Andrew Tate í viðtali hjá Tucker Carlson og aðeins um menningarstríðið

Ég hef aldrei haft sérstakan áhuga á Andrew Tate, aðeins heyrt talað um hann, ekki hægt að komast hjá því, enda er hann reglulega í fréttum. Það sem ég vissi er að hann er boðberi karlmennskunnar og er ópólitískur. Einnig að andstæðingar hans saka hann um að vera með eitraða karlmennsku, hvað svo sem það er. Karlmennskan virðist verið lítið upp á dekki þessa daganna og verra er ef (karl)menn séu sterkir andlega og líkamlega og miðaldra og hvítir.

En ég vissi líka að hann er í framlínunni í woke - umræðunni, þátttakandi í menningarstríðinu sem nú geysar og sér ekki fyrir endan á hvernig mun fara. 

Ég setti Andrew Tate ósjálfrátt í huganum í sama flokk og Jordan Peterson. Sá síðarnefndi var, þegar ég heyrði fyrst af honum, nánast djöfullinn sjálfur.  Síðan hef ég lært, eftir að hafa hort á ótal myndbönd af Jordan Peterson, að hann er hreinlega snillingur, vel máli farinn og hann byggir málflutning sinn á kínískri sálfræði enda var hann hámenntaður háskóla prófessor er hann birtist á sjónarsviðið.

Málflutningur Tates og Peterson er svipaður, hvatning til ungra manna að "taka til heima hjá sér" áður en þeir fara út í lífið og taka þátt í samfélaginu.  Þeir báðir leggja áherslu á að ungir karlmenn séu sjálfsöryggir, kunni að segja nei, rækti líkamann og sál, séu ábyrgðir gagnvart fjölskyldu, konu og barna. Þetta kom mér á óvart með Tate. Kíkjum aðeins nánar á manninn með hjálp Wikipedíu.

"Emory Andrew Tate III (fæddur 1. desember 1986) er bandarískur og breskur áhrifavaldur og fyrrverandi heimsmeistari í sparkboxi. Eftir feril sinn í sparkboxi byrjaði hann að bjóða upp á námskeið og aðild sem hægt var að kaupa í gegnum vefsíðu sína og varð síðan frægur sem stjarna á netinu sem ýtir undir eitraða karlmennsku. Tate lýsir sjálfum sér sem kvenhatari og hefur leitt til þess að hann hefur verið rekinn frá ýmsum samfélagsmiðlum.

Þann 29. desember 2022 voru Tate og bróðir hans, Tristan, handteknir í Rúmeníu ásamt tveimur konum. Tate og bróðir hans eru grunaðir um mansal, skipulagða glæpastarfsemi og nauðgun. Rúmenska lögreglan ber fyrir sig að hópurinn hafi þvingað fórnarlömb til að búa til greitt klám fyrir samfélagsmiðla."

Ákæran á hendur Tates hljómar skelfileg og maður ímyndar sér að þarna sé á ferðinni vændishringur og Tate sé melludólgur sem svívirðir konur. En hann dregur upp allt aðra mynd af sjálfum sér í viðtalinu við Carlson.  Hann segir að hin raunveruleg ákæra á hendur sé mansal en það feli í sér að hann hafi nýtt sér tvo Tiktok aðganga kvenna sér til fjár með þeirra samþykki. Það er dálítið skrýtinn ákæra í ljósi þess að hann er forríkur og enga peninga er að hafa af Tiktokinu. 

Tate er ákærður fyrir að beitt "loverboy" aðferðina eða elskuhuga aðferðina til að sannfæra þessar tvær konum um að nota Tiktok aðgang þeirra til að auðgast. Þetta er í raun og veru auðgunarbrotsákæra sem hefur farið fram hjá almenningi. Fréttaflutningur fjölmiðla á Vesturlöndum er bara svona lélegur að sannleikurinn verður alltaf undir eða hálfsannleikur birtist. En myndin er skýr: Tate er vondi karlinn sem á sér enga málsvörn. Þetta er vandinn við fjölmiðla í dag, aldrei er kafað dýpra eftir sannleikanum. Hann er helst að finna á samfélagsmiðlunum, ekki fjölmiðlum.

Nú þegar maður hefur kynnt sér báðar hliðar, sem á alltaf að gera, stendur maður eftir í óvissu.  Er Tate drullus... eða engill? Svarið við því veit ég ekki, hef ekki enn myndað mér lokaskoðun á manninum og hef í sjálfu sér engan áhuga. Held að ég muni ekki fara að leita sérstaklega eftir honum á netinu. 

Annað er að segja um Jordan Peterson, sem mér finnst koma sterkari og sterkari út úr öllum viðtölum og þáttum. Ég held áfram að leggja við hlustir þegar Peterson birtist en 50/50% líkur á að ég skrolla áfram niður ef ég sé viðtal við Tate.

En ástæðan fyrir að ég minnist á Tate, er að ég hef séð þrjú viðtöl við hann nýverið hjá áhrifavalds- og fjölmiðlastjörnum, þeim Tucker Carlson, Joe Rogan og Pier Morgan. Ég fylgist með þessum samfélagsmiðlastjörnum og því hef ég ekki komist hjá að hlusta á Tate.

Tate komst ágætlega út þessum viðtölum og sérstaklega hjá Pier Morgan sem var æstur í að tengja hann við og fá álit hans á Alex Jones, sem Morgan virðist leggja mikla fæð á. Morgan kom frekar illa út þessu viðtali enda kann Tate að svara fyrir sig. Sjá hér að neðan.

Miðað við þessi þessi þrjú viðtöl, skil ég ekki af hverju Tate er person non grata í samfélagmiðlaheiminum.  Carlson spurði Twitter sérstaklega um hvort viðtal hans við Tate verði ekki öruggleg birt á samfélagsmiðlinum sem og var veitt. Viðtal hans var tekið nýverið.

Andrew Tate í viðtali hjá Tucker Carlson

Hér er Joe Rogan að tala við Andrew Tate:

Joe Rogan AI Experience Episode #003 - Andrew Tate

Hér er Pier Morgan að reyna að taka Tate í bakaríið:

Andrew Tate DEFENDS Going On Alex Jones Podcast

Staðan í menningarstríðinu í dag

Lærdómurinn af þessari umfjöllun er sá, að ekki er allt sem sýnist. Að nornaveiðar nútímans (einn einstaklingur er tekinn fyrir og hent á bál samfélagsmiðla og fjölmiðla vegna rangra skoðanna) er ekkert ólíkar ofsókna fyrrir alda.

Fyrr á tíð voru menn hræddir við sjálfstæðar konum með þekkingu og þeim því hent á bálið (nornaveiðar). Svo voru þeir sem höfðu rangar trúarsskoðanir og þeim var líka hent á bálið. Svo voru það þeir sem boðuðu vísindi og þeim annað hvort hent á bálið eða í fangelsi. Og þegar kom fram á 20. öld var þeim sem höfðu rangar pólitískar skoðanir (til vinstri eða hægri, skiptir engu) ofsóktir, drepnir eða hrepptir í fangelsi.

Nú, þegar ágreiningurinn um pólitíska stefnu 20. aldar lauk, kommúnismi og einræði flokksins eða kapitalismi og lýðræði, varð mannskepnan að finna og búa til ný ágreiningsefni.

Dustað var rykinu af Frankfurt stefnunni, sem legið hafði upp í hillum háskólaprófessoranna um margra áratuga skeið, og henni ýtt úr vör. Nú er það ný-marxisminn sem er upp á pallborðinu og vei þeim sem eru á móti. Með hjálp nútíma læknisfræðinnar var þriðja kynið búið til og nýjum hugtökum bætt við í orðasafn ný-marxískrar fræða.

Ráðist er á öll hefðbundin gildi og gengið lengra en hjá hippakynslóðinni. Stríði var lýst yfir, einhliða af hendi ný-marxistanna, en málsvarar hefðbundina gilda og hefða heldur seinir til andsvars. Fyrstu viðbrögð þeirra var að samþykkja allt, þeigja og vonast eftir að lífið haldi bara áfram.

En eins og er með alla byltingarmenn, kunna þeir sér ekki meðalhóf og ákafinn svo mikill að troða verður boðskapnum niður í kok andstæðinganna með góðu eða illu. Svart er hvítt og hvítt er svart. Jafnvel að boða ríkisstarfsmenn á námskeið eins og forsætisráðherra boðaði um daginn við litla hrifningu. Þá verður jafnvel hófsemdarmönnum um og of. Sumir byrja að andæfa en aðrir rífa kjaft eins og Tate og fleiri í hans dúr.

En fyrir okkur hin, hinn venjulegi borgari, Jón og Gunna, þurfum við að hlusta á alla vitleysina sem vellir fram í menningarstríðinu. En það er ákveðið skemmtanagildi í þessu og hægt að skrifa um þetta fram og aftur eins og hér er gert.

