Sjálfstæðisflokkurinn klofinn?

Hver höndin er uppi á móti annarri í flokknum.  Flokkurinn er greinilega klofinn, því að í máli málanna þessa daganna, hælisleitendamálinu, er annar helmingurinn að stuðla að auknum innflutningi hælisleitenda (sækir þá meira segja erlendis) en hinn helmingurinn berst hart á móti. Í hvorn fótinn ætlar flokkurinn að stíga?

Á meðan hrynur fylgið af flokknum, því flokkurinn stendur ekki í lappirnar með nein mál. Í orkumálum ráða VG og VG/Framsókn er leyft að stækka bálknið í öfugan píramída. Bókun 35 er enn á dagskrá Sjálfstæðisflokksins og ógnar sjálfstæði Íslands.

Á meðan eykst fylgið hjá Flokki fólksins og Miðflokknum enda málflutningurinn stöðugur og samkvæmur sjálfum sér í meðbyr jafnt sem mótbyr.

Undir núverandi forystu er flokkurinn orðinn líkur klofningsflokknum Viðreisn. Valdagræðin er algjör. Skítt með allt, við viljum bara stjórna áfram. Ætli Samfylkingin sé komin með meira fylgi en allir stjórnarflokkarnir samanlagt?

Sigur fyrir lýðræðið í Bandaríkjunum

Hæstiréttur Bandaríkjanna færði í dag Donald Trump  einróma niðurstöðu í forval forsetakosninga árið 2024 og hafnaði tilraunum Colorado og fleiri ríkja undir stjórn demókrata til að draga fyrrverandi forseta repúblikana ábyrgan fyrir árásinni á þinghús Bandaríkjanna 6. janúar. Athugið að þrír af dómendum er settir í embætti af forseta demókrata.

Dómararnir úrskurðuðu daginn fyrir prófkjörið á ofurþriðjudegi sem er á morgun að ríki, án aðgerða frá Bandaríkjaþinginu fyrst, geti ekki beitt sér fyrir stjórnarskrárákvæði sem komið var eftir borgarastyrjöldina 1861-65 til að koma í veg fyrir að forsetaframbjóðendur komi fram á kjörseðlum vegna uppreisnar. Ákvæði sem komið var á rétt eftir borgarastyrjöldina til að koma í veg fyrir að uppreisnarmenn Suðurríkjanna kæmust til valda. En Trump hefur aldrei verið ákærður fyrir uppreisn gegn ríkinu.

Málið snýst um hvort að alríkið, þ.e.a.s. Bandaríkjaþing, ráði hvort frambjóðandi sé á atkvæðaseðlum eða einstaka ríki. Allir níu dómarar Hæstaréttar voru sammála um Bandaríkjaþing eitt geti úrskurðað í slíku málum, ekki einstaka ríki. Ef einstaka ríki getur hent frambjóðanda af atkvæðaseðlum, þá yrði fjandinn laus og sum ríkin myndu henda út frambjóðendur repúblikana en önnur demókrata. Niðurstaðan er auðljós, kjósendur ráða hverjir eru í framboði, ekki saksóknarar einstaka ríkja eða pólitískir andstæðingar.

Það er annað mál sem mun fara fyrir Hæstarétt Bandaríkjanna á árinu, en það er spurningin hvort forsetinn njóti friðhelgi í starfi og eftir hann lætur af störfum. Trump segir ef forsetinn njóti ekki friðhelgi, geti hann ekki starfað vegna ótta við lögsóknir. Embættið yrði óstarfhæft.

Það er alveg ótrúleg staða sem er nú í Bandaríkjunum, að einstaka dómstólar og saksóknarar skuli stjórna ferðinni í pólitík og ráðist á forsetaframbjóðanda. Slíkt er hatrið á Trump. Sama hvað fólki finnst um Trump, þá á ekki að rífa niður undirstöður lýðræðis í Bandaríkjunum bara út af einum manni, sem er stundarfyrirbrigði.  Þetta er eitthvað sem við Íslendingar getum lært af sjálfir. Maður sér fyrir sér íslenska Trump-hataranna bölva í hljóði yfir niðurstöðunni, en þeir ættu að horfa á stærri myndina.

Þetta minnir á réttarhöldin yfir Sókrates forðum, en hann var ranglega sakaður um að spilla æskunni með kenningum sínum. Hann var dæmdur sekur og unni dóminum, þótt hann hefði getað farið í útlegð hvenær sem er.

Í kjölfar dómsins hvöttu vinir, fylgjendur og nemendur Sókrates til að flýja Aþenu, aðgerð sem borgararnir bjuggust við; samt, í meginatriðum, neitaði Sókrates að hunsa lögin og komast undan lagalegri ábyrgð sinni gagnvart Aþenu. Vegna þess að hann var  trúr kenningu sinni um borgaralega hlýðni við lögin, framkvæmdi hinn sjötugi Sókrates dauðadóm sinn og drakk hemlockið, eins og hann var dæmdur til að gera í réttarhöldunum.

Sama gerði Hæstiréttur Bandaríkjanna, hann fylgdi eftir 14. viðauka stjórnarskránna á meðan dómstólar á neðri stigum tókum lögin í sínar hendur.

Frá dýpstu löngunum kemur oft banvænasta hatrið sagði Sókrates og þá á sannarlega við um demókrata sem ákváðu að taka lögin í sínar hendur með lögsóknum og vinna í gegnum dómstólakerfið en ekki í gegnum lýðræðislegum kosningum þar sem kjósendur eru endalegir dómendur.

 

Verður örlög Íslands lík þeirra í Hawaii?

Sagnfræðin og sagan er mikill viskubrunnur sem opnar dyr til fortíðar og varpar ljósi á samtíðina. Einn vitur maður sagði að sagan kennir okkur að við erum dæmd til gera sömu mistökin aftur og aftur, því við lærum aldrei af sögunni. Það er lærdómurinn af lestri sögu!

Þetta er rétt mat, því að maðurinn er fljótur að gleyma, nýjar kynslóðir koma fram og gera sömu mistök og forfeðurnir, bara á annan hátt. Jafnvel í samtímanum sjáum við vítin sem við getum varist, en álpumst samt ofan í næsta forapytt. Bloggritari spyr sig nánast daglega, hvernig getur fólk verið svona vitlaust og reynir að finna skýringu á hvernig fólk hagar sér svona heimskulega?

Einu skýringarnar sem hann finnur er að fólk er illa upplýst, því er sama eða það lætur hugmyndafræði ráða gjörum sínum, ekki almenna skynsemi. Einn spekingurinn sagði að mannkynið, þjóðir eða hópar fari reglulega í gegnum ákveðin skeið brjálæðis.

Þessar hugsanir koma upp í hugann þegar samfélagsleg þróun er skoðuð á Íslandi síðastliðin misseri. Íslendingar í dag eru uppteknir af tækninni og góðæri og meðal Íslendingurinn er búinn að tapa tengslin við landið, tungumálið, söguna og menninguna. Þegar hann lifir í loftbólu, sér hann ekkert nema sjálfan sig og sitt líf en á meðan brennur húsið allt í kringum hann.

