynþáttahyggja er nú ásættanleg. Bandaríkjamenn voru fyrst og fremst skilgreindir af þjóðerni sínu eða trú, og aðeins í öðru lagi - ef yfirhöfuð - af amerískri samkennd. Skýr útilokun hvítra frá heimavistum háskóla, öruggum rýmum og alríkishjálparáætlunum er nú óumdeild. Það er ósögð endurgreiðsla fyrir meintar skynjaðar fyrri syndir, eða tegund af góðum rasisma. Að vera ranglega kallaður rasisti gerir mann sekari en að kalla einhvern annan rasista ranglega.
4) Innflytjandinn er að mestu leiti taldir æskilegri en sjálfur borgarinn. Nýliðinn, ólíkt gestgjafanum, er ekki blettur af syndum stofnunar og sögu Bandaríkjanna. Flestir borgarar verða að fylgja sóttkvíareglum og félagslegri fjarlægð, halda sig utan skóla og hlýða öllum lögum en svo á ekki við um milljónir ólöglegra innflytjenda. Þeir fara beint inn á kerfi.
Dæmi um þetta er að þeir sem koma ólöglega inn í Bandaríkin þurfa ekki að fylgja svo óþarfa COVID-19 reglum. Börn þeirra ættu að fá strax skóla án þess að hafa áhyggjur af sóttkví. Innflytjendur þurfa ekki að hafa áhyggjur af ólöglegri komu sinni eða búsetu í Bandaríkjunum. Elíturnar okkar trúa því að ólöglegir aðilar líkist meira stofnendum en löglegum ríkisborgurum.
5) Að mati vinstri sinnaðrar elítunnar ætti að koma fram við flesta Bandaríkjamenn eins og við myndum koma fram við lítil börn. Ekki er hægt að biðja þá um að framvísa skilríki til að kjósa. Göfugar lygar elítunnar um COVID-19 reglur eru nauðsynlegar til að vernda Neanderdalsmenn fyrir sjálfum sér.
6) Hræsni er passé. Dyggðamerki er lifandi. Aðgerðarsinnar um loftslagsbreytingar fljúga á einkaþotum. Stríðsmenn um félagslegt réttlæti búa í lokuðum samfélögum. Margmilljarðamæringar elitistar gefa sig út fyrir að vera fórnarlömb kynjamismuna, kynþáttafordóma og hommahaturs. Elítan þarf þessar undanþágur til að hjálpa hinu hjálparvana. Það er það sem þú segir við minna máttar um hvernig eigi að lifa, ekki hvernig þú sjálfur lifir, sem skiptir máli.
7) Að hunsa eða viðhalda heimilisleysi er æskilegra en að binda enda á það. Það er mannúðlegra að láta þúsundir heimilislausra búa, borða, gera þarfir sínar og neyta fíkniefna á almennum götum og gangstéttum en að gefa grænt ljós á húsnæði á viðráðanlegu verði, lögboða sjúkrahúsvist fyrir geðsjúka og búa til nægjanlegt skjól fyrir almenning.
8) McCarthyismi er góður. Að eyðileggja líf og starfsferil fyrir rangar hugsanir bjargar fleiri mannslífum og störfum að mati woke-ista. Slaufu menning og Twitter harðstjórn veitir nauðsynlegan fælingarmátt. Samfélagsmiðillinn er mannúðlegt, vísindalegt tæki vökunnar (e. wokism).
9) Fáfræði er æskilegri en þekking. Hvorki styttahrinding, né nafnbreyting, né 1619 verkefnið krefjast neinna sannana eða sögulegrar þekkingar. Hetjur fortíðar voru einfaldar hugasmíðar. Grunn-, framhalds- og faggráður endurspegla skilríki, ekki þekkingu. Vörumerkið, ekki það sem skapaði það, skiptir öllu máli.
10) Vaka er hin nýja trú, sem vex hraðar og stærri en kristin trú. Prestdæmi þess er fleiri en prestastéttin og fer með mun meira vald. Silicon Valley er nýja Vatíkanið og Amazon, Apple, Facebook, Google og Twitter eru nýju guðspjöllin.
Bandaríkjamenn óttast þessar reglur í leyni á meðan þeir virðast samþykkja þær opinberlega. Þær gætu samt verið tímabundnar og kallað á viðbrögð. Eða þær eru þegar nær varanlegar og stofnanavæddar.
Svarið ræður því hvort stjórnskipulegt lýðveldi heldur áfram eins og áður var horft til, eða skekkist í eitthvað sem þeir sem stofnuðu það hafa aldrei ímyndað sér.
Heimild: Victor Davis Hanson
Utanríkismál/alþjóðamál | 22.3.2023 | 11:30 (breytt kl. 22:20) | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Það er mikil andúð, jafnvel hatur á Trump meðal ákveðins hóps Íslendinga. Þeir lesa og trúa bandarískum fjölmiðlum (sem CIA hefur haft fulltrúa innan síðan stofnun) um að bera fram sannleikann. Bandarískir fjölmiðlar er hins vegar bara málpípur eigenda sinna sem flestir er í eigu vinstri sinnaða auðkýfinga og fylgja Demókrataflokknum að máli. Þeir hafa vægast sagt ekki verið hliðhollir Trump.
Veruleikinn er flóknari en við sjáum með berum augum. Stjórnmála klækibrögðin í bandarískum stjórnmálum eru með ólíkindum. Pólitískt skítkast bæði frá vinstri og hægri, er komið alla leið inn í virtar stofnanir eins og FBI og herinn og misbeiting valdsins sem því fylgir.
Mikill klofningur er innan bandarískt samfélags, sem hefur ekki verið síðan í Víetnam stríðinu. Árásir á hefðbundin gildi, komnar frá vinstri sinnuðum háskólum, hafa staðið látlaust í áratugi. Enginn tók á móti (ekki síðan Ronald Regan var og hét) þar til Donald Trump birtist á sjónarsviðið. Skoðanir hans eru ekki umdeildari en það en flestir demókrata forsetar á 20. öldin gætu tekið undir orð hans.
En það breyttist með Obama og Biden, sérstaklega þann síðarnefnda sem hefur hreinlega raðað umdeildum sósílistum inn í ríkisstjórn sína. Við sjáum svart á hvítu hvernig ástandið er í Bandaríkjunum í dag, óðaverðbólga, ríkisskuldir upp í rjáfur, bankakrísa, álitshnekkir í utanríkismálum og bandamenn þeirra snúa baki við Bandaríkin. Síðasta dæmið er Sádi Arabía.
Það er erfitt að trúa því að öflugasta lýðræðisríki heims, skuli snúa baki við kapitalisma og boða alræði ríkisvaldsins (Bandaríkin eru lausbundin ríkjasamband - alríkisstjórn kallast yfirstjórn Bandaríkjanna, þar sem hvert ríki hefur eiginn ríkisstjóra, ríkisstjórn, ríkisþing og hæstarétt).
Bandaríska stjórnarskráin er beinlínis uppbyggð þannig að hverjum valdhafa er settur skorður. Sjá má þetta á Bandaríkjaþing þar sem fulltrúadeildin og öldungadeildin hafa jafnt vægi og ofan á það kemur forsetavaldið.
Varðandi atlöguna að Donald Trump, sem ég er ekki að verja sem persónu, heldur sem fyrrum forseta Bandaríkjanna og hugsanlegan framtíðar forseta. Þá er hún með ólíkinum, og ef sagan er rakin lið fyrir lið, og allar atlögurnar að honum skoðaðar, þá hefur komið í ljós að þær hafa allar reynst byggðar á sandi og beinlínis lygi. Demókratar eru svo hræddir við hann að þeir beinlínis beita ofbeldi og þvinganir gegn stuðningsmönnum hans og hann sjálfan. Þeir hafa meira segja notað FBI til skítverkanna og fyrir vikið hefur sú stofnun beðið álitshnekki sem ekki sér fyrir endan á.
Þegar stjórnmálin eru komin á þetta stig, óttast maður um lýðræðið í Bandaríkjunum og ef það fellur, en lýðræðisríki hafa margoft fallið í mannkynssögunni, er hætt við keðjuverkun innan hins frjálsa heims.
Nýjustu fréttir af forsetaframbjóðanum Donald Trump
Menn þurfa að lesa aðeins betur bandaríska fjölmiðla, a.m.k. að leita annað en til CNN til að komast að sannleikanum. Það kemur skýrt fram í fjölmiðlum að saksóknarinn í New York hefur haft samband við leyniþjónustuna vegna "handtöku" eða "innköllun" Trumps. Lögreglumenn geta ekki bara handtekið fyrrverandi forseta, leyniþjónustan sem gætir hans myndi taka hraustlega á móti, ef ekki til skotbardaga kæmi. Samkvæmt því sem ég hef lesið á að taka hann inn í "safe Space", í myndatöku og fingrafaratöku og honum svo sleppt gegn tryggingu. Rannsóknin á hendur hans og hugsanleg handtaka er eins og allar aðrar uppdiktaðar ásakanir, byggðar á mjög hæpnum forsendum samkvæmt bandarískum lögum. Sem dæmi, er saksóknari að sækja Trump fyrir dómsstól fyrir alríkisbrot sem hann hefur enga lögsögu yfir, aðeins alríkisdómsstólar geta dæmt í slíku máli. Svo er málið fyrnt og það gerðist fyrir tveimur árum. Skil ekki hvað þessi málshöfðum á að áorka, kasta meir skít á Trump?
Svo má benda á að ekki rifist um greiðslurnar til Stormi í sjálfu sér, bara hvort notaður hafi verið peningur sem fara átti í kosningabaráttuna eða hvort hann hafi greitt úr eigin vasa. Ef úr eigin vasa, er þá er honum velkomið að eyða peningum sínum að eigin geðþótta. Hann getur þess vegna kveikt í þeim eða sk. sig á þeim. Menn hafa greitt þöggunargreiðslur áður, saklausir eða sekir.
Svo er það DeSantis. Ef hann bíður sig á móti Trump og vinnur, mun hann baka sér mikla andstöðu Trump aðdáenda sem eru gríðarlega margir og Repúblikanaflokksins sjálfs, en hann hefur í raun umbreytt flokknum í Trump flokk. Þessi kjósendur repúblikanaflokksins munu ekki kjósa hann. Menn hafa líka bent á að hann hafi ekki beina skírskotun til kjósenda allra ríkja, þannig að hætt er á hann tapi í lykil ríkjum nema með yfirlýstan stuðningi Trumps. Ef hann væri séður, og ætlar sér ekki að fremja pólitískt sjálfsmorð, biði hann í fjögur ár í viðbót og tæki forsetaembættið með trompi og Trump að baki sér.
Að lokum. Bandaríkjamenn geta sjálfum sér kennt um hvernig er komið fyrir þeim. Arfavitlaus efnahagsstefna, woke hugsanaháttur, opin landamæri og yfirgangssemi BNA gagnvart óvinum og vinum, hefur búið til óþol gegn þeim. Sjá má þetta í Úkraníu stríðinu en mörg Afríkuríki og Asíuríki styðja ekki stefnu BNA. BRIC er beinlínis stefnt gegn bandaríkja dollara.
Er bandaríska öldin á enda? Hvar standa Íslendingar þá? Förum við niður með Titanic?
Utanríkismál/alþjóðamál | 20.3.2023 | 10:38 (breytt kl. 11:09) | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Nýverið, og það því sem virðist upp úr þurru fyrir áhorfendur, höfðu Kínverjar milligöngu milli erkióvinina, Saudi Arabíu og Íran, sem hafa háð staðgöngustríð í Jemen, um frið. Við fyrstu sýn virðist þetta vera frábærar fréttir og þar með væri afstýrt nýju alsherjarstríði í Miðausturlöndum.
En fíllinn í herberginu hverfur ekki við þetta. Hann er að Íran er orðið að kjarnorkuríki eða ígildis þess. Þótt menn slíðri sverðin um stundarsakir, þá getur þetta leitt til kjarnorkuvopna kapphlaups milli Írans og Ísraels og beins stríðs. Saudi Arabía gæti bæst í hópinn sem keppast að eignast kjarnorkuvopn. Nógu ríkir eru þeir til þess.
Öll þessi þróun má rekja til algjörar vanhæfni Biden stjórnarinnar sem hefur vanvirt Sáda með illa ígrundaðar athugasemdir um mannrétti en Biden þurfti svo að skríða á hnjánum (eftir að hafa dottið á hausinn í þriðja sinn) til þeirra seinna og grátbiðja um olíu, af því að hann kemur í veg fyrir eigin olíuframleiðslu í Bandaríkjunum. Sáar skelltu hurðina á nef Biden og hann fékk enga olíu úr Sáda heimsókninni. Það hefði átt að vera viðvörurunarmerki til Bandaríkjanna um að stefna þeirra í Miðausturlöndum hefur beðið skipbrot.
Þetta er mikið áhyggjuefni fyrir hinn frjálsa heim að algjörir fáv...stjórna Bandaríkin í dag og enn meira hrollvekjandi er að strengjabrúðan Biden verður við völd næstu tvö árin. Það er nægur tími til að hefja nýja heimsstyrjöld vegna vanhæfni elliærs manns.
Og nú stefnir í bankakrísu í Bandaríkjunum. Maður er alveg bit á fréttum hvernig komið er fyrir þessa mesta hernaðarveldi heims.
Nú óskýrist staðan í Miðausturlöndum. Hvað gera Ísraelar nú? Fara þeir í Íran? Og hvað fá Sádar út úr því að semja við erkióvininn? Íranir sem verða óvinir eftir sem áður í raun, ef þó það væri ekki nema vegna þess að íslamski heimurinn skiptir milli súnníta og shíta, og bæði ríkin eru forysturíki beggja stefnanna.
Heimurinn er við suðupunkti, stríð geysar í Úkraníu og hætta á stríði í Taívan og í Miðausturlöndum.
Heimurinn virðist vera steypt á hvolf, þegar tvær íslenskar friðardúfur flugu til Kænugarðs og hittu og kysstu spillta sjálfstæðishetju. Þær fóru ekki í nafni herlaus Íslands til að boða frið, heldur til að hjálpa til við að viðhaldi stríðinu. Á sama tíma er miðfingrinum veifað í rússneska björninn sem gleymir ekki glatt misgjörðir.
Er þetta skynsamleg utanríkisstefna Íslendinga og höfum við hæft fólk til að stjórna landinu og utanríkisstefnunni? Er ríkisstjórn Katrínu nokkuð hæfari en ríkisstjórn Bidens.Hvort eru friðardúfurnar að gæta hagsmuni Íslendinga eða Bandaríkjanna með þessari ferð? Reka Íslendingar sjálfstæða utanríkisstefnu?
Utanríkismál/alþjóðamál | 15.3.2023 | 18:01 (breytt kl. 18:13) | Slóð | Facebook | Athugasemdir (1)
Ég held að fæstir geri sér grein fyrir að síðastliðin 82 ár höfum við Íslendingar verið á áhrifasvæði Bandaríkjanna. Sú saga byrjaði rétt áður en Bandaríkin drógust inn í seinni heimsstyrjöldina þegar Íslendingar "báðu" Bandaríkjaher um að taka við þeim breska en raun var sú að það voru Bretar sem grátbáðu Kanann að taka við af sér, því þeir voru svo uppteknir sjálfir í stríði við Þjóðverja.
Allar götur síðan höfum við verið á áhrifasvæði Bandaríkjanna og þeir í raun ráðið utanríkisstefnu okkar, a.m.k. að hluta til. Þeir eru ástæðan fyrir því að við erum í NATÓ.
Áður vorum við á áhrifasvæði breska heimsveldisins, síðan í Napóleonstyrjöldunum þegar ljóst var að Danir réðu engu um yfirráðin yfir norðurhöfin. Bresk áhrif voru úr sögunni 1941 þegar Kaninn tók við. Það liðu ekki mörg ár þar til breska heimsveldið var liðið undir lok.
En við þurftum að sparka "herverndarliðin" tvö, Breta og Bandaríkjamenn úr landinu eftir stríð (strangir samningalotur) og síðustu hermennirnir hurfu ekki fyrir en 1947 af Reykjavíkurflugvelli. Við tóku bandarískir, "borgaralegir" starfsmenn á Keflavíkurflugvelli sem störfuðu þar til Bandaríkjaher steig aftur á íslenska grundu í skjóli nætur 1951.
Herseta Bandaríkjahers stóð samfleytt í 55 ár eða þar til þeir sögðu bless, kvöttu hvorki kóng né prest, þrátt fyrir að íslenskir ráðamenn hefðu farið á hnéin. Áður þóttumst við hafa ráð Bandaríkjamanna í hendi okkar, þar sem Ísland væri svo mikilvægt fyrir varnir Bandaríkjanna í kalda stríðinu (en ekkert var hugsað út í íslenska hagsmuni). Bara gefið svo að Ísland yrði sjálfkrafa varið.
Sagnfræðingar hafa verið duglegir að skoða heilu tímabilin og gefa þeim heiti. Sumt hafa staðist tímans tönn, önnur ekki. Til dæmis var tímabilið eftir íslenska þjóðveldið gefið heitið "norska öldin", en öld getur þýtt tímabil frekar en hundrað ár. Svo var einnig farið með 15. öldina og sú öld kölluð enska öldin í sögu Íslands. Íslenskir sagnaritarar þessa tíma kölluðu þetta tímabil sveinaöld. Næsta tímabil þýska öld o.s.frv.
En það er ekki fjarri sanni að kalla tímabilið eftir 1941 "bandarísku öldina" og hún er ekki enn liðin. Við lifum á henni enda enn undir hernaðarhæl Bandaríkjanna sem og efnahagslegum. Kannski nær Monroe kenningin líka yfir Ísland?
En heimveldi koma og fara. Svo er einnig farið með þjóðríki. Það er ekki einu sinni öruggt að landið Ísland haldist undir einni stjórn (sjá Írland). Gæta verður hagsmuni Íslands frá degi til dags og síðan en ekki síst að horfa á stóru myndina, horfa aftur í tímann og reyna að rýna í framtíðina. Tíminn stendur ekki í stað.
Utanríkismál/alþjóðamál | 13.3.2023 | 17:43 (breytt 14.3.2023 kl. 08:37) | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
Fyrir þá sem hefur fundist ég reka þetta mál, stofnun íslensks her, af harðfylgni, og það beri keim af stríðsæsingi eða tindáta aðdáun, þá fer það víðs fjarri.
Ég hef alltaf talið að smiðshöggið á sjálfstæðisbaráttu Íslendinga hefði aldrei verið slegið. Fullvalda ríki, ekki leppríki eða fylgdar hnöttur erlends stórveldis, sinnir öryggi borgara sinna innanlands með lögreglu og út á við með herafla.
Hlutleysi ríkis í heiminum í dag, sem er svo samtvinnaður, að hægt er að komast í kringum hnöttin á 45 klst, er vonlaust. Það þýðir að Ísland er ekki lengur eyland. Við sjáum það á fjölda útlendinga sem eru búsettir hérna og útlendra ferðamanna sem skaga hátt í 2,5 milljónir.
A.m.k. þrír sérfræðingar úr utanríkisráðuneytinu, tveir frá HÍ, þrír fyrrverandi ráðherrar og fyrrum forseti Íslands hafa gagnrýnt núverandi varnarstefnu. Tveir ráðherrar hafa varið hana á veikum grunni og ekki efnislega. Svo má benda á Mbl. sem fór á stúfanna og til utn. og spurði um raunverulegar fyrstu varnir. Það var fátt um svör. En voru gömlu Íslendingarnir svona grandvaralausir?
Jón Sigurðsson, sjálfstæðishetja okkar gerði sér grein fyrir mikilvægi hers í sjálfstæðisbaráttu sinni, að hann hvatti til stofnun íslensks hers. En þá voru Íslendingar með vísi að her, Herfylkinguna í Vestmannaeyjum með 103 manns undir vopnum.
Kíkjum á tvo helstu íslenska sjálfstæðissinna, Jón Sigurðsson og Valtý Guðmundsson.
Varnarmál voru Jóni hugleikinn af ýmsum ástæðum.
Fyrir hið fyrsta er að hann áleit að sérhvert ríki þyrfti á góðum vörnum að halda og sjálfstjórnað land þýddi varið land.
Í öðru lagi kynntist hann hermennsku af eigin raun og vissi út á hvað slík þjónusta gengur enda var það skylda hvers stúdents að ganga í stúdentahersveitir konungs. Þessum hersveitum var komið á fót árið 1807 til að verja Kaupmannhöfn fyrir Bretum.
Í þriðja lagi voru Napóleon styrjaldirnar Íslendingum ferskar í huga enda hafi fámennur hópur undir forystu Jörund hundadagakonung sýnt veikleika danskra varna á Íslandi og getuleysi Dana gagnvart flotaveldi Breta.
Jón Sigurðsson skrifaði einmitt um meinta getuleysi Dana í fyrsta tölublaði Nýrra félagsrita árið 1841 og ályktaði að landsmönnum væri hætta búin af þessu getuleysi Danakonungs.
Hann sagði:
Þess er einkum að gæta að mér virðist um varnir á Íslandi, að þar er ekki að óttast aðsóknir af miklum her í einu, og þar þarf að eins fastar varnir á einstöku stöðum, þar sem mestar eignir og flest fólk er saman komið. Það bera sumir fyrir, að ekki stoði mikið varnir á stöku stöðum, þegar óvinir geti farið á land hvar sem stendur annarstaðar, en þess er að gæta, að útlendir leita fyrst og fremst á hafnir, eða þá staði sem landsmönnum eru tilfinnanligastir, einsog menn sáu á ófriðarárunum seinustu að þeir leituðu á Reykjavík og Hafnarfjörð...
Hann lagði einnig til Íslendingar hefðu smáflokka hermanna dreifða um landið réðust til atlögu þar sem óvinaher kæmi að landi.
Sjá fyrra blogg mitt um Jón Sigurðsson.
Jón Sigurðsson og varnir Íslands
Hér komum við að þætti Valtýs Guðmundssonar.
Á lokaspretti sjálfstæðisbaráttunnar um 1900 fóru íslenskir ráðamenn að huga af alvöru að vörnum landsins samfara því að landið fengi fullt sjálfstæði.
Þorvaldur Gylfason segir í Fréttablaðinu þann 19. júní 2003 að rök þeirra, sem töldu Ísland ekki hafa efni á því að slíta til fulls sambandinu við Dani fyrir 100 árum, lutu meðal annars að landvörnum og vitnar hann í Valtý Guðmundsson sem sagði árið 1906 að fullveldi landsins stæði í beinu sambandi við getuna til varnar og sagði m.a. að þó að þjóðin
,,gæti það í fornöld [staðið sjálfstæð], þá var allt öðru máli að gegna. Þá var ástandið hjá nágrannaþjóðunum allt annað, og meira að segja hefði engin þeirra þá getað tekið Ísland herskildi, þó þær hefðu viljað. Það var ekki eins auðgert að stefna her yfir höfin þá eins og nú.
Þorvaldur telur að þarna hafi Valtýr reynst forspár að því leyti að Íslendingar hafi aldrei þurft eða treyst sér til að standa straum af vörnum landsins. Lýðveldi var ekki stofnað á Íslandi fyrr en útséð var um hvernig vörnum landsins yrði fyrir komið enda þótt nokkur ár liðu frá lýðveldisstofnuninni 1944 þar til varnarsamningurinn var gerður við Bandaríkin 1951.
Uppkast að lögum um ríkisréttarsamband Íslands og Danmerkur var samþykkt 1908. Samkvæmt þriðju grein uppkastsins áttu ,,[h]ervarnir á sjó og landi ásamt gunnfána" að vera sameiginleg málefni þjóðanna tveggja, að undanskildum sjálfsvörnum Íslendinga eftir 57. grein stjórnarskrár Íslands.
Sjá blogg mitt um Valtýr Guðmundsson:
Hlutleysisstefna Íslands deyr og þróun erlendrar hersetu frá 1940 til 1951
S
Utanríkismál/alþjóðamál | 13.3.2023 | 14:29 (breytt kl. 14:51) | Slóð | Facebook | Athugasemdir (7)
Ég kalla þetta pólitík strútsins, að stinga höfuðinu í sandinn þegar stjórnmálamenn vilja ekki viðurkenna neinn vanda í varnarmálum.
En núna, ef ég hef talið rétt, hafa sex fræðimenn og sérfræðingar gagnrýnt stefnu íslenskra stjórnvalda í varnarmálum og vilja kanna hvort þörf sé á breytingar og hverjar raunverulegar varnir Íslands eru. Tveir stjórnmálamenn hafa svarað og telja engar breytinga þörf, annar þeirra sjálfur utanríkisráðherra landsins.
Og mbl.is fór á stúfana og spurði utanríkisráðuneytið hver eru eiginlega raunverulegar varnir landsins. Það var fátt um svör og borið var við "hernaðarleyndarmál".
Pia Hansson, forstöðumaður Alþjóðamálastofnunar Háskóla Íslands er nýjasti fræðimaðurinn sem bættist í landslið fræðimanna á sviði öryggis- og varnarmála. Viðtal við hana í Morgunblaðinu ber heitið "Hreinskilin umræða um öryggis- og varnarmál ætti að teljast eðlileg í sjálfstæðu og fullvalda ríki."
Og hún segir: "Ísland er eftirbátur annarra ríkja þegar kemur að þekkingu og rannsóknum á öryggis- og varnarmálum. Nauðsynlegt er að breyta þessu svo stuðla megi að yfirvegaðri umræðu um málaflokkinn. Um of langt skeið hefur opinber umræða einkennst af takmarkaðri þekkingu."
Vandi Íslendinga í varnarmálum eru sjálfir stjórnmálamennirnir. Þeir vilja ekki einu sinni vita hver staðan er í varnarmálum og vilja ekki sækja sér þekkingu þar sem hún er að finna.
Hér er nýjast grein mín í Morgunblaðinu í dag um varnarmál Íslands.
Varnir Íslands í höndum Íslendinga í ýmsum sviðsmyndum
Utanríkismál/alþjóðamál | 11.3.2023 | 12:07 (breytt kl. 12:22) | Slóð | Facebook | Athugasemdir (4)
Færsluflokkar
- Bílar og akstur
- Bloggar
- Bækur
- Dægurmál
- Evrópumál
- Fjármál
- Heimspeki
- Íþróttir
- Kjaramál
- Löggæsla
- Menning og listir
- Menntun og skóli
- Saga
- Samfélagsmiðlar
- Samgöngur
- Sjónvarp
- Stjórnlagaþing
- Stjórnmál og samfélag
- Stríð
- Sveitarstjórnarkosningar
- Tónlist
- Trúmál
- Trúmál og siðferði
- Tölvur og tækni
- Umhverfismál
- Utanríkismál/alþjóðamál
- Útvarp
- Vefurinn
- Viðskipti og fjármál
- Vinir og fjölskylda
- Vísindi og fræði
Eldri færslur
- Apríl 2025
- Mars 2025
- Febrúar 2025
- Janúar 2025
- Desember 2024
- Nóvember 2024
- Október 2024
- September 2024
- Ágúst 2024
- Júlí 2024
- Júní 2024
- Maí 2024
- Apríl 2024
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020