 


Vísir enn í vanda vegna "sam­særis­kenninga Carl­son"

Alltaf er vinstri fjölmiðillinn Vísir með neikvæðar fréttir af Repúblikönum eða stuðningsmönnum þeirra.  Þeir sem fylgjast með fréttum vestan hafs, vita að aðalfréttin í dag er fundur kókaíns í sjálfu Hvíta húsinu. Það á að heita öruggsta og mest varða bygging í heiminum en samt finnst þar eiturlyf.

Aðeins fáeinir einstaklingar geta komið með eiturlyf til Hvíta hússins án eftirlits en það er fjölskylda forsetans.  En eins og kunnug er, er Hunter Biden þekktur eiturlyfjaneytandi og hefur grunur fallið á hann en enn er engin niðurstaða komin í málið sem er undarlegt, því hver krókur og kimi er undir vökulum augum eftirlitsmyndavéla.

En aftur að Vísir og umfjöllun hans um Tucker Carlson, sem copy/paste fréttir af CNN eða MSNBC. Hún byrjar svona: "Fox News á enn yfir höfði sér mögulega rándýrt mál vegna sjónvarpsmannsins Tucker Carlson, sem miðillinn lét fjúka fyrr á árinu. Málið varðar eina af samsæriskenningum Carlson, sem hann hefur haldið áfram að halda frammi í nýjum hlaðvarpsþætti sínum.

Samsæriskenningin gengur út á að maður að nafni Ray Epps, sem tók þátt í árásinni á þinghúsið í Washington en fór ekki inn í bygginguna, sé í raun útsendari innan stjórnkerfisins sem hafi hvatt fólk til óeirða til að koma óorði á Donald Trump Bandaríkjaforseta."

Ég hef fylgst með öllum þáttum Tucker Carlson og aldrei hefur hann sagt að Ray Epps væri í raun útsendari stjórnvald, hann bara spurði í ljósi myndefnis af Epps hvort svo kynni að vera vegna framkomu hans og var Carlson í hlutverki rannsóknarblaðamanns. En hann sagði á móti að það væru vísbendingar um að FBI og jafnvel CIA hefðu útsendara meðal mótmælenda sem hefðu kvatt til óeirða.  FBI neitar að svara Bandaríkjaþingi spurningar um þetta veigamikla atriði.  Uppljóstrarar hafa sagt að útsendarar FBI hafi verið meðal mótmælenda. Ekki reyndu þeir að koma í veg fyrir óeirðirnar.

Annars er deginum ljósara að Ray Epps hvatti mótmælendur til að fara inn í Capitol Hill - þinghúsið, það sést á myndböndum. Þar með hvatti hann til alríkisglæps.  Fólkið í hringum hann hrópaði að hann væri sennilega útsendari FBI og það færi sennilega í fangelsi ef það færi að orðum hans. Hann hélt áfram að hvetja til inngöngu í þinghúsið. Sjá myndbandið hér að neðan.

Tucker: The curious case of Ray Epps and the January 6 Committee

Fréttamennska Vísis er engin blaðamennska. Umfjöllun fjölmiðilsins er bara gjallarhorn eða hátalari vinstri sinnaðra fjölmiðla vestan hafs eins og CNN, sem enginn horfir á lengur (áhorfið hefur fallið niður um 90% en fjölmiðillinn framdi harakiri við að reyna að fella Donald Trump).

Það er lágmark að blaðamenn séu öllum hnútum kunnugir málum sem þeir fjalla um, annars er betra að þeir láti vera að fjalla um fréttarefnið. Þetta er falsfrétt! Hefur blaðamaðurinn t.a.m. horft á þátt Carlson um um Ray Epps?

Svo er það deginum ljósara að Rey Epps, hvort sem hann er útsendari eða bara mótmælandi, ætti að vera í fangelsi núna, miðað við hvernig komið er fram við mótmælendurna sem hafa lent í fangelsi. Jafnvel þeir sem fóru ekki inn í þinghúsið hafa verið ákærir og hent í fangelsi.  Þetta er alveg ótrúlegt mál, 6. janúar málið, og sést best á samanburðinum við víg Bandaríkjaforsetans Abrahams Lincolns, en þar fengu a.m.k. samsærismenn sanngjörn réttarhöld, þótt mikil reiði hafi ríkt meðal stuðningsmanna forsetans.

Hér er hin "vandaða" grein Vísis um málið.

Fox enn í vanda vegna sam­særis­kenninga Carl­son


Jarðskjálftar og eldgos ekki fyrirsjáanleg vísindi

Þar sem við búum í jarðskjálfta- og eldgosalandi, er okkur kennt, a.m.k. í framhaldsskóla, jarðfræði.  Ég man að mér fannst þessi fræðigrein skemmtileg og enn kann ég undirstöðufræðin í jarðfræðinni. 

Og þar sem Ísland er sífellt breytingum umorpið, gos og jarðskjálftar á nokkra ára fresti, sumir segja eldgos á þriggja ára fresti að meðaltali, þá er sífellt verið að tala við jarðfræðinga sem sérhæfa sig í eldfjallafræði.

Athyglisverð eru svör jarðfræðinga; jú, það gæti komið gos en svo gæti það ekki komið. Þetta eru 50/50% fræði eða ágiskun. Ég gæti komið með sama svar.

En jarðfræðingum er vorkunn. Jarðfræðin er eins og sagnfræðin, hálf vísindi. Það sem gerir bæði fræðin að vísindagreinum er að það eru notaðar vísindalegar aðferðir  en niðurstöðuna er ekki hægt að endurtaka aftur og aftur eins og í hinum almennum vísindagreinum. Endanleg sönnun fæst aldrei. 

Eina sem jarðfræðingurinn getur gert er gera líkön, mæla breytur og spá í framhaldið samkvæmt vísindalegum gögnum (ekki niðurstöðum). Þetta er eins og með veðurfræðina, eldgosaspá er lík veðurspá. Það er ákveðið ferli í gangi þegar eldgos fer af stað en vegna þess að jarðskorpan er breytileg, er ekki hægt að segja til um nákvæmlega hvar eða hvort eldgos verður. Þetta er líkindafræði.

Jarðfræðinni hefur þó fleygt mikið fram og þekkingin aukist. Kannski með hjálp gervigreinar, betri mælitæki, megi segja til um eldgos upp á mínútu í framtíðinni. Á meðan verður við að bíða í óvissu eftir næsta eldgosi.  Það er ekki svo slæmt, það getur verið svolítið leiðinlegur heimur ef allt er fyrirsjáanlegt.

Ísland sannar að heimurinn er sífellt að breytast og jafnvel hratt á köflum. Við finnum vel fyrir því hér á Íslandi, á meðan Evrópubúinn á meginlandinu heldur að engar breytingar eigi sér stað.

P.S. Það er alveg óþolandi straumur þyrlna og flugvéla yfir heimili mitt í átt að hugsanlegu gossvæði. Frá morgni til kvölds. Hvað halda flugmennirnir að þeir sjái? Að eldgos brjótist út á sömu mínútu og þeir fljúgi yfir?  Er ekki hægt að beina fluginu meira yfir haf en byggð?

 

 


Hvernig Evrópa sigraði heiminn

Ég horfði á þátt um daginn sem ber heitið "How Europe stole the world". Titillinn er mjög gildishlaðinn og beinlínis rangur. Og í raun er titill minn líka rangur, því að það var ekki sameinuð Evrópa sem sigraði heiminn, heldur einstök ríki innan Evrópu. Ísland hefur t.a.m. aldrei verið nýlenduríki. Það er ekki fyrr en eftir seinni heimsstyrjöld sem Evrópa tókst að sameinast, ekki með stríði, heldur samvinnu. 

Þessi sameinaða Evrópa undir merkjum EFTA og ESB hefur reynst vera friðsöm en á sama tíma verið að grafa undir sjálfa sig menningarlega vegna pólitíska stefnu sinnar. Það er önnur saga og samtímasaga.

En það er staðreynd að þegar þjóðríkin tóku að myndast í Evrópu á árnýöld, fór vegur Evrópu í heild sinni að vaxa.  Engin ein meginskýring er á velgengni Evrópubúa, en benda má á legu Evrópu sem er lítil álfa en með langar strandlengjur og hafnir (sbr. vesturströnd Afríku sem hefur fáar náttúrulegar hafnir).

Þegar austurhluti Miðjarðarhafs lokaðist vegna uppgangs Ottomana veldisins, urðu Evrópumenn að finna nýjar leiðir inn á Asíu markaðinn og þar kom landkönnuðaleiðangranir til sögu og menn eins og Ferdinand Magellan, James Cook og Kristófer Kólumbus birtust á sjónarsviðið og opnuðu heiminn fyrir Evrópu.

En það krefst mikillar tækniþekkingu til að leggja í úthafið og sú tækni kom fyrst fram með víkingunum en áttavitinn og aðrar tækninýjungar hjálpuðu einnig til við útrás Evrópubúa. Tækninýjungar, ekki bara á siglingasviðinu, heldur almenn þekking sem skapaðist með stofnun háskóla í Evrópu og Endureisnin með endurnýjaða þekkingu fornaldar, ýtti Evrópumenn af stað í vegferð sem ekki sér fyrir endann á.