Misvitrir stjórnmálamenn, óupplýstir um sögu og menningu eigin þjóðar og hafa enga framtíðarsýn, hjálpa til að brjóta niður hefðir og gildi sem hafa haldið íslensku þjóðfélagi saman hátt í 1200 ár. Í Íslandsklukkunni er fleyg setning: "Feitur þjónn er ekki mikill maður. Barður þræll er mikill maður, því í hans brjósti á frelsið heima."

Við Íslendingar erum orðnir feitir þjónar yfirþjóðlegs valds suður í Evrópu og lúbarðir kjölturakkar stórveldisins í vestri. Ekki er treyst á eigin getu, heldur skriðið undir kjólfald fröken Evrópu eða jakkalafur Sam frænda öllum stundum. Ekki einu sinni er reynt að hafa sér íslenska utanríkisstefnu - lesist skoðun - heldur er stöðugt hlerað, hvað ætla hinar Norðurlandaþjóðirnar að gera í þessu eða þessu máli? Færeyingarnir eru sjálfstæðari en Íslendingar, þótt þeir eigi að heita undir danskri stjórn.

Það er ein þjóð og örlög hennar sem við Íslendingar getum lært af, en það er hin frábæra þjóð Hawaii sem átti stórkostlega menningu og sögu, en þjóðin er núna horfin sem þjóð og eru íbúarnir núna feitir þjónar Bandaríkjanna og lítill minnihlutahópur í eigið landi. Hawaii var eitt sitt sjálfstætt koungusríki en er í dag eitt af 50 ríkjum Bandaríkjanna. Hvernig gerist sú saga?  Kíkjum á Wikipedíu í lauslegri þýðingu. Overthrow of the Hawaiian Kingdom

"Byltingin í konungsríkinu Hawaii var valdarán gegn Lili´uokalani drottningu, sem átti sér stað 17. janúar 1893 á eyjunni O´ahu og undir forystu öryggisnefndarinnar, sem samanstóð af sjö erlendum íbúum og sex þegnum Hawaii konungsríkisins í Bandaríkjunum. búsetta í Honolulu. Nefndin kallaði á John L. Stevens, ráðherra Bandaríkjanna, að kveða til bandaríska landgönguliðið til að vernda þjóðarhagsmuni Bandaríkjanna. Uppreisnarmennirnir stofnuðu lýðveldið Hawaii, en lokamarkmið þeirra var innlimun eyjanna við Bandaríkin, sem átti sér stað árið 1898.

Í afsökunarályktun bandaríska þingsins frá 1993 er viðurkennt að "...uppreisnin í konungsríkinu Hawaii hafi átt sér stað með virkri þátttöku umboðsmanna og borgara Bandaríkjanna og innfæddir Hawaii-búar afsöluðu sér aldrei beint til Bandaríkjanna kröfum sínum um eðlislægt fullveldi þeirra sem þjóð yfir þjóðlendum sínum, annað hvort í gegnum konungsríkið Hawaii eða með þjóðaratkvæðagreiðslu." Umræður um viðburðinn gegna enn mikilvægu hlutverki innan fullveldishreyfingunnar á Hawaii."

En hlutirnir gerast ekki einn tveir og þrír og án samhengis. Menning íbúa Hawaii fór hallokandi strax við fund evróskra landkönnuða en kapteinn Cook tók land þar 1778. Með Evrópumönnum komu sjúkdómar, glæpir og umbylting hawaiiskt samfélags. Blokkritari er einmitt að horfa á stórmyndina Hawaii (1966) með  Julie Andrews, Max von Sydow og Richard Harris sem fjallar um komu trúboða til eyjanna 1820. Stórkostleg mynd en sorgleg. Niðurstaðan var að útlendingum fjölgaði í Hawaii, völdin færðust smá saman til aðkomumannanna og frumbyggjarnir, með ekki nógu sterkt tengslanet við umheiminn, treysti meira og meira á Bandaríkin. 

Svo missa menn menningu sína, í smáum skrefum, fyrst er það trúin, svo tungumálið, svo gildin; heimamenn verða minnihlutahópur og svo dettur einhverjum snillingi í hug (íslenskum Gissuri Þorvaldssyni) að kannski væri best að Ísland verði 51 ríki Bandaríkjanna eða gangi í ESB. Látum aðra ráða örlögum eyjaskeggja.

Erlendir kóngar eða (íslenskir) umboðsmenn þeirra reyndu oftar en einu sinni að selja Ísland sem skiptimynt, án þess að spyrja Íslendinga eins eða neins. Við vorum barðir þrælar en stolir.

Allt sem hefur verið byggt upp á Íslandi, allar þessu glæsibyggingar,vegir og brýr, hefur verið byggt upp af sjálfstæðum Íslendingum síðan 1874, af sjálfstæðum eða sjálfstætt þenkjandi íbúum landsins. Fátækasta ríki Evrópu, er orðið eitt ríkasta, þökk sé frelsinu og sjálfsákvörðunar réttinum. En þjóðir koma og fara og menning þeirra með. Hvar er til dæmis Prússland í dag? Hvar er Býsantíum í dag? Hvar er Skotland í dag? Og svo framvegis. Hvar verður Ísland á morgun? Komið á ruslahaug sögunnar?

Endum þennan pistill á orðum skáldsins (sem flestir eru hættir að lesa eða kannast við):

"Mávera sigraðri þjóð sé best að útþurkast: ekki með orði skal ég biðja íslenskum vægðar. Vér íslenskir erum sannarlega ekki ofgóðir að deya. Og lífið er oss laungu einskisvert. Aðeins eitt getum vér ekki mist meðan einn maður, hvortheldur ríkur eða fátækur, stendur uppi af þessu fólki; og jafnvel dauðir getum vér ekki verið þess án; og þetta er það sem um er talað í því gamla kvæði, það sem vér köllum orðstír ..."

(Halldór K. Laxness. Eldur í Kaupinhafn. 10. kafli. Snæfríður Íslandssól.)

Er hægrið gengið af göflunum eða er það vinstrið?

Í Vísir birtist nýverið grein undir heitinu Gengur hægrið af göflunum? eftir Hauk Arnþórsson stjórnsýslufræðing. Þetta er ágætis yfirlitsgrein en því miður er greinin uppfull af rangfærslum, því vitlaust er gefið og hugtakanotkun er ekki rétt.

Sjá slóð: Gengur hægrið af göflunum?

Höfundur segir til dæmis  að Ronald Reagan og Margaret Thatcher hafi verið frjálslyndir stjórnmálamenn.  Það er einmitt þveröfugt farið nema verið sé að tala um efnahagsmál. Bæði voru þjóðernissinnar sem sjá má af samskiptum Reagans við Sovétríkin (stjörnustríðsáætlunin og endalok kalda stríðsins) og lofsemdarræður hans um Bandaríkin og bandarískt þjóðerni. Höfundur þarf ekki annað en að kíkja á næstu ræðu Reagans til að sjá sönnun þess.

Annan eins þjóðernissinna og Margaret Thatcher er varla hægt að finna. Hún fór í stríð suður í höf sbr. Falklandseyjar stríðið til að verja þjóðríkið Bretland.  Hún var mjög í nöp við ESB og flutti stanslausar ræður gegn yfirþjóðlegu valdi þess.

Sjá t.d. slóð: The Grocer´s Daughter

Europe cannot be built successfully by ignoring or suppressing this sense of nationhood, or by trying to treat sovereign nations as no more than regions controlled by a central body in Brussels. There is sometimes talk of trying to achieve federation by stealth.

 

It wont work because it runs against the grain of history.

____

1990 Oct 19 Fr, Margaret Thatcher.

Article for Inside the New Europe.

 

Ronald Reagan í lokakveðju sinni eftir 8 ára valdatíð:

 

"An informed patriotism is what we want. And are we doing a good enough job teaching our children what America is and what she represents in the long history of the world."

 

Farewell Address to the Nation

 

Hverjir eru það sem má kalla frjálslyndismenn? Að kalla "hægrið frjálslynt er öfugmæli." Orð bloggritara. En aftur að greinarhöfund.  "Þjóðernisíhaldið sækir gegn vestrænu frjálslyndi, sem er hin hefðbundna hugmyndafræði hægrisins," segir greinarhöfundur.

 

Maður þarf ekki annað en að horfa á bandarískar fréttir í eina klst. og sjá að repúblikanar kalla demókrata "liberals" í neikvæðri merkingu.  Í könnun Pew Research Center árið 2014 um pólitíska flokkun og skautun lýstu 12% repúblikana sjálfum sér sem frjálslyndum. Í könnun New York Times árið 2023 um stjórnmálaskoðanir repúblikana, telja 14% repúblikana sig vera íhaldssama frjálshyggjumenn. Eru bandarískir hægri menn því almennt frjálslyndir?

 

Það er ekki nýtt að hægri menn, og hefur fylgt þeim frá upphafi, að upphefja þjóðríkið.  Alþjóðaskipan byggir á tilvist þjóðríkisins og hefur gert í nokkur hundruð ár.  Þannig að það eru þjóðríki sem eiga sæti hjá Sameinuðu þjóðunum, ekki stjórnmálaflokkar.

Hugtakið "frjálslyndi" er of fljótandi til að nota nema með miklum fyrirvörum. Það er nefnilega til alls konar frjálslyndi.

Til dæmis frjálslyndi í efnahagsmálum eða frjálslyndi í félagsmálum, tveir ólíkir hlutir. Hægri menn almennt (líka þeir sem höfundur kallar öfga hægri menn) eru hlynntir frjálslyndi í efnahagsmálum. En hvað er að vera íhaldssamur frjálslyndismaður?

Kíkjum á skilgreininguna:

„Frjálslynd íhaldsstefna, einnig nefnd íhaldssöm frjálshyggja og íhaldsstefna, er stjórnmála- og félagsheimspeki sem sameinar íhaldsstefnu og frjálshyggju, sem táknar frjálshyggjuvæng íhaldsstefnunnar og öfugt.

Frjálslynd íhaldshyggja mælir fyrir mestu mögulegu efnahagslegu frelsi og sem minnst mögulegri stjórnun stjórnvalda á félagslífi (lýst sem "smá ríkisstjórn"), sem endurspeglar laissez-faire klassíska frjálshyggju, en beitir þetta til trúar á félagslega íhaldssamari heimspeki sem leggur áherslu á vald, siðferði og skylda. Frelsisleg íhaldshyggja, fyrst og fremst bandarísk hugmyndafræði, setur frelsi í forgang, stuðlar að tjáningarfrelsi, valfrelsi og frjálsum markaðskapítalisma til að ná íhaldssömum markmiðum á sama tíma og hún hafnar frjálslyndum félagsverkfræði.

Þrátt fyrir að hafa líkt með frjálslyndri íhaldsstefnu og þar af leiðandi almennri bandarískri íhaldssemi þar sem báðar eru undir áhrifum frá klassískri frjálshyggjuhugsun; Frjálslyndir íhaldsmenn eru miklu andsnúnari tölfræði og eru miklu fjandsamlegri afskiptum stjórnvalda í bæði félagslegum og efnahagslegum málum.“

Heimild: https://en.wikipedia.org/wiki/Libertarian_conservatism

Höfundur talar sitt á hvað um þjóðernisíhaldið sem hann kallar líka þjóðernishægrið.  Hvort er það? En áður en lengra er haldið er rétt að koma að vinstri frjálslyndismönnum og fyrir hvað þeir standa.

Frjálslyndur sósíalismi (e. Libertarian socialism) er pólitískur straumur gegn forræðishyggju og andkapítalískum hætti sem leggur áherslu á sjálfstjórn verkafólks. Það er andstætt öðrum tegundum sósíalisma með því að hafna eignarhaldi ríkisins og frá öðrum tegundum frjálshyggju með því að hafna einkaeign. Víðtækt skilgreint nær það til skóla bæði anarkisma og marxisma, auk annarra tilhneiginga sem eru á móti ríki og kapítalisma. Höfundur er væntanlega ekki að saka hægri menn (þjóðernisíhaldsmenn eins og hann kallar þá) um að vera frjálslyndir sósíalistar?

En er höfundur að fara rétt með hugtakið þjóðernisíhald (e. national conservatism)? Jú, hann gerir það en er ekki hrifinn. Kíkjum aftur á Wikipedíu í grófri þýðingu bloggritara:

"Þjóðernisíhald er þjóðernislegt afbrigði af íhaldssemi sem einbeitir sér að því að halda uppi þjóðerni, menningarlegri sjálfsmynd, samfélagshyggju og opinberu hlutverki trúarbragða. Það deilir hliðum hefðbundinnar íhalds og félagslegrar íhaldssemi, en víkur frá efnahagslegri frjálshyggju og frjálshyggju, auk þess að taka agnostískari nálgun á reglugerðarhagfræði og verndarstefnu. Þjóðernisíhaldsmenn sameina venjulega íhald og þjóðernissinnaða afstöðu og leggja áherslu á menningarlega íhald, fjölskyldugildi og andstöðu við ólöglegan innflutning eða andstöðu við innflytjendur í sjálfu sér. Þjóðernisíhaldsflokkar eiga sér oft rætur í umhverfi sem byggir á dreifbýli, hefðbundnum eða jaðarlegum grunni, andstætt þéttbýlisfylgi frjálslyndra íhaldsflokka."

En er eitthvað athugavert við þessa stefnu? Þjóðernishyggjan keppist við að búa til samstöðu innan þjóðarinnar og þjóðríkisins innan ákveðina landamæra. Ef menn vilja eitthvað annað, þá verða menn að segja það. Hvað vilja þeir í staðinn? Vilja þeir ESB í staðinn? Yfirþjóðlegt vald, án lýðræðiskjörna fulltrúa eins og sjá má tilhneygingu hjá ESB? Einstaklingurinn hverfur í massanum. Ef greinarhöfundur boðar glópalisma, þá er hann of seinn á ferðinni. Hann er að deyja drottni sínum um þessar mundir. Svæðisbundnar valdablokkir eru í deiglunni og e.t.v. nýtt kalt stríð.

Það hefur ekkert getað komið í staðinn í fyrir þjóðríkið. Menn reyndu að lifa eftir hugmyndafræðinni einni en hún hefur aldrei verið nógu öflug til að halda landssvæðum saman. Villta vestrið eða villta vinstrið kemur í staðinn. Vilja menn það? Er villta vinstrið hreinlega ekki gengið af göflunum? Þeir vilja rífa niður hefðbundin gildi (límið í þjóðfélaginu) en boða ekkert nýtt í staðinn. Eins og formaður Samfylkingunnar sagði um daginn, velferðaríkið verður ekki til án landamæra og viðurkennir þar með að hugmyndafræði villta vinstrisins gengur ekki upp.

Það er ekki betur séð en að hægrið sé samt við sig og hefur verið í árhundruð en vinstrið með tilkomu sósíalismann á 19. öld hafi gengið af göflunum allar götur síðan hann varð til og hann ber ábyrgð á dauða hundruð milljónir manna í nafni bræðralags. Sama á við nasistaflokkinn sem er byggður á sama vinstri hugmyndagrunni nema nú með öfga þjóðernishyggju að auki.

"jafnrétti og jöfnuður" átti að einkenna samfélagið. Í kommúnistakenningunni myndi lokastig mannlegrar þróunar marka endalok stéttabaráttu og þar með sögu: Allt fólk myndi lifa í félagslegu jafnvægi, án stéttaaðgreiningar, fjölskyldubyggingar, trúarbragða eða eigna. Ríkið myndi líka "visna".

Afleiðingin varð hins vegar að bræður börðust, stétt á móti stétt, fjölskyldan gerð útlægð, og alls staðar komust flokksklíkur til valda. Félagi Stalín var enginn félagi, hann var gamal dags einræðisherra sem mannkynssagan hefur upplifað aftur og aftur í árþúsundir. Fólk fékk flokksræði og einræði, ekki lýðræði.

Lengi lífi einstaklingsfrelsið, prentfrelsið, fundarfrelsið tjáningarfrelsið og athafnafrelsið. Lengi lifi einstaklingurinn!

Biden lýstur nógu heilsuhraustur til áframhaldandi starfa

Eins og búast mátti við, copy/paste/translate frétt RÚV stenst ekki nánari skoðunnar.  Fróðlegt og ætti að vera, að vita hvaða heimildir íslenskir fjölmiðlar nota er þeir skrifa erlendar fréttir. Það er nokkuð ljóst að þeir skrifa ekki sjálfir fréttirnar né hafa fréttaritara erlendis sem afla sjálfir fréttir. Hvernig væri að fréttamenn vinni aðeins í fréttirnar ef þeir sjá að það vanti í þær atriði? Annars eiga þeir ekki að leggja nafn sitt við viðkomandi frétt, ef þeir hafa ekki gert neitt annað en að copy/paste/translate.....

Ofangreind frétt, birt í á vef RÚV, sjá slóð: Biden lýstur nógu heilsuhraustur til áframhaldandi starfa , er hálfkák frétt.  Þar segir í fyrirsögn: "Læknar segjast engar áhyggjur hafa af heilsu Joes Biden Bandaríkjaforseta. Hann sé vel hæfur til að gegna embætti sínu áfram, samkvæmt niðurstöðu árlegar heilsufarsskoðunar. Heilsufar hans hafi ekki versnað frá seinustu skoðun fyrir ári."

Það sem kemur ekki fram í fréttir og er í raun aðalmálið, kosningamálið sjálft í forsetakosningunum í ár, er hvort Biden sé andlega hæfur til að gegna embættið.  Í fréttinni kemur heldur ekki fram að hann hafi gengist undir vitsmunapróf til að athuga hvort hann starfi á fullu fimm, sé ekki kominn með vitsmunaglöp vegna aldurs.  Ekkert er rætt meira um þessa daganna í bandarískri pólitík en einmitt þetta.  Trump lá undir ásökunum um að vera farinn að glata minnið er hann gegndi embætti og ákvað í kjölfarið að fara í vitsmunapróf sem hann sagðist hafa "ásað".

Það er nefnilega þannig að hin árlega læknisskoðun forseta felur ekki í sér könnun á andlegu ástandi forsetans. Hver venjulegur maður getur séð (meira segja Obama liðið viðurkennir það), að Biden hefur hrörnað gífurlega andlega síðan hann tók við embætti.

Blokkritari benti á að Biden, sem var ekki þekktur fyrir að vera vitsmunabrekka á yngri árum, væri ekki andlega hæfur vegna elliglapa til að gegna embætti. Maðurinn sem getur komið af stað kjarnorkustyrjöld með ákvörðun sinni.   Þetta er orðið að skemmtiatriði í Bandaríkjunum (sjá myndbandið hér að neðan) en er ekkert grín, því að líf fólks veldur á að hann taki réttar ákvarðanir.

Það að Biden, sem er sífellt að detta, upp stiga, um hund sinn, á sviði, af hjóli o.s.frv., skuli standast líkamlega læknisskoðun segir enga sögu og vekur spurningu um gæði læknisskoðuninnar.

Sjálfur Franklin D. Roosevelt var í hjólastól og í spelkum til að geta staðið uppréttur í 12 ára forsetatíð sinni. Hann faldi ástand sitt fyrir almenning. Hann lést í embættið, farinn að heilsu. Annar sem er í hjólastól, Greg Abbot, ríkisstjóri Texas, gegnir embætti sínu með stæl um þessar mundir. Íslendingar hafa haft marga og hafa nú þingmenn sem geta ekki staðið í eigin fætur án hækja.

Eigum við ekki að kalla frétt RÚV ekki-frétt?  Hún nánast nálgast að vera falsfrétt, því almenningur les svona frétt án þess að vita alla söguna. Bandarískur almenningur er með á nótunum og veit um hvað málið snýst, ekki íslenskur almenningur.

P.S. Fyrrum læknir Hvíta hússins, sem annaðist þrjá fyrirrennara Bidens í embætti, segir reglulega í viðtölum að Biden virðist ekki vera andlega heilbrigður.

Ex White House doctor on Joe Biden´s bad healt: "This man can´t do the job"

Former White House physician says President Biden’s health ‘getting worse, putting US at risk’

 

Umræðan um innflytjendamál í Bandaríkjunum í samanburði við Ísland

Merkilegt nokk, er staða hælisleitenda og umræðan um þá á svipuðum stað í báðum löndum.  Mannfjölda hlutfall í löndunum hefur í gegnum alla tuttugustu öld verið 1 þúsund Íslendingar á móti rúmalega eina milljón Bandaríkjanna, svona gróflega talið. Þannig að þegar mannfjöldinn á Íslandi 1941 var við komu herliðs Bandaríkjanna um 120 þúsund manns og um það bil 133 milljónir í Bandaríkjunum.  Sem sagt, Bandaríkjamenn alltaf aðeins fleiri hlutfallslega. Í dag hins vegar eru íbúar Íslands að skríða upp í 400 þúsund manns og útlendingar orðnir 20% mannfjöldans. Bandaríkjamenn eru hins vegar 335 milljónir samkvæmt áætluðum mannfjölda. Þetta sýnir stjórnleysið á landamærum Íslands.

Upp úr 2020-22 hófst opin landamæra stefna í báðum löndum. Landamærin voru hálf lokuð í báðu löndum eftir covid faraldurinn en svo brustu allar stíflur. Til valda í Bandaríkjunum komst Biden og á fyrsta degi bókstaflega strikaði hann út alla landamæra pólitík Trumps. En samkvæmt bandarískum lögum eru lög um landamærin nokkuð öflug en þá brugðu demókrata á það ráð að hreinlega að framfylgja ekki lögum. Í þrjú ár hefur fólk hreinlega getað gengið ólöglega (ekki í gegnum landamærahlið) yfir landamærin. Nú er verið að ákæra innanríkisráðherrann Alejandro Mayorkas fyrir embættisafglöp í starfi og að framfylgja ekki lögum.

Á Íslandi ætti málið að vera einfaldara. 90%+ af fólki sem kemur inn í landið fer um Keflavíkurflugvöll. En svo ber við að lögum er ekki framfylgt. Flugfélögum ber að framvísa farþegalista flugvéla sem hingað kemur. En lögum er ekki framfylgt og lögreglan gerir ekkert í málinu. Hingað geta menn leitað óáreittir.

Afleiðingar eru þær sömu í báðum löndum við óheft streymi ólöglegra innflytjenda. Menn dvelja í löndum í óþökk stjórnvalda, hér geta menn í örríkinu farið huldu höfði í mörg ár.

Trump segir reglulega að þjóðirnar sem innflytjendurnir koma frá, sendi ekki sitt besta fólk. Mörg ríki hreinlega tæmi fangelsi sín og leyfi glæpaliðið fara suður (og neita að taka við þeim aftur eins og í Venúsúela en þar hafa alvarlegum glæpum fækkað um 20%). Virðist vera við fyrstu sýn pólitísk fella en það er sannleikur í orðum hans.  Á Íslandi þarf ógnar átak við að koma nokkurum einstaklingum sem búið er að úrskurða um, úr landi. Og svo koma glæpamennirnir á undan eða á sama tíma lögreglumennirnir til baka. 

En nú virðist sem Bandaríkjamenn séu búnir að fá nóg. Mikill meirihluti Bandaríkjamanna, í báðum flokkum, vill að bönd verði komið á innstreymið enda ástandið óviðurráðanlegt. Allir innviðir eru við þolmörk, heilbrigðiskerfið, menntakerfið, vinnumarkaðinn, velferðakerfið og bæir og borgir uppskroppa með fjármuni. Sama ástand er á Íslandi. Meiri segja mesti vinur hælisleitenda á Íslandi, Samfylkingin, segir að velferðakerfið þurfi landamæri og virðist vísa í Milton Friedman sjálfan.

En það er ekki bara glæpir sem fylgja sumum hælisleitendum. Með þeim (vegna eftirlitsleysis) fylgir eiturlyfja innflutningur, fentanyl faraldurinn mikli er í gangi í Bandaríkjum og drepur hátt í 100 þúsund manns árlega sem er gífurlegt mannfall í stríði. Eiturlyfjafaraldur er líka í gangi á Íslandi sem fer hljótt um.

Metfjöldi manna á hryðjuverkalista hefur farið yfir landamæri Bandaríkjanna og er fjöldi þeirra óþekktur því að stór hluti ólöglegra innflytjenda kemst óséður yfir landamærin. Á Íslandi hefur komið upp eitt tilfelli og segist löglegan ekki vita hvort fleiri séu í landinu, enda eru forvirkar rannsóknaheimildir lögreglu ekki fyrir hendi.

En stundum þarf andlit á ástandið til að fólk tengi sig við. Á Íslandi er það nauðganir útlendinga í leigubílum en í Bandaríkjunum er það morðmál (í sjálfu landi morðanna) eitt sem skekur allt. Kíkjum á málið, því að er nátengt pólitíkinni (bæði forsetaefnin eru að fara til landamæranna á morgun).

Grófleg þýðing:

"Að morgni 22. febrúar lagði 22 ára hjúkrunarfræðinemi Laken Riley af stað í venjulegt morgunskokk um háskólasvæðið í Georgíu. Hún kom aldrei aftur.

Með hvarfi hennar hóf örvæntingarfulla leit að því að finna hana og koma henni heilu og höldnu heim - leit sem endaði á hörmulegan hátt seint sama dag þegar nakið lík hennar fannst á hlaupaleiðinni.

Nú situr Jose Antonio Ibarra, 26 ára, á bak við lás og slá ákærður fyrir morðið á Riley.

Ibarra, sem kemur frá Venesúela og er ekki bandarískur ríkisborgari, hefur engin þekkt tengsl við nemandann. Lögreglan lýsir ofbeldisfullum dauða Riley sem "tækifærisglæp" en hann hefur komið oftar í kast við lögin án afleiðinga síðan hann kom ólöglega yfir landamærin.

Þegar rannsóknin heldur áfram hefur staða Ibarra sem ríkisborgara utan Bandaríkjanna þegar komið af stað misvísandi skýrslum frá löggæslustofnunum um glæpafortíð hans á bandarískri grundu - og hefur einnig hvatt þingmenn repúblikana til að grípa til orðræðu gegn innflytjendum." Heimild: Independent.

Andlit er komið á vandann, í Bandaríkjunum er það morðmál, á Íslandi er það nauðgunarmál.

Innflytjendamál ætla að verða kosningamálið í ár í Bandaríkjunum. Líka í næstu Alþingiskosningum. Kjósendur setja þetta mál efst á blað, fyrir ofan verðbólgu og efnahagsmál. Enda verður að telja innflytjendamálin ósjálfbært, 4 þúsund hælisleitendur á ári til Íslands, í Bandaríkjunum 4 milljónir og á tveimur síðastliðnum árum 8 þúsund hælisleitendur á Íslandi og 8+ milljónir í Bandaríkjunum. Ekkert velferðakerfi stenst álagið.  Eitthvað þarf að gera. Meira segja Samfylkingin fattar stöðuna.

 

Snilldar ræða Tucker Carlson á Turning Point America ráðstefnunni

Allir þekkja Tucker Carlson sem er fyrrverandi fréttaskýrandi á Foxnews en starfar nú sjálfstætt á X. Einhvern hluta vegna tekst honum alltaf að vera með puttann á púlsinum. Svo má sjá í þessari ræðu: Ræða Tucker Carlson

Hér kemur hann inn á stefnu vinstri manna, sem er í raun engin stefna, engin meisaraáætlun um framgang samfélagsins. Sjá má þetta í stefnu þeirra í landamæra vandanum í Bandaríkjunum, vilja hafa opin landamæri en vilja ekki takast á við vandann sem fylgir þeim. Öfga vinstri menn vilja umbylta samfélagið og ráðast á allt sem kallast hefðbundið en þeir hafa ekkert lokamarkmið. Hann líkir þessu við fólk sem kveikir í eigið hús og svo ekkert. Sjá 8-10 mínúta. Eyðilegging, eyðilegging vegna stefna.

Eina leiðin til að berjast á móti woke hreyfingunni er að segja og fylgja sannleikanum. Hætta að vera í hlutverki og vera maður sjálfur. Horfa á raunveruleikann eins og hann er.

Hvað varð um gröf Jóns Arasonar og sona? Hefur öxin og jörðin geymt þá best?

Hér hefur verið rakið örlög mannvistaleifa Ríkharðs 3.  En Íslendingar eiga líka til merkilegar sögur af afdrifum beinagrinda af sögufrægum Íslendingum.  Þekktust er sagan af Jónasi Hallgrímssyni þjóðskáld og þrautagangan mannvistaleifa hans áður en beinin voruð vistuð í þjóðargrafreit Íslendinga á Þingvöllum.  En það er önnur sagan sem hefur vakið minna athygli.

Frægasta aftaka Íslands sögunnar sem breytti gangi hennar er að sjálfsögðu aftaka Jóns Arasonar Hólabiskups og sona hans 1550.

Þeir voru handteknir í Sauðafellsför sinni. Þeir færðir að Skálholti, í fangavist og að lokum hálshöggvnir. Síra Jón Bjarnason átti að hafa ansað til um örlög fanganna: „Eg em fávísastur af yður öllum, og kann eg ráð til að geyma þá.“ Þeir sögðust það vilja heyra. Hann sagði þá: „Öxin og jörðin geymir þá best.“ Þeir svo teknir af lífi í aftöku.

Norðanmenn áttu að hafa tekið líkin upp í apríl 1551 og farið með þau norður og þau grafin á Hólum í Hjartardal við dómkirkjuna.

En er vitað hvað varð svo um gröf þeirra? Í Morgunblaðinu frá 1927 (aukablað, 4. janúar) segir frá að maður að nafni Guðbrandur Jónsson frá Reykjavík hafi látið grafa í kirkjugarðinn vestan núverandi kirkju á Hólum 1918. Segir sagan að Guðbrandur hafi sagt vera í sambandi við Páfastólinn, ætlunin hafi verið að fara með beinin suður og gera Jón biskup að dýrlingi. Hann hafi komist alla leið til þýskalands en þar endaði för hans er páfamenn tóku fálega í erindi hans. Er málið var borið undir Guðbrand segir hann að þetta sé vitleysa. Hann hafi farið með beinin til Reykjavíkur til rannsókna. Guðbrandur á að hafa afhent Matthías Þórðarsyni beinin og þau séu í hans vörslu.

En aftur að meintum uppgröftri:

Hittu menn þá fyrir gröf með beinaleifum úr þrem mönnum og virðast beinin eftir lýsingunni hafa verið mjög illa farin og lítið eftir af þeim. Taldi Guðbrandur að þetta væru bein Jóns Arasonar og sona hans tveggja, er höggnir voru með honum. Þetta virðist hann byggja einkum á því hvar beinin fundust, og að þessir þrír voru grafnir saman „undir einu hvolfi“. Þá taldi hann höfuð eins mannsins legið í handarkrika hans.  Heimild: Skagfirðingabók, 1. tölublað (01.01.1991).

Engum sögum fer af hvort þær hafi verið rannsakaðar frekar ef rannsókn má kalla. Hefðu rannsóknir verið vanbúnar. Tæknin sem nú er komin í fornleifarannsóknir er orðið stjarnfræðileg góð og DNA rannsóknir farið svo fram, að auðvelt ætti að vera að kanna uppruna beinanna. Af Jón er líka kominn stór ættarbogi og því ekki erfitt að kanna upprunan.

Þessum beinum var komið fyrir í kistu í turninum við kirkjuna, en hann var vígður 1950.  Ef svo kann að reynast ekki hafi verið gert neitt síðan, væri það stórkostlegt afrek, með hjálp erfðatækninnar, að staðfesta þessa sögu, og búa almennilega um beinin. Ekkert er að marka "rannsóknir" fyrri tíðar manna. 

Ef grafarspjöll hafa átt sér stað, væri fróðlegt að fá það staðfest. Hver gaf Guðbrandi leyfi til að grafa í heilugum grafreit? Gróf hann í raun og veru? Hvar eru beinin raunverulega? Eru þau í Reykjavík, Þýskalandi eða kirkjuturninum á Hólum?

Ef einhver ætti heima í þjóðargrafreiti Íslendinga á Þingvöllum, væri það Jón Arason, sem barðist á móti Dönum og siðaskiptunum.

Um ósóma aldar sinnar

Hnigna tekr heimsins magn.
Hvar finnur vin sinn?
Fær margur falsbjörg,
forsómar manndóm.
Tryggðin er trylld sögð.
Trúin gerist veik nú.
Drepinn held eg drengskap.
Dyggð er rekin í óbyggð.

Jón Arason, Hólabiskup.

Hvað ætli Jóni finnist um kristni í dag og ósóma samtímans?

 

Framsóknarflokkurinn - flokkur um ekki neitt

Það er þægilegt fyrir flokka að setja sig á miðju og segjast vera opnir í báðar áttir.  Þetta gefur tækifæri á að vera í ríkisstjórnarsamstarfi til vinstri og hægri, fara í sæng með hverjum sem er. Segjast vera hófsemdarflokkur en fylgja hverri grillu samstarfsflokka sem er án gagnrýni. Opin í báða enda voru orð sem notuð voru til að lýsa stefnu Framsóknarflokksins meðan Ólafur Jóhannesson var formaður flokksins.

En einhverjar hugsjónir verður flokkurinn að þykjast hafa, einhver algild gildi sem hægt er að benda kjósendur á. Líkt og margir flokkar sem stofnaðir voru í byrjun 20. aldar, verður stjórnmálaflokkurinn Framsókn að endurnýja umboð sitt til kjósenda og aðlaga sig að gjörbreyttu samfélagi og samfélagsbreytingum sem hafa átt sér stað frá stofnun flokksins. Leitum í upprunan.

Framsóknarflokkurinn var stofnaður 16. desember 1916 við samruna Bændaflokksns og Óháðra bænda og er þar með elsti starfandi stjórnmálaflokkurinn á Íslandi. Ísland var enn að hluta til í viðjum bændasamfélagsins, bændur voru fjölmenn stétt og sótti Framsóknarflokkurinn kjörfylgi sitt framan af til dreifbýlisins, þ.e.a.s. sveita og bæja.  En einnig til fjöldahreyfinga sem spruttu upp um aldarmótin, svo sem ungmennafélagshreyfingarinnar.

Um miðja 20. öld reyndi flokkurinn að endurskilgreina sig, enda hafði flóttinn á mölina að mestu lokið eftir seinni heimsstyrjöldina. Hann fór að skilgreina sig sem flokk allra stétta og vera miðjuflokkur, þó kjörfylgið hafi haldist á landsbyggðinni.

Alla 20. öldina hefur flokkurinn átt öfluga stjórnmálaleiðtoga og verið þaulsætinn í ríkisstjórn. Mesta fylgið var 1931 þegar flokkurinn fékk 35% atkvæða en síðan hefur leiðin legið niður, verið á bilinu 20-25% út tuttugustu öldina en á 21. öld með 10-20% fylgi. Kjördæmaskipan landsins og misvægi atkvæða (sem er enn vandamál) hefur í raun gefið flokkinn fleiri þingsæti og vægi en annars ætti að vera.

Stjórnmálaflokkar eru stofnaðir um málefni og gildi. Framsóknarflokkurinn var mikið tengdur Samvinnuhreyfingunni, þar er Sambandið (Samband íslenskra samvinnufélaga - SÍS). Fyrir yngri lesendur er það að segja að SÍS var stofnað upphaflega til að vera samræmingaraðili íslenskra samvinnufélaga og þróaðist síðan yfir í samvinnuvettvang þeirra á sviði út- og innflutnings og til að ná hagstæðum samningum erlendis vegna þess taks sem danska kaupmannastéttin hafði enn á íslensku viðskiptalífi á þeim tíma segir á Wikipedíu. Þegar leið á 20. öldina varð SÍS öflugasta viðskiptaveldi Íslands og með ítök á flestum sviðum viðskiptalífsins allt fram til ársins 1992 þegar starfsemi þess var orðin nánast engin vegna skulda þess við lánardrottna sína. Ástæðan fyrir þessari tengingu er að sjálfsögðu kaupfélögin sem eiga að rekja til kaupfélaga bænda á 19. öld.

Baráttumál Framsóknarflokksins í gegnum tíðina

Á upphafsárum Framsóknarflokksins stóð flokkurinn meðal annars fyrir; sjálfstæði þjóðarinnar, innlendum þjóðbanka (vegna ástands bankamála á þeim tíma) og alþýðumenntun sem hann taldi hornstein allra þjóðþrifa (Wikipedía). Svo var lögð áhersla á uppbygging innviða landsins. Atvinnumál hafa alla tíð verið efst á dagskrá flokksins.

Á 21. öld fer að halla ansi undir fæti. Umdeilt er þegar flokkurinn fann upp kynjakvóta sem átti að vera jafnréttismál en er í raun mismunun á grundvelli kyns. Síðasta stórvirki flokksins, eða réttara sagt formanns flokksins, Sigmund Davíð Gunnlaugssonar, var ICESAVE málið en samtök voru stofnuð gegn greiðslu í málinu og tengdist flokkurinn málinu sérstaklega í gegnum formanninn. Fullur sigur vannst í málinu.

Flokkurinn er með nokkuð sem kallast grundvallarstefnuskrá en hún er venjulegt froðusnakk stjórnmálaflokks og gæti verið í stefnuskrá hvaða flokks sem er: sjá slóð: Grundvallarstefnuskrá Hvað flokkur vill t.d. ekki mannréttindi, jafnræði, efling mannauðs, markaðshagskerfi o.s.frv. Það verður að kafa dýpra til að sjá hvar flokkurinn stendur. T.d. að hann er mótfallinn inngöngu í ESB en er fylgjandi EES samningnum. Ekki er ætlunin að fara í alla efnisþætti stefnu Framsóknar segja má að í grunninn sé þetta borgaraleg stefna.

Flokkurinn um ekkert

En af hverju er þá fullyrt hér í fyrirsögn að Framsóknarflokkurinn sé flokkur um ekki neitt? Jú, stefna á blaði er annað en stefna í raunheimi.

Síðan Framsóknarflokkurinn klofnaði og Miðflokkurinn varð til, hefur forystu- og stefnuleysið einkennt flokkinn. Flokkurinn hefur nú verið í ríkisstjórnarsamstarfi í 9 ár en dags daglega er ræðir fólk aðeins um VG eða Sjálfstæðisflokkinn.  Flokkurinn er þarna, en samt ekki. Ekkert heyrist í honum í stórum málum.

Stórmál dagsins í dag eru hælisleitendamálin og bókun 35. Ekkert raunsæi er í málefnum hælisleitenda, ólíkt Miðflokkinn sem er samkvæmur sjálfum sér, og ef eitthvað er, stuðlar flokkurinn að meira öngþveiti í málaflokknum með því að taka enga afstöðu, bara fljóta með og gera ekkert. Eins er það með bókun 35, engin afstaða tekin, bara flotið með. Afstöðuleysi er jafn hættulegt og ákveðin afstaða og jafn skaðleg. Ístöðuleysi hefur hingað til verið talið vera lestur meðal Íslendinga en það á sannarlega við Framsóknarflokkinn í dag.

Stjórnmálaflokkur án stefnu á ekkert erindi í stjórn landsins.

Að segja ekkert, að gera ekkert, er að vera ekkert....hvað gera bændur þá?

Var Ríkharður 3. konungur Englands bastarður eftir allt saman?

Í gær var skemmtileg bíómynd um uppgröft grafar Ríkharðs.  Í raun er það kraftaverk að gröf hans skuli yfir höfuð finnast, miðað við meðferðina á líki hans eftir orrustuna um Bosworth. 

Í gegnum tíðina hefur Ríkharður verið málaður sem illmenni og valdaræningi og sú mynd var rækilega innsigluð í meistaraverki William Shakespeare Richard III. Sigurvegarnir skrifa alltaf söguna og þegar leikritið var skrifað, var Elísabet I, af Tudor ættinni, sem var við völd. Túdor ættin sem vann baráttuna um krúnu Englands 1485 er Ríkharður var drepinn á orrustuvelli Bosworth, varð ekki langlíf ætt og endaði með Elísabet I. Það er önnur saga.

Í leikverkinu er Ríkharður alltaf sýndur sem kripplingur en í raun var hann með hryggskekkju eins og gröf hans sannaði rækilega. Í bíómyndinni var gerð mikil drama um hver fann jarðneskar leifar Ríkharðs, en eins og oftast nær, fær sá sem fann eða gerði merka uppgötvun uppreisn æru á endanum. Í dag hefur æra Ríkharðs verið endurreisn, hann viðurkenndur konungur frá 1483-85 og fékk hann konunglega grefrun nýverið í dómkirkju Leicester og opinbera viðurkenningu af bresku krúnunni að hann hafi verið konungur.

Ríkharður III dó í orrustunni við Bosworth, þar sem hann barðist við Henry (Hinrik á íslensku) Tudor, manninn sem síðar átti eftir að taka við af honum í hásætinu og enda Rósastríðið, sem var ólgusamt tímabil ættarbaráttu í Englandi á miðöldum.

Allt til ársins 2012 var talið að jarðneskar leifar Ríkharðs III væru týndar í sögunni og í mörg hundruð ár hefur orðspor hans sem einvalds beðið hnekki vegna þess að William Shakespeare sýndi hann sem líkamlega vanskapaðan morðingja og harðstjóra í leikriti hans Richard III eins og áður sagði. Með tímanum hefur fræðasamfélagið farið að kollvarpa þeirri mynd og endurreisa orðstír hans eftir dauðann.

Hann er nú í auknum mæli talinn góður konungur sem gerði margar jákvæðar breytingar á réttarkerfi Englands á sínum tíma, þar á meðal innleiðing tryggingar. Eftir að hann lést í bardaga - síðasti enski konungurinn til að gera það - halda sagnfræðingar að hann hafi verið grafinn í skyndi til að forðast að kveikja í stuðningsmönnum sínum. En þar til fyrir nokkrum árum vissi enginn hvar gröf hans var.

Það sem sannar að mannvistaleifarnar sem fundust eru af honum er DNA rannsókn og beinagrindin sjálf sem greinilega bar merki hryggskekkju. Beinagrindin leiddi  í ljós nokkur niðurlægingarsár, þar á meðal sverðsáverka í gegnum hægri rassinn. Gröf Richards var grafin í skyndi og hann var grafinn án líkklæða eða kistu, á svæði sem var of lítið til að leggja hann út með þeirri reisn sem venjulega er veittur smurðum konungi. Talið er að lík hans hafi verið svipt klæðum á vígvellinum, honum kastað á hestbak og honum holað í þessa gröf sem hann fannst í.

En það sem er skemmtilegast við sögu Ríkharð III, eru tvær spurningar.  Var hann í fyrsta lagi valdaræningi og í öðru lagi, drap hann prinsanna tvo í Tower? Bloggritari nennir ekki að rekja forsöguna um og of, og því er tekið efni af Wikipediu til að ná fram bakgrunninn:

Ríkharður 3. ( 1452 – 22. 1485) var konungur Englands frá 1483-1485. Ríkharður var síðasti konungur Englands af York ættinni.

Ríkharður var sonur Ríkharðs Plantagenet, 3ja hertoga af York og Cecily Neville. Hann var einnig bróðir Játvarðs 4. Englandskonungs. Ríkharður var tryggur stuðningsmaður Játvarðs meðan hann var konungur og varð ríkur og valdamikill í hans valdatíð.

Þegar Játvarður 4. lést árið 1483 voru synir hans tveir á undan Ríkharði í röðinni um að erfa krúnuna. Sá eldri var 12 ára og tók við krúnunni sem Játvarður 5. Játvarður var hins vegar fljótlega tekinn til fanga og læstur inni í Lundúnarturni ásamt 9 ára bróður sínum, Ríkharði af Shrewsbury, 1. hertoganum af York. Fljótlega var því lýst yfir að drengirnir væru ekki lögmætir erfingjar krúnunnar og Ríkharður 3. varð konungur Englands. Ekkert spurðist til drengjanna tveggja eftir þetta og eru örlög þeirra ráðgáta enn í dag, þótt flestir telji að Ríkharður hafi látið taka þá af lífi.

Ríkharður var giftur Anne Neville, en hún dó árið 1485 og átti Ríkharður þá engan lögmætan erfingja því sonur þeirra hafði dáið árið áður.

Sama ár mætti Ríkharður Hinrik Túdor í bardaganum við Bosworth þar sem nokkrir af hershöfðingjum Ríkharðs sviku hann og gengu í lið með Hinriki. Útkoma bardagans var sú að her Ríkharðs beið ósigur og hann sjálfur lést. Hinrik var þá krýndur konungur sem Hinrik 7.

Sjá slóð: Ríkharður 3. Englandskonungur

Það er alveg ljóst að Ríkharður leit á bræðurna sem bastarða sem ættu ekki rétt á krúnunni. Báðir prinsarnir voru lýstir  ólögmætir af þingi; þetta var staðfest árið 1484 með þingsköpum sem kallast Titulus Regius. Í lögunum kom fram að hjónaband Játvarðs IV og Elizabeth Woodville væri ógilt vegna þess að  Játvarður hafði gert hjúskaparsamning við Lady Eleanor Butler. En það kann að leynast annar sannleikur á bakvið þessa verks.

Flökkusaga er um að sjálfur Játvarður IV sé bastaður og þar með synir hans. Að hann sé kominn af franskri bogaskyttu! 

Sagan segir að þegar foreldrar hans voru bæði í Frakklandi hafi Cecily, hertogaynjan af York og eiginmaður hennar hertoginn, þurfti hann að vera tímabundið í burtu vegna hernaðarskuldbindinga hans. Meðan á þessum aðskilnaði stóð féll hún fyrir framgangi bogamanns að nafni Blaybourne og varð ólétt af barninu sem einn daginn átti eftir að verða Játvarður IV, hetja hússins í York og faðir fyrstu Tudor-drottningarinnar.

Því haldið fram að sagan eigi uppruna sinn í Cecily sjálfri. Eins og jafnvel frjálslegur áhorfandi þessa tímabils verður kunnugt um, var hjónaband Játvarðar (Edwards) við hina lág ættuðu  Elizabeth Woodville (sem fjölskyldan var bæði þekkt sem Lancastrian-samúðarmenn og grimmir félagsklifrarar) afar umdeilt.

Þetta er alvarleg ásökun en við ættum að fara varlega í að taka á nafnverði. Engar heimildir eru til um orðróminn fyrir 1483 þegar hann kom fram á síðum Dominic Mancini, ítalsks fræðimanns sem sendur var til Englands til að þjóna sem augu og eyru biskups á meginlandi. Það verður að hafa í huga að á þessum tímapunkti voru Ríkharður III og félagar hans að koma því á framfæri að Játvarður IV væri bastarður, til að styrkja kröfu yngri bróður síns um hásætið. Það er því líklegt að þessi orðrómur hafi komið upp í fyrsta sinn árið 1483 og líklega ekki sprottinn af vörum Cecily.

Það sem leiðir líkur á að einhver sannleikur er í sögusögninni eru eftirfarandi atriði (sjá heimild: Could Edward IV have been illegitimate? )

• Fjarvera hertogans af York við getnað – Þegar horft á fæðingardag Játvarðs (seint í apríl 1442) og vinnum aftur á bak í tíma, virðist sem hertoginn af York hafi verið að heiman þegar hann var getinn, en sannleikurinn er, við höfum bara ekki nægar sannanir til að lesa of mikið í það. Hjónin voru búsett í Frakklandi á þeim tíma og á meðan hertoginn var í burtu var hann ekki svo langt í burtu að hertogaynjan hefði ekki getað gengið til liðs við hann í einhvern tíma. Auðvitað gæti framtíðarkonungurinn líka hafa verið örlítið ótímabært fæddur eða jafnvel aðeins seinn - það er ekki mikill tími í það. Allt þetta virðist líklegra en að hertogaynjan hafi í verið í leynilegu "sambandi“ við mann af svo lægri tign, að tungurnar hefðu vafalaust verið látnar vagga. Við ættum að muna að engar sögusagnir um faðerni Játvarðar eru skráðar áður en þær voru pólitískt hagstæðar einhverjum.
• Lágstemmd skírn – Það hefur verið gefið til kynna að lágstemmd skírn Játvarðar (í horninu á kirkjunni), sem var andstæða ári síðar við íburðarmeiri skírn fyrir yngri bróður sinn, bendi til þess að hertoginn af York ætlaði ekki að skvetta út fyrir barn sem hann hélt ekki að væri hans. Hins vegar er þetta gagnsætt; ef hertoginn af York hefði ákveðið að ala þetta barn upp sem erfingja sinn, jafnvel þótt hann héldi grunsemdir um faðerni, hefði hann örugglega lagt sig fram við að halda uppi lögmæti, frekar gefa heiminum merki um að eiginkona hans hefði verið svo vandræðalega svikið hann. Auk þess höfðu hertogahjónin áður átt son sem dó mjög skömmu eftir fæðingu; Ákvörðun þeirra um að fara í lágstemmda skírn var líklega merki um að þau hefðu áhyggjur af heilsu hans og vildu ganga úr skugga um að hann væri vígður Guði áður en eitthvað fór úrskeiðis. Tilviljun styður þetta nokkuð þá ábendingu að hann hafi verið ótímabær fæddur.
• Skortur á líkamlegum líkindum milli föður og sonar - Þetta er svolítið léleg byrjun. Já, Játvarður var hávaxinn og ólmur (sem faðir hans var ekki) en það er fullt af augljósu fólki í blóði hans (bæði móður og föður megin) þar sem hann gæti hafa fengið þetta frá. Fjölskyldulíkindi eru erfið og fyrir okkur sem greina í dag höfum við ekki mikið um að dæma.
• Aðrir bræður hans sökuðu hann um að vera bastarður - Já, þeir gerðu það. Báðir höfðu pólitískar ástæður til þess. Aðrir komu líka með slíkar ásakanir, en ekki fyrr en löngu eftir að hann fæddist og krýndur. Þar að auki, þegar aðalsmaður fæddist í öðru landi, fjarri augnaráði fréttaskýrenda samtímans, voru sögusagnir oft um fæðingaraðstæður þeirra. John of Gaunt er dæmi um þetta.

En það sem kann að valda mestri hneykslun er að Játvarðu 4 er ef til vill bastarður (ekki réