Mikilvægt hlutverk skriðdreka í seinni heimsstyrjöldinni

Bretland varð fyrst til að nota skriðdreka í einhverju mæli í fyrri heimsstyrjöldinni. En í síðari heimsstyrjöldinni voru það þýskar bryntækja hersveitir sem höfðu meira samþættingu skriðdreka í bardagaaðferðum sínum, t.d. með notkun talstöðva og samhæfðri taktík. Brynvarinn ökutækjahernaður átti eftir að vera mikilvægur þáttur í átökunum í síðari heimsstyrjöldinni.

Á fyrstu árum stríðsins átti Þýskaland frumkvæðið. Þýskar hersveitir beittu Blitzkrieg-aðferðum í Frakklandi árið 1940 og nýttu til fulls hraða og brynvörn skriðdreka til að brjótast í gegnum varnir óvina. Það var ljóst að skriðdrekatækni Þjóðverja hafði þróast á millistríðsára tímabilinu. Aftur á móti voru Bretar og bandamenn almennt að elta þá hvað varðar tækni og aðferðir.

Bardagarnir í eyðimörkinni í Norður-Afríku á árunum 1940 til 1943 voru mjög háðir skriðdrekum. Bretar sendu skriðdrekagerðir á borð við Crusaders, Valentines og Matildas á vettvang, sem voru allar tiltölulega léttvopnaðar og viðkvæmar fyrir vélrænum vandamálum. En frá 1942 gátu Bretland í auknum mæli notið góðs af miklum fjölda bandarískra skriðdreka, eins og Grants og Shermans.

Í síðari heimsstyrjöldinni kom til átaka brynvarðra ökutækja í mælikvarða sem aldrei hefur sést fyrr eða síðar. Skriðdrekar voru mikilvægur þáttur í flestum helstu orustu vettvöngum, frá Norður-Afríku til Rússlands og Norður-Frakklands. Þeir komu fram í nokkrum mikilvægum orrustum stríðsins, eins og El Alamein árið 1942 og Kursk árið 1943.

Sumir stærstu skriðdrekabardagar áttu sér stað í örvæntingarfullri baráttu Þýskalands og Sovét-Rússlands. Rússar áttu T-34, skriðdreka sem var vel vopnaður, fjölhæfur og framleiddur í miklu magni en voru síðri hvað varðar tækni gagnvart þeim þýsku. Hann gegndi lykilhlutverki í að hjálpa til við að snúa við stríðsgæfunni á austurvígstöðvunum í þágu Sovétríkjanna.

Á seinni árum stríðsins hafði forskot Þjóðverja minnkað. Þótt þýskar hersveitir hafi notið góðs af gríðarlegum vopnabúnaði skriðdreka eins og Tiger skriðdrekanum, þýddi iðnaðarmagn bandamanna að þeir áttu skriðdreka í meira magni. Skriðdrekahönnun bandamanna batnaði einnig, sem og taktík notkun þeirra hvað varðar brynvörn.

Það var ekkert að Tiger sem skriðdreka í sjálfu sér, heldur áherslur nasista í hergagna framleiðslu sinni. Þeir lögðu áherslu á gæði frekar en magn. Það varð þeim að falli, því að í seinni heimsstyrjöld skipti magnið meira máli en gæðin, sérstaklega þegar Sovétmenn gáfu skít í mannslífs og eigið mannfall og var sama þótt 10 skriðdrekar voru eyðilagðir á móti hverjum þýskum. Sama með bandarísku skriðdrekanna, algjört rusl í samanburði við þá þýsku.

Þeir þýsku framleiddu meira af Panther skriðdrekunum sem skipti meginmáli í hernaði þeirra (samt ekki nógu mikið) og Jagdpanther er talinn vera besti skriðdreki stríðsins, ef hægt er að taka einn út, þvi að þeir voru misþungir, brynvarðir og vopnum búnir, allt eftir tilgangi. Panzer V Panther var t.a.m. þungur og vel bryn varinn, frábær skriðdreki.

Ef við hraðspólum fram í nútímann, eins og t.d. Úkraínu stríðið er háð í dag, skipta gæðin meira máli en magnið. Ætli það sé ekki vegna þess hversu takmarkað stríðið er, en ef allsherjar stríð myndi brjótast út, myndi líklega magnið skipta meira máli.

Skriðdrekinn hentar ekki alls staðar. Hann hentar ekki í borgarumhverfi eða skóglendi, heldur á sléttum Evrasíu, Norður-Afríku og annars staðar þar sem mikið sléttlendi er. Sjá t.d. Sex daga stríðið og önnur stríð Ísraela eða Flóabardagann gegn Saddam Hussein.

Mikil óvissa ríkir um framtíð skriðdrekans. Eins og staðan er í dag, fer hann halloka gagnvart nýjustu eldflaugatækninni og dróna árásum sem og loftárásum þyrlna og orrustuþotna. En vörn þeirra batnar sífellt en skriðdrekahönnuðir hafa ekki undan að hanna skriðdreka sem geta mætt þessum ógnunum.