Segja má að krossferðirnar hafi komið Evrópumenn á bragðið og verið ein ástæða fyrir útrás þeirra og ásókn í krydd og góðvöru sem var að finna í Miðausturlöndum sem á móti tengdust Asíu.  Og þegar Ottomannar lokuðu leiðinni....

Það er ekki hægt að fullyrða að samsæri hafi verið í gangi um að Evrópumenn sigruðu heiminn, enda gerðu þeir það ekki, heldur einstaka þjóðir, svo sem stórveldin Frakkland, Holland og Bretland. Það er engin tilviljun að eftir að Bretlandseyjar voru sameinaðar 1707, hafi Bretar lagt í útrás og stofnað heimsveldi. Aðrar þjóðir, eins og Danir reyndu sig líka á heimsviðinu.

Eins og ég sagði, þá er fullyrðingi um að Evrópa hafi sigrað heiminn ofureinföldun á sögulegum atburðum. Réttara er að segja að evrópsk stórveldi hafi gegnt mikilvægu hlutverki á tímum landkönnunar, landnáms og heimsvaldastefnu sem átti sér stað frá 15. til 20. öld. Á þessu tímabili stofnuðu Evrópuþjóðir nýlendur og höfðu áhrif yfir stóra hluta heimsins.

Hér eru nokkrir lykilþættir sem áttu þátt í alþjóðlegri útrás Evrópu:

Tækniframfarir: Evrópa upplifði ýmsar tækniframfarir á endurreisnartímanum og uppgötvunaröld, svo sem bætta siglingatækni, skipasmíði, kortagerð og vopnagerð. Þessar framfarir, þar á meðal þróun áttavitans og stjörnufræði, gerðu evrópskum landkönnuðum kleift að fara inn á óþekkt svæði.

Efnahagsþættir: Evrópa var á hagvaxtarskeiði og leitaði nýrra viðskiptaleiða til að komast framhjá einokuninni sem múslimskir og ítalskir kaupmenn stofnuðu. Þráin eftir aðgangi að verðmætum varningi, svo sem kryddi, silki og góðmálmum, hvatti landkönnuði til að leita nýrra sjóleiða til Asíu.

Nýlendustefna og verslunarstefna: Evrópuþjóðir sóttust eftir nýlendufyrirtækjum sem leið til að tryggja auðlindir, koma á fót viðskiptastöðvum og búa til fangamarkaði fyrir framleiðsluvörur sínar. Þeir stofnuðu nýlendur í Ameríku, Afríku, Asíu og Kyrrahafi, sem gerði þeim kleift að nýta náttúruauðlindir, eignast auð og koma á efnahagslegum yfirráðum.

Herveldi: Evrópuþjóðir höfðu þróað ógnvekjandi herafla, þar á meðal vel þjálfaða her, háþróaða flota og yfirburða skotgetu. Þessir hernaðarlegir kostir hjálpuðu þeim að ná yfirráðum yfir frumbyggjum, standa gegn samkeppnisríkjum Evrópu og verja nýlendur sínar.

Landfræðilegir þættir: Nálægð Evrópu við Atlantshafið og hagstæðir vindar þess leyfðu greiðari aðgang að Ameríku. Tilvist siglingaára og náttúrulegra hafna auðveldaði enn frekar könnun, viðskipti og landnám.

Pólitísk samkeppni: Evrópuþjóðir kepptu í harðri samkeppni um auð, auðlindir og landhelgi. Þessi samkeppni leiddi til stofnunar nýlendna sem leið til að auka áhrif, sýna völd og ná forskoti á samkeppnisþjóðir.

Hér hafa verið taldar upp sex meginástæður fyrir velgegni Evrópumanna á heimssviðinu. Svo mikil hefur velgengni verið að á tímapunkti réðu Evrópumenn og afkomendur þeirra yfir 85% af landsvæði heimssins. Evrópsk menning byggð á grískri heimspeki og kristnidóm hefur enn fram á daginn í dag tröllriðið heiminn. Evrópsk tækni, tungmál, stjórnmálakerfi og ótal margt annað mótar enn nánast allar þjóðir í dag.

Sterk menning eins og sjá má í Japan, hefur orðið fyrir gífurlegum miklum áhrifum frá vestrænni menningu. Þar með er ekki sagt að Japanir eða aðrar þjóðir hafi ekki tekist að varðveita eigin menningu, en hún er eins og hellenisminn, samblanda af vestrænni og austrænni menningu.

Vinstri sinnaðir fræðimenn, undir áhrifum ný-marxismans, hafa keppst við að níða niður afrek Evrópumanna og bent sérstaklega á Afríku sem orrustuvöll þar sem heimamenn hafa legið á vellinum.

En er það satt? Hófst þrælaverslun í Afríku með tilkomu Evrópumanna til Afríku?  Nei, það er ekki satt.  Arabískir kaupmenn höfðu margar aldir áður staðið í þrælaverslun í Afríku og sú saga er jafnvel ljótari en ameríska þrælaverslunin sem evrópskir kaupmenn stóðu fyrir.

Afríkumenn sunnan Sahara voru mestmegnið sjálfir ættbálkamenn og stunduðu þá aðferð að fara í smástríð, hertaka fanga og setja í þrældóm.  Norður-Afríkumenn rændu Evrópufólk, alla leið til Færeyja og Íslands og seldu í þrældóm í Barbaríið, sumir segja allt að ein milljón manna.

Enn er mansal í gangi í heiminum, án þátttöku Evrópumanna og sjá má í þrældóm lágstétta Indlands o.s.frv.

Evrópskt landnám Afríku hafði bæði jákvæð og neikvæð áhrif. Hér eru nokkur hugsanleg ávinningur sem Evrópubúar færðu til Afríku á nýlendutímanum:

Innviðaþróun álfurnar stórbættist en jafnvel enn í dag eru innviðir Afríku af skornum skammti sbr áform að leggja lestarlínu frá Vestur-Afríku til Austur-Afríku. Evrópskt stórveldi lögðu í innviðaverkefni eins og vegi, járnbrautir, hafnir og lögðu símalínur í Afríku. Þessi þróun miðar að því að auðvelda vinnslu og útflutning auðlinda, en hún hafði einnig nokkur jákvæð áhrif með tilliti til bættra samgangna og samgangna innan ákveðinna svæða. Svo má benda á besta lestakerfi heims í Indlandi sem Bretar komu á, á 19. öld.

Menntun og heilbrigðisþjónusta hefur stórbatnað og enn eru Evrópumenn með þróunaraðstoð sína að hjálpa Afríkumönnum. Evrópskir nýlenduherrar innleiddu formlegt menntakerfi og stofnuðu skóla og háskóla í Afríku. Þó að menntun hafi fyrst og fremst verið hönnuð til að þjóna hagsmunum nýlenduherranna, gaf það fáum Afríkubúum tækifæri til að öðlast læsi og þekkingu og þetta fólk varð leiðtogum nýstofnaðra ríkja eftir nýlendutíma Evrópu í Afríku. Að sama skapi kynntu Evrópubúar nútíma heilbrigðiskerfi sem leiddi til eftirlits með ákveðnum sjúkdómum og endurbóta á heilsugæslustöðvum.

Talandi um tækniframfarir í Evrópu sem smituðust til annarra heimsálfa. Evrópskir nýlenduherrar kynntu nýja tækni til Afríku, þar á meðal nútíma búskapartækni, vélar og iðnaðarinnviði. Þessar framfarir miðuðu að því að auka framleiðni og efnahagslega framleiðslu, þó að þær hafi oft gagnast nýlenduherrunum meira en heimamönnum á meðan þeir voru en gagnast enn fyrir þá síðarnefndu.

Aðgangur að alþjóðlegum mörkuðum opnaðist. Evrópskt yfirráð yfir afrískum svæðum gaf tækifæri fyrir afrískar auðlindir, svo sem steinefni, landbúnaðarvörur og hráefni, til að versla á heimsmarkaði. Þessi auknu viðskipti og útsetning fyrir alþjóðlegum mörkuðum hafði tilhneigingu til að skila efnahagslegum ávinningi, þó að hagnaðurinn hafi venjulega verið dreginn út af evrópskum fyrirtækjum og gagnaðist ekki Afríkubúum beint. Nú sækja Kínverjar í að leysa Evrópu af á þessu sviði og hafa fjárfest mikið í innviðaverkefni í álfunni, grafið eftir góðmálmum og sumir segja að þeir séu hálfgerðist nýlenduherrar sjálfir í framkomu sína gagnvart heimafólki.

Réttarkerfi og stjórnarhættir er byggt á evróskum grunni. Evrópskir nýlenduherrar kynntu vestræn réttarkerfi og stjórnkerfi fyrir Afríku. Þótt þessi kerfi þjónuðu oft hagsmunum nýlenduherranna og viðvarandi arðráni komu þau einnig með nokkra þætti nútímastjórnar, eins og réttarríki og skrifræði, sem lagði grunninn að réttarkerfum eftir nýlendutímann. 

Allt er þetta arfur evróskrar stjórnar í Afríku og heimamenn byggja á. Þeir hafa ekki kosið að fara í fyrra stjórnarfar og menningarhætti, heldur reynt að þróa sig áfram í nútímaheiminum. Þegar afdankaðir fræðimenn hrópa og segja að ástandið í dag sé nýlenduveldunum að kenna, þá er nokkuð langt aðsótt.  Flest Afríkuríkin hafa verið frjáls ríki í meira en hálfa öld, eða svipaðan tíma og Ísland; þau búa yfir gífurlegum náttúruauðlindum (olíu, sjaldgæfum málmum, landbúnaðarvörum o.s.frv.). Örlög Afríkumanna er í þeirra eigin höndum.

En saga Evrópumanna í Afríku er þrátt fyrir ofangreind orð mín engin hallejúja saga. Mikil grimmd Belgíukonungs í Kóngó er ljótur blettur í mannkynssögunni svo eitthvað sé nefnt og grimmd Spánverja og Portúgala í nýja heiminum hryllileg. Og nýlenduherrarnir notuðu reglustiku til að afmarka lönd án tillits til þjóðernis og menningu. Þetta hefur leitt til viðvarandi stríðsástands í Afríku allar götur síðan.

Framtíð Afríku verður björt þegar innviðirnir eru komnir í lag, ættbálkamenningin horfin en hún er á undanhaldi, og menntun kvenna eykst. Margir góðir hlutir eru þegar að gerast.

Hvernig sagan þróast er ótrúlegt sjónarsvið. Erfitt og eiginlega ómögulegt er að dæma fyrri tíða fólk eftir nútíma stöðlum.  Sagan þróast í smáskrefum og oft vita menn ekki hvað næsta skref hefur í för með sér. Ef til vill eru við nútímamennirnir að gera eitthvað neikvætt sem ekki er séð fyrir í dag. Eða jákvætt sem er gott fyrir mannkynið.....það á eftir að koma í ljós.....

 

 

 

 


Ameríski draumurinn endar í Kaliforníu

Íslenskur almenningur veit almennt lítið um Bandaríkin. Landið er stórt, ríkin eru 50 talsins og öll mjög ólík innbyrðis. En ríkin eru misjafnlega vel stjórnuð.  Tilhneygingin hefur verið að ríki sem eru stjórnuð af Demókrötum, eru verr stjórnuð og bestu dæmin um það eru ríkin Kalifornía, New York og Washington. Þessi ríki hafa verið meira eða minna undir stjórn Demókrata síðastliðna áratugi.

Kíkjum á ástandið í Kaliforníu, sem var táknmynd um ameríska drauminn en hefur breyst í martröð. Demókratinn og ríkistjóri Kaliforníu, Gavin Newcom, er táknmynd misheppnaðra stefnu Demókrata í Bandaríkjunum. Hann er frjálslyndur í skoðunum og eyðslusamur á skattfé almennings.  Það er margt sem bjátar á þarna í sólskinsríkinu.

Versti vandinn er heimilisleysi - Nýjustu gögn sýna að Kalifornía er heimili þeirra heimilislausu í Bandaríkjunum. Þrátt fyrir að hafa eytt meira en 20 milljörðum dollara af fé skattgreiðenda undir forystu Newsom eykst fjöldi heimilislausra. Heimilislausakreppan heldur áfram að fara úr böndunum og stórborgirnar eru fullar af tjaldbúðum heimilislausra með meðfylgjandi glæpavanda.

Þurrkar - Kalifornía er að sligast af rigninga stormum en samt skortir vatnsgeymslur til að fanga vatnið. Newsom hefur ekki skilað einum auka dropa af vatni til bænda og bænda í fylkinu þar sem uppskera í Kaliforníu er í rúst vegna þurrka.

Hátt bensínverð - vegna grænu stefnu stjórnvalda, er jarðeldneyti skattlagt upp í rjáfur og sérstakir grænir skattar lagðir á til stuðnings grænnar orku. Dæmi um þetta "vindfallshagnaðarskatt" á bensíniðnað ríkisins í nafni lækkunar orkuverðs. Hátt orkuverð ásamt verðbólgu er að sliga almenning í Kaliforníu.

Snemmlausn dæmdra glæpamanna – Með framkvæmdatilskipun gerði leiðréttingar- og endurhæfingardeild ríkisstjórans í Kaliforníu það auðveldara fyrir t.d. þúsundir dæmdra glæpamanna til að vera gjaldgengir fyrir snemmlausn með litlu gagnsæi og eftirfylgni. Glæpamennirnir halda áfram að fremja glæpi eftir lausn úr fangelsi.

Réttarkerfið er stillt þannig að glæpamennirnir njóta sérstakrar verndar en fórnarlömbin ekki. Saksóknara saksækja ekki auðljósa glæpi. Búðarrán, íkveikjur verslanna, nauðganir, eiturlyfjaneyðsla, morð og alls kyns glæpir er látið óáreitt að mestu með þeim afleiðingum að fjöldaflótti fyrirtækja og einstaklinga á sér nú stað í ríkinu. Fólk og fyrirtæki gefast upp á lögleysinu. Í staðinn koma allslausir innflytjendur úr suðri sem auka enn álagið á velferðakerfi ríkisins.

Mistök í menntakerfinu - Samkvæmt prófum sem gefin voru út af menntamálaráðuneyti Kaliforníu, náðu 2/3 nemenda í Kaliforníu ekki stærðfræðistaðla og meira en helmingur nemenda í Kaliforníu uppfyllti ekki ensku staðla ríkisins. Það er ekki skrýtið miðað við innstreymi ólöglegra innflytjenda til ríkisins, sem er svo mikið að milljónir hafa streymt inn í tíð ríkisstjórnar Joe Bidens. Ástandið er stjórnlaust og yfirvöld hafa ekki undan við að gera innflytjenduna að nýjum Bandaríkjamönnum og kenna þeim ensku. Kalifornía er tvítyngd ríki. Spænska og enska eru tungumál Kaliforníu.

Fyrirtæki á flótta frá Kaliforníu – rannsókn Stanford University Hoover Institution Study leiðir í ljós að fyrirtæki eru að yfirgefa ríkið tvöfalt hraðar en árin áður. Fyrirtæki sem eru neydd til að flýja taka tekjur, störf og tækifæri með sér.

EDD - Newsom skipaði fyrirtækjum í Kaliforníu að leggja niður starfsemi og skildu hundruð þúsunda Kaliforníubúa eftir atvinnulausa. Í óskipulagðri baráttu um að fá út atvinnuleysisbætur sendi atvinnuþróunardeild Newsom út 33 milljarða dala í atvinnuleysissvik.

Franska veitingarhúsahneykslið/NFL Luxury Suite hneyksli - Meðan á covid faraldurinn stóð yfir, sótti Newsom glæsilegan kvöldverð í dýra franska veitingarhús  jafnvel þó að hann hafi sett takmörk á ferðafrelsi Kaliforníubúa og almenna grímuskyldu.

Forvarnir gegn skógareldum - Rannsókn frá CapRadio og NPR. komst að því að ríkisstjórinn misreiknaði, um ótrúlega 690%, fjölda hektara sem voru meðhöndlaðir með eldsneytisbrotum og ávísuðum bruna. Newsom hélt því fram að 35 „forgangsverkefni“ hafi verið unnin vegna framkvæmdaskipunar hans sem leiddi til þess að 90.000 hektarar voru meðhöndlaðir. En eigin gögn ríkisins sýna að raunverulegur fjöldi var aðeins 11,399 hektarar. Afleiðingin er að skógarbrunar eru viðvarandi vandi í ríkinu.

Háhraðalest - Í fyrstu ummælum Newcom um ríkið árið 2019, lýsti Newsom yfir áformum sínum um að draga úr sambandi við hina miklu opinberu framkvæmdabilun sem kallast háhraðalestin. Síðan þá hefur hann flippað og verið að ausa milljörðum skattgreiðenda í þessa peningagryfju og enn er háhraðalestinn stopp.

Kannski er mesti vandi Kaliforníu fjöldaflótti einstaklinga og fyrirtækja frá ríkinu.

Kaliforníuflóttinn hefur ekki sýnt nein merki um að hægja á sér þar sem íbúum ríkisins fækkaði um meira en 500.000 manns á milli apríl 2020 og júlí 2022, þar sem fjöldi íbúa fór yfir þá sem fluttu inn um næstum 700.000.

Fólksfækkunin var næst á eftir New York, sem einnig er undir stjórn Demókrata, sem missti um 15.000 fleiri en Kaliforníu, samkvæmt manntalsgögnum.

Í Kaliforníu hefur íbúum fækkað í mörg ár, þar sem COVID-19 heimsfaraldurinn hefur ýtt enn fleiri til að flytja til annarra hluta landsins, segja sérfræðingar. Aðalástæða fólksflóttans er hár húsnæðiskostnaður ríkisins, en aðrar ástæður eru langar vegalengdir til vinnu og of mikill mannfjöldi, glæpir og mengun í stærri þéttbýliskjörnunum. Aukin geta til að vinna í fjarvinnu - og að þurfa ekki að búa nálægt stórborg - hefur einnig verið þáttur.

Manntalsgögnin sýna að þróunin hefur haldið áfram og benda til þeirra ríkja sem hafa séð íbúafjölgun jafnvel þar sem Kaliforníu hefur dregist saman.

Hreinir fólksflutningar frá Kaliforníu voru umfram 143.000 manns í næsthæsta fylki, New York. Nálæg ríki eins og Utah hafa varað Kaliforníubúa sem gætu hugsað sér að flytja að koma ekki. Svipuð saga er að gerast í Nevada, þar sem innflytjendur í Kaliforníu eru að reyna að endurskapa lífsstíl sinn.

Það er engin náttúruleg ástæða fyrir vanda Kaliforníu, Illinoise eða New York. Þetta er manngerður vandi. Vandi þessara ríkja er stjórn Demókrata sem hafa í raun farið frá því að vera miðjuflokkur samkvæmt evrópskum stöðlum yfir í hreinan ný-marxískan flokk. Dagskipanin er fjáraustur í gæluverkefni, ofurskattlagning á fyrirtæki, woke menning, árásir á hefðbundin gildi, stjórnlaus innflutningur ólöglegra innflytjenda og niðurbrot réttarkerfisins. Allt þetta hefur leitt til að millistéttin er að hverfa, öreigum að fjölga sem og hinum ofurríku.

Þrátt fyrir þetta er Kalifornía enn stærsta ríkið í Bandaríkjunum hvað varðar íbúafjölda, en 39 milljónir manna búa þarna, svo vitað sé. Ef Kalifornía væri land, væri það strax alþjóðlegt afl sem hægt væri að gera ráð fyrir. Það er ekkert leyndarmál að Kalifornía er stærsta og afkastamesta ríki Bandaríkjanna. Hátæknisvæðið Silicon Valley, Hollywood, landbúnaðinn og ferðaþjónustu er enn öflugt þrátt fyrir stjórn Demókrata en gæti verið betri.

Landsframleiðsla Kaliforníu árið 2022 var $3,6T, sem samsvarar 14,3% af heildarhagkerfi Bandaríkjanna. Ef Kalifornía væri land væri það 5. stærsta hagkerfi í heimi og afkastameira en Indland og Bretland.  En leiðin stefnir niður á veg í sólskinslandinu Kaliforníu. Ameríski draumurinn er að deyja þarna hægt og rólega.  Nú spá sumir sérfræðingar að Joe Biden hellist úr lestinni í baráttunni um forsetaembættið 2024 og líklegasti frambjóðandinn og hugsanlegi næsti forseti Bandaríkjanna verði Gavin Newcom. Guð blessi Bandaríkin þá! Gleðilegan 4. júlí Bandaríkjamenn!

https://fb.watch/ly_FA2t8e7/


Fjörbrot fjölmenningarríkisins

Það kemur sífellt betur í ljós hve stefna Vestur-Evrópuríkja í innflytjendamálum hefur misheppnast.  Upp eru komin jaðarsamfélög í stórríkjunum, svo sem Frakklandi og Svíþjóð, og þessi samfélög eru í úthverfum stórborganna.

Vegna þess hversu fjölmennir þessir jaðarhópar eru, sjá þeir enga eða litla ástæðu til að samsinna sig við ríkjandi menningu og þeir halda fast í siði sína og tungu enda hvattir til þess í nafni fjölmenningar.  Reiði þessara íbúa vegna jaðarsetningar brýst fram við og við eins og sjá má nú í Frakklandi.

Evrópubúar hafa reynt síðan þjóðernisstefnan varð til að búa til þjóðríki, þar sem íbúarnir eru sameinaðir undir hatt eins ríkis í nafni tungumálsins og stundum trúarbrögð og menningu.

Núverandi Frakkland, Þýskaland, Ítalía, Bretland og fleiri ríki eru ung ríki í raun og urði til í núverandi formi á 19. öld. Þessi tilraun til myndunnar þjóðríkis heppnaðist og heppnaðist ekki.  Út brutust tvær heimsstyrjaldir á grunni þjóðríkisins en einnig friður í formi Evrópusamvinnu og -sambands.

Stundum er reynt að þvinga íbúanna saman, samanber Júgóslavíu, Sovétríkin, Tékkóslavíu en um leið og límið fer, brýst út borgarastyrjöld eða íbúarnir kjósa í kosningum að aðskila sig frá hinum þjóðernishópnum. Dæmi um ríki sem hangir saman, rétt svo, er Belgía.  Þar mun ástandið haldast óbreytt eða þar til næsta krísa steðjar að og þá verður fjandinn kannski laus.

Grundvöllur þjóðríkisins er brostinn í ríkjum eins og Frakklandi og Svíþjóð, sérstaklega ef menn ætla að halda fjölmenningar hugmyndinni uppi áfram. 

Hvað er þá til ráða?  Horfa má á ríki eins og Bandaríkin og Kanada en bæði ríkin láta alla nýja borgara sama sig við ríkjandi menningu og lýsa yfir hollustueið við nýja landið. Þetta hefur tekist stórkostlega vel, til dæmis eru engir minnihluta hópar Þjóðverja (afkomendur þeirra eru um 50 milljónir í Bandaríkjunum), Japana eða Rússa  til í Bandaríkjunum, allir eru þessir nýju borgarar Bandaríkjamenn. Það er reyndar komnir brestir í þetta, sérstaklega í Kaliforníu en þar eru stórir hópar spænskumælandi vegna þess að hóparnir sem setjast þar að eru svo fjölmennir að ríkisstjórn Kaliforníu hefur ekki undan að samlaga þá að bandarískri menningu.

Sama hugsunarleysið er í gangi á Íslandi, ekki er rýnt í söguna og reynt að læra af reynslu annarra þjóða.  Hér eru opin landamæri og streymi útlendinga hingað stjórnlaust. Til er að verða tvær þjóðir á Íslandi, Íslendingar og svo hinir sem eru ekki mæltir á íslensku og búa í iðnaðarhverfunum, jaðarsettir. Hinn venjulegi Íslendingur þarf að vera tvítyngdur, kunna íslensku og ensku til að komast í gegnum daginn. Og við erum kvött til að aðlaga okkur að fjölmenningunni en útlendingarnir ekki að íslenskri menningu.

Væri ekki skynsamlega að halla aðeins landamærahliðinu, hafa stjórn á innflutninginum og gera vel við þá sem hingað vilja búa og lifa? Velja þá úr sem líklegir eru til að vilja samlagast en vísa hina á braut. Kenna þeim íslensku og gera þá að Íslendingum en ekki gera þá að annarri þjóð sem deilir sama land og Íslendingar.

Ef útlendingunum er leyft að halda í sína menningu og tungu í nafni fjölmenningar (hvað er annars fjölmenning? Íslensk menning og hvaða aðrar menningar?), verða þeir alltaf utangarðsmenn og ekki hluti af íslenskri menningu.  Þá gætum við kannski átt von á ástandi eins og er í Frakklandi, óeirðir og ósamstöðu sem gæti jafnvel brotist út í borgarastyrjöld.

Lærum til dæmis af Rússum, sem er sambandsríki, þar búa íbúar af ýmsum þjóðernisuppruna en allir eru þeir samt Rússar með rússnesku sem megið tungumálið og rússnesk menningu er grundvöllur ríkisins. 

Hætt er við að út brjótist borgarastyrjaldir víðsvegar um Evrópu ef ekkert er að gert. Landamæri Evrópu eru tilbúin og eins og púsluspil sem er sífellt að breytast. Friðartímabilið er á enda, 78 ár frá lokum seinni heimsstyrjaldar og stríð geisar í Úkraníu.


Kenningar um stríð og frið í alþjóðakerfinu

Ég ætla hér  að ræða kenningar um stríð og frið í alþjóðakerfinu, með  sérstaka tilvísun í kenningar um mótunarhyggju (constructivism),  (ný-) raunsæishyggju ((neo-)realism) og að lokum ,,gagnrýnum öryggisfræðum" (critical security  studies).

 ,,Primus motor” alþjóðlegra samskipta hefur  í gegnum tíðina verið m.a. stríð og samkeppni milli ríkja.  En staðan í dag virðist hafa breyst að því leytinu til að milli forysturíkja heims, Bandaríkjanna, Evrópu og Japan, sem  eru jafnframt þróuðustu ríkin, er stríð nú talið óhugsandi.  Slíkt form ríkja kýs Karl Deutsch að kalla  ,,security community” sem útleggst lauslega á íslensku öryggissamfélag.  Samkvæmt kenningu hans er tilhugsunin um stríð óhugsandi meðal almennings,  stjórnmálamanna og herja þeirra ríkja sem tilheyra þessu samfélagi ríkja.

Margir fræðimenn hafa velta því fyrir sér hvers vegna svo er, að forysturíki heims sem jafnframt eru hefðbundnir keppinautar útkjá mál sín nú friðsamlega en áður hafi þau iðulega kosið að jafna um erfiðustu ágreiningsmál sín með vopnavaldi. Fræðimenn hafa komið með mismunandi skýringar á þessu, allt eftir því  hvaða hugmyndastefnu þeir aðhyllast.

Mótunarhyggjumenn (constructivists) hafa útskýrt þetta með breyttum hugmyndum og sjálfsmynd og leggja þar með áherslu á breyttu hugarfari einstaklingsins.   Þeir benda á ríkjandi norm um ofbeldisleysi í þessum samfélögum og sameiginlega sjálfsmynd sem leiði til þess að þróuð lýðræðisríki sjá fyrir og skilja hlutverk hvers annars í gegnum samspil hegðunar og væntinga.  Þetta komi í veg fyrir misskilning og þar með stríð. Áhersla er lögð á sjálfstyrkjandi feril, eins konar hringrás hegðunar, trúar (eða vonar) og væntinga  sem hafi leitt til þessara afstöðu fyrrgreindra landa til hverra annarra.

Hugmyndir raunsæismanna, með Hans J. Morgenthau fremstan í flokki, eru aðrar.  Það er  þrennt sem einkennir klassíska raunsæisstefnu með tilliti til alþjóðastjórnmál  og stríð og frið í alþjóðasamfélaginu.

Raunsæismenn segja í fyrsta lagi að  mannlegt eðli hafi ekki breyst frá örófi alda og  það sé í eðli sínu sjálfhverft og starfi í  eigin þágu. Yfirfæra megi þetta yfir á alþjóðastjórnmál, en þar eru ríkisstjórnir í aðalhlutverki og þær eru í eðli sínu sjálfhverfar og starfi í þágu eiginhagsmuna.  Í öðru lagi leggja þeir áherslu á stjórnleysi (anarkí) í alþjóðasamskiptum. Vegna þess að alheimsstjórn skorti, þá ríki áfram lögmál frumskógarins í alþjóðasamskiptum.  Í þriðja lagi tvinnist egóisminn eða  sjálfhverfan (anarkíið) saman við stjórnleysið og mótar alla þætti á pólitísku sviði valda- og öryggismála. Hans J. Morgenthau orðað þetta best en hann segir: ,,all states pursue their national interest defined in terms of power”.  Það er að ríki ráði ferðinni í alþjóðastjórnmálum, m.ö.o. eru í aðalhlutverki og þau framfylgi þjóðarhagsmuni  sína út frá valdabaráttu (til verndar eigin hagsmunum).

Vald er þannig lykilhugtak í klassískri raunsæisstefnu. Önnur lykilhugtök hjá þeim eru svo, þjóðarhagsmunir, valdajafnvægi og öryggi og að markmið ríkja sé að leitin að öryggi og að komast af. Þá kemur að spurningunni um ný-raunsæisstefnu og fyrir hvað hún stendur.  Þeir sem aðhyllast ný-raunsæisstefna ((neo-)realism) hafa  útfært þetta nánar eftir mikla gagnrýni á klassísku stefnunni, en þeir leggja  mikla áherslu á efnahagslega þætti í máli sínu. Það sem aðskilur þá frá klassískri raunsæisstefnu er að þeir líta svo á,  að þjóðarhagsmunir ríkja (fyrir utan það markmið að verja fullveldi og landsvæðislega heildir) markist ekki einungis af huglægum þáttum (eigin mats ríkisins) heldur einnig  af utanaðkomandi þáttum.

Í dag benda Raunhyggjumenn (realists) á hlutverk kjarnorkuvopna og forræði Bandaríkjanna sem meginskýringuna á friðsamleg samskipti ríkja innan öryggissamfélagsins.  Þeir segja að forræði Bandaríkjanna, sérstaklega á sviði hernaðar, hafi skapað öryggissamfélagið. Hins vegar munu yfirburðir þeirra dvína fyrr eða síðar en svo þarf ekki að vera, að tilkoma annaðs heimsveldis leiði til styrjalda samkvæmt hefðbundinni kenningaskýringu um forræði stórvelda og átök þeirra milli.   Það gæti einnig leitast við að viðhalda valdajafnvæginu í heiminum.

Varðandi fælingarmátt kjarnorkuvopna,þá er hann ekki algjör, því að kjarnorkuveldi hafa háð mörg takmörkuð stríð án beitinga slíkra vopna.  Þar er með eru þau ekki undirstöður öryggissamfélagsins en þau hafa áhrif með öðrum þáttum. 

Gagnrýn  öryggisfræði (critical security studies) nálgast hugtakið öryggi  á nýjan hátt.  Hún er í víðasta skilningi, samansafn af nálgunum eða rannsóknaraðferðum þeirra fræðimanna sem hafa verið óánægðir með svo kallaðar hefðbundnar öryggisfræðirannsóknir.  Hún leitast við að setja spurningamerki við þann grundvöll sem ríkjandi hugmyndir um ríkismiðhyggja (state-centrism) og  hernaðarmiðhyggja (military-centrism) eru byggðar á.

Gagnrýnin öryggisfræði er því safn ýmissa hugmynda sem tengjast fræðigreininni öryggisfræði á margvíslegan hátt. Þær  geta verið allt frá útþynntum hugmyndum mótunarhyggjumanna, hugmyndafræði Kaupmannahafnarskólans (Copenhagen School) og til meira ,,poststructural perspectives”.  Ein nálgun á öryggismálum, sem er að hluta til hluti af gagnrýnni öryggisfræði,  er afstaða og nálgun feminista á öryggishugtakinu en þær hafa véfengt niðurstöður  raunsæismanna og nýraunsæismanna á nýstárlegan hátt.

Þeir sem aðhyllast hugmyndir gagnrýna  öryggisfræði vilja skora á hefðbundnar öryggisfræðirannsóknir með því að bæta við sjónarmiðum síðraunhyggjumanna (postpositivist)  við; sjónarmiðum eins og lesa má í hinni  gagnrýnu kenningu (critical theory) og síðstrúktúrisma (poststructuralism).  Þeir vilja taka með inn í umræðuna hugmyndir um hina svokölluðu félagslega samsetningu öryggisins og leggja áherslu á að breytingar  eru möguleikar vegna þess að þjóðfélagið er byggt á félagslegri  samsetningu.

Gagnrýnir öryggissinnar leggja höfuðáherslu á útskýringu öryggishugtaksins út frá einstaklingsgrundvelli – mannlegs öryggis (human security). Og þeir vilja líta á aðra þætti en einungis hinn hernaðarlega, sem hluti af öryggismálum heimsins.  Þeir vilja taka með þætti eins og umhverfismál, fátækt og atvinnuleysi sem hluti af kennisetningum öryggisfræðinnar; sem eru þættir sem skapa raunverulega hættu fyrir heimsfriðinn. Með öðrum orðum vilja þeir nota öryggishugtakið sem hugtak sem snertir hvers konar mál sem ógnar tilveru einstaklingsins.  Fyrrgreind mál, s.s. umhverfismál, eru þættir sem geta ógnað friði og skapað stríð í alþjóðasamfélaginu.

Heimildir:

Robert Jervis:American Political Science Review (2002).

Political Science in History,   bls. 191-94 (1995).

B  Buzan, Ole Wæver og Jaap de WildeSecurity: A New Framework forAnalysis, bls. 34-35. (1998).

Critical Security Studies: Concepts and Cases.<p>K. Krause og M. Williams (1997).  

On  Security. R. Lipschutz. (1995).


Afglæpavæðing eiturlyfjaneyðslu rétta leiðin?

Píratar, einn stjórnmálaflokka, hafa lengi gælt við að lögleiða eiturlyf með stefnu sem þeir kalla afglæpavæðing. Á vefsetri þeirra segir:

Píratar aðhyllast afglæpavæðingu vímuefnaneyslu á þeim forsendum að núverandi stefna, sem er stundum kölluð refsistefnan, geri beinlínis meira ógagn en gagn. Óháð skaðsemi vímuefna er ljóst að sú aðferðafræði að refsa neytendum dregur hvorki úr neyslu né neikvæðum áhrifum vímuefnamisnotkunar. Sjá slóðina: Afglæpavæðing

Þetta hljómar rétt við fyrstu hlustun. Ekki eigi að refsa föngum eiturlyfjafíkninnar, þeir geta lítið ráðið við fíkn sína. Undir þetta er hægt að taka en þá vaknar spurningin: Hver er munurinn á fíkli og eiturlyfjasala? Báðir aðilar geta haft neyðslu skammta á sér við handtöku. Salarnir passa sig á að vera bara með neyðsluskammt á sér og ekkert gerist. Stundum eru fíklarnir að selja til að fjármagna eigin neyðslu.

En eiturlyfjaheimurinn er ótrúlegur og þróun eiturlyfja er hröð og síbreytileg. Eiturlyfja framleiðendurnir finna sífellt ný eiturlyf til að selja. Eitt þeirra nýrri eiturlyfja er fentanyl sem þó á að heita verkjalyf.  Þetta ópíóíða-lyf er 100 sinnum sterkara en morfín og 50 sinnum öflugra en heróín. Það er ótrúlega hættulegt, aðeins tvö grömm af því nægir til að drepa manneskju.

Fentanyl faraldur virðist í uppsigi á Íslandi og víða um Evrópu. Faraldurinn er í miklum uppgangi í Bandaríkjunum og talið er að um 100 þúsund manns deyi árlega af ofneyslu eiturefnisins. Ástæðan fyrir offramboð af fentanyl í Bandaríkjunum eru opin landamæri og mild refsistefna ríkja sem Demókratar stjórna. Má þar helst nefna Kaliforníu, New York og Washington, öll ríkin sem eru stjórnuð af Demókrötum sem eru á sömu línu og Píratar, að afglæpavæða fíkniefnaneyðslu.

Verst er að fentanyl er blandað við önnur eiturlyf.  Þannig að fíkill sem ætlar að taka hættuminna eiturlyf, er hvert sinn að taka áhættu með líf sitt, hann veit aldrei hvort salinn hafi blandað fentanyl í það. Sjá slóð um faraldurinn í Bandaríkjunum: Eiturlyfja faraldurinn í Bandaríkjunum

Hvað er þá til ráða? Afglæðavæða eiturlyfjaneyðslu? Er fíkillinn ekki þá sífellt í rússneskri rúllettu? Eða halda áfram með núverandi stefnu, sem er að hjálpa fíklum að ná tökum á neyðslu sinni og fyrra líf en refsa fyrir innflutning og sölu.  Ég held að fíklar séu almennt séð ekki refsað í raun fyrir vörslu fíkniefna eða hef ég rangt fyrir mér?


Náum Trump!

Stanslausar árásir hafa verið á persónuna Donald Trump síðan hann hóf beina þátttöku í stjórnmálum 2015. Fyrst var hann kallaður trúður og hlegið að honum en þegar hann sýndi pólitíska hæfileika til að knésetja andstæðinga sína og bar sigur, urðu djúpríkið og Washington elítan hrædd og hófu markvissar árásir á hann, fjölskyldu hans, fyrirtækjaveldi hans og stjórn hans.

Þessar árásir hafa staðið stanslaust yfir allar götur síðan og halda áfram vegna þess að hann er ekki hættur í stjórnmálum og á góðan möguleika á að verða frambjóðandi Repúblikanaflokksins í næstu forsetakosningunum.

Með síðustu árásum á Trump á þessu ári, hafa vinsældir hans rokið upp, því að fólk sér hvað er á bakvið. Það sér að djúpríkið (embættismannakerfið sem stýrir ríkið á bakvið tjöldin) og Washington elítan (stjórnmálamennirnir og stuðningsmenn þeirra) vill óbreytt ástand í Washington og getað stjórnað landinu í friði fyrir afskiptum almennings ásamt loppíistum (hagsmunagæslumenn er rétta hugtakið). Traust á meginfjölmiðlum hefur borið varanlega hnekki og nú er traustið á einni virtustu löggæslustofnun í heimi, FBI, einnig að hverfa vegna tangarhaldi Demókrata á æðstu yfirstjórn stofnunnar.

Andstæðingar Trumps halda að þeir séu að varpa rýr og skít á Trump en athuga ekki að þeir eru um leið að eyðileggja réttarkerfið, löggæsluna og trú á frjálsa fjölmiðlun um leið, allt grunnþættir trúverðugt lýðræðisríkis.

Hér er listi yfir meginárásir á Trump sem Demókratar, fjölmiðlar, embættismenn hliðhollir Demókrötum og saksóknarar einnig hliðhollir Demókrötum hafa soðið saman:

Embættisbrota ákæran (2019):


Fyrsta ákærna (desember 2019 - febrúar 2020): Donald Trump var ákærður af fulltrúadeild Bandaríkjaþings (Demókrötum) vegna ákæru um misbeitingu valds og hindrun á þinginu. Ákærurnar sprottnar af ásökunum um að hann hafi leitað erlendra afskipta af forsetakosningunum 2020 með því að þrýsta á Úkraínu að rannsaka pólitískan keppinaut sinn, Joe Biden. Trump birti samskiptin sín sem sýndi fram á eðlilegan framgang hans. Hann var sýknaður af öldungadeildinni í febrúar 2020 og sat áfram í embætti.

Mueller rannsóknin (2017-2019):

Robert Mueller, sérstakur saksóknari, var skipaður til að rannsaka afskipti Rússa af forsetakosningunum í Bandaríkjunum árið 2016 og hugsanlega hindrun Trumps eða félaga hans á framgangi réttvísinnar. Rannsókninni lauk í mars 2019 og Mueller skýrslan var birt almenningi. Skýrslan sannaði að ekkert glæpsamlegt samsæri var á milli Trump-framboðsins og Rússlands, aðeins ýjað að hann hindra rannsóknina að litlu leyti.

Annað ákærumálið gegn Donald Trump fór fram snemma árs 2021. Hér eru helstu atriðin:

Seinni embættisbrotaákæran (janúar 2021):


Þann 13. janúar 2021 ákærði fulltrúadeild Bandaríkjaþings Donald Trump í annað sinn (Demókratar eingöngu). Hann var ákærður fyrir að „hvetja til uppreisnar“ í tengslum við atburðina sem gerðust 6. janúar 2021, þegar hópur stuðningsmanna hans fór inn í þinghúsið í Bandaríkjunum.

Í ákærugreininni var Trump sakaður um að hafa haldið fram rangar fullyrðingar um útbreidd kosningasvik og í kjölfarið hvatt stuðningsmenn sína til að ganga í þinghúsið, sem leiddi til þess að byggingin var brotin og röskun á staðfestingu kosningaúrslita.

Ákæruvaldið gekk hratt fyrir sig og atkvæðagreiðsla fór fram aðeins viku eftir áhlaupip á þinghúsið. Ákærugreinin fór í gegnum fulltrúadeild þingsins með stuðningi tveggja flokka (tveir Repúblikanar gengu í lið með Demókrata), sem gerði Trump að fyrsta forseta Bandaríkjanna sem tvisvar var ákærður.

Ákærumálið var síðan flutt til öldungadeildarinnar til réttarhalda.

Réttarhöldin í öldungadeildinni (febrúar 2021):

Réttarhöld í öldungadeildinni hófust 9. febrúar 2021. Öldungadeildarþingmenn störfuðu sem kviðdómendur og réttarhöldin voru undir forustu yfirdómara Bandaríkjanna, John Roberts.

Verjandinn hélt því fram að öldungadeildin skorti lögsögu til að rétta yfir fyrrverandi forseta þar sem kjörtímabili Trumps væri lokið. Öldungadeildin kaus hins vegar að halda áfram með réttarhöldin og hafnaði lögsögumótmælunum.

Réttarhöldin innihéldu kynningar frá stjórnendum fulltrúadeildarinnar sem störfuðu sem saksóknarar, sem og varnarteymi Trumps. Báðir aðilar lögðu fram rök og sönnunargögn.

Þann 13. febrúar 2021 greiddi öldungadeildin atkvæði um ákærugreinina. Tveir þriðju hlutar atkvæða (67 atkvæði) þurfti til sakfellingar. Atkvæðagreiðslan féll hins vegar ekki, en 57 öldungadeildarþingmenn greiddu atkvæði með sakfellingu og 43 greiddu atkvæði með sýknu.

Fyrir vikið var Trump sýknaður í annað sinn og var ekki vikið úr embætti þar sem hann hafði þegar yfirgefið forsetaembættið 20. janúar 2021, eftir að Joe Biden var settur í embætti. Lögmæti þessara réttarhalda er enn á huldu og ef Trump hefði tapað, hefði málinu verið skotið til Hæstaréttar Bandaríkjanna.

Stormy Daniels málið:


Stormy Daniels, klámkvikmyndaleikkona, hélt því fram að hún hefði átt í ástarsambandi við Donald Trump árið 2006 og hafi verið greidd þöggunar peninga skömmu fyrir kosningarnar 2016 til að þegja yfir því. Málið snerist um málefni eins og brot á fjármögnun framboðs og hugsanleg brot á lögum um alríkiskosningarherferð. Fyrrverandi lögmaður Trumps, Michael Cohen, játaði brot á fjármögnun kosningabaráttu í tengslum við greiðslurnar. Trump hefur hins vegar neitað aðkomu að málinu. Trump stendur nú í málaferlum við lögfræðinginn fyrir brot á trúnaðarskyldu.

Durham rannsóknin:

Durham rannsóknin, undir forystu bandaríska sérstakts saksóknara John Durham, var sett af stað árið 2019 af þáverandi dómsmálaráðherra William Barr. Áhersla hennar var að kanna uppruna rannsóknar FBI á afskiptum Rússa af forsetakosningunum í Bandaríkjunum árið 2016 og hugsanlega ósæmilegu í tengslum við þá rannsókn. Nánar tiltekið var Durham falið að kanna framferði lögreglu- og leyniþjónustumanna á fyrstu stigum rannsóknarinnar varði meint tengsl forsetaframboðs Donalds Trump við Rússa.

Rannsóknin var að sögn víðtæk að umfangi og fól í sér að skoða margvísleg atriði, þar á meðal notkun Steele-skjalsins, eftirlitsheimildir sem aflað var með lögum um eftirlit með erlendum leyniþjónustum (FISA) og meðferð rannsóknarinnar sjálfrar. Durham var veitt heimild til að skipa stóra kviðdóm og gefa út stefnu, sem bendir til hugsanlegrar alvarlegrar rannsóknar.

Niðurstaðan var skýr, aðilar innan FBI brutu starfsreglur við rannsókn málsins og sýnt var fram á að æðstu yfirmenn FBI unnu markvisst gegn stjórn Trumps og með Demókrötum.

Rannsóknir í New York fylki:

Embætti héraðssaksóknara í Manhattan: Eins og ég þekki best til málsins hefur borgarsaksóknari í Manhattan staðið fyrir rannsókn á hugsanlegum fjármála- og skattatengdum glæpum framdir af Trump-samtökunum. Rannsóknin fól í sér að kanna þöggunnar-peningagreiðslur, fasteignamat og önnur fjárhagsleg viðskipti.

Embætti ríkissaksóknara í New York: Embætti ríkissaksóknara í New York hefur rannsakað viðskiptahætti Trumps, þar á meðal málefni sem tengjast skattmati, lánsumsóknum og eignamati.

Bæði málin eru enn í gangi og báðir saksóknarar eru beintengdir Demókrötum sem margir telja að standi beint á bakvið rannsóknirnar á meintum brotum. Málið er enn opið.

Nýjasta nýtt í atlögu CNN að Donald Trump

Donald Trump, fyrrverandi forseti, mælti gegn útgáfu CNN á hljóðupptöku sem það fékkst af honum þegar hann talaði við félaga í Bedminster golfklúbbnum sínum í júlí 2021 um herskjal sem varðar Íran og segir skýrsluna sýkna hann í alríkisákæru sem hann stendur frammi fyrir í tengslum við trúnaðarskjöl. skjöl sem geymd eru í Mar-a-Lago búi hans í Flórída.

„Hinn ruglaði sérstakur saksóknari, Jack Smith, sem starfaði í samstarfi við DOJ og FBI, lekur ólöglega og „spunna“ spólu og afriti af mér sem er í raun friðhelgi, frekar en það sem þeir vilja láta þig trúa,“ sagði Trump á sínum tíma. Truth Social síða mánudagskvöld eftir að hljóðið var sýnt á CNN „Anderson Cooper 36".  Þessa sögusögn CNN lepur RÚV upp hrátt og athugasemdalaust. Nú vitum við hverjir eru heimildarmenn RÚV um fréttaefni frá Bandaríkjunum.

 
Lögspekingurinn og Demókratinn Alan Dershowitz skrifaði bók um ofsóknirnar gegn Trump sem heitir og lýsir vel hugarfari andstæðinga hans: "Get Trump: The Threat to Civil Liberties, Due Process, and Our Constitutional Rule of Law."
 
Þótt Dershowwitz sé Demókrati, þá er hann fyrst og fremst lögfræðingur. Árið 1995 starfaði Dershowitz sem áfrýjunarráðgjafi í morðréttarhöldunum yfir O. J. Simpson, var hluti af lögfræðilegu „draumateyminu“. Hann var meðlimur í varnarteymi Harvey Weinstein árið 2018 og í varnarteymi Donald Trump forseta í fyrstu réttarhöldunum yfir ákæru gegn honum árið 2020.  Hann ver pólitíska andstæðinga sína eins og Trump vegna þess að hann segist vilja verja réttarkerfið.
 

Lokaorð

Öll þessi mál hafa ekki vakið traust á Bandaríkin sem lýðræðisríki.  Ofsóknir Demókrata á hendur Donalds Trump hafa afhjúpað spillinguna innan stjórnkerfis Bandaríkjanna. Þegar var orðspor ríkisins laskað eftir skuggaaðgerðir CIA erlendis síðan stofnunin var stofnuð.

Djúpríkið hefur verið dregið fram í dagsljósið; samkrull og spilling Washington elítunnar (báðir flokkar) og sýnt hefur verið fram á að meginfjölmiðlarnir, sem Trump kallar falsfjölmiðla, hafa verið afhjúpaðir sem málpípur Demókrata. Reyndar hefur CIA stjórnað þeim á bakvið tjöldin með óbeinum hætti.

Áður en Trump dró fram skuggaverur og -stofnanir, voru bara samsæriskennismiðir sem héldu fram að eitthvað væri rotið í Danaveldi. Nú geta allir séð það, þeir sem vilja.  


Enn um meinta komu Kristófers Kólumbusar til Íslands 1477

Þetta er framhaldsgrein af annarri grein sem ég skrifaði um meinta komu Kristófers Kólumbusar til Íslands 1477

Helsta heimild um að Kristófer Kólumbus hafi komið til Íslands er ævisaga hans sem sonur hans skrifaði, Ferdínand Kólumbus, byggð á skjölum og minnisgreinum föður hans. Hún var skrifuð á spænsku en er nú glötuð; hins vegar er til ítölsk þýðing. Í fjórða kalfa ævisögunnar vitnar Ferdinand í minnisgrein föður síns sem hljóðar svona:

 "Í febrúar 1477 sigldi ég sjálfur hundrað spænskar mílur út fyrir eyna Thule. Norðurhluti hennar er 73 gráður frá jafndægralínu, en ekki 63 gráður eins og sumir ætla. Hún er ekki heldur á þeirri línu þar sem vestur byrjar að tali Ptolemaiosar, heldur miklu vestar. Við eyju þessa sem er eins stór og England eiga Englendingar viðskipti einkum Bristolbúar. Þegar ég var þar var sjór auður, en svo mikill var munur flóðs og fjöru að á sumum stöðum munaði 26 föðmum."

Það er næsta víst að Kólumbus hafi sjálfur komið til Bristols. Þar hefur hann frétt af Íslandi og annað hvort talað við Íslandskaupmenn eða beint við Íslendinga en þess má geta að um 49 þeirra bjuggu í borginni 1484.  Saga Íslands V, bls. 200-206.

En hvar á Íslandi var meint dvöl Kólumbusar? Sagnir hafa gengið um að sumarið 1977 hafi komið tiginn maður á skipi að Rifi og haft vetursetu á Ingjaldshóli. Hefur getum verið leitt að því að þar hafi farið Kristófer Kólumbus sem þangað hafi komið til að kynna sér siglingar norrænna manna vestur um haf eftir að hafa heyrt af þeim í Bristol. Heimild: Wikipedia.

Þess má geta að Ingjaldshóll sem er fyrrum höfuðból er um 1 km frá Hellissandi og þar hefur staðið kirkja frá árinu 1317 og var hún fram á 19du öld þriðja stærsta kirkja landsins, á eftir dómkirkjunum í Skálholti og á Hólum og rúmaði 400 manns. Hún hefur verið rík, því að mikil útgerð var frá Rifi á þessum tíma og margir fiskimenn staddir í verum á Snæfellsnesi. Þeir hafa borgað tíund til kirkjunnar sem gerðu hana efnaða.

Annars er svona grein bara vangaveltur og ekkert í átt að sagnfræði. Við vitum ekkert hver sannleikurinn er í raun. Eina sem við höfum út úr svona frásögn er skemmtanagildi, kannski framþróun í þekkingu (ef einhverjum tekst að vinna úr svona upplýsingum) og setja hlutina í annað samhengi.  Sem vísindi í átt að sagnfræði, ekkert gildi, þótt þeir í Sögu Íslands V bindi, hafi eytt töluverðu púðri í kenninguna.

Svo skemmtileg er sagnfræðin, að hægt er að koma með kenningar, hugrenningar og vangaveltur, án þess að skemma sönnunargögnin sem fyrir eru.


« Fyrri síða | Næsta síða »

Höfundur

Birgir Loftsson
Birgir Loftsson

Er áhugamaður um sögu og samfélag Íslendinga í nútíð og þátíð og tengslum Íslands við umheiminn. Móttó: ,,Hafa skal það sem sannara kann að reynast."

Sept. 2025

S M Þ M F F L
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30        

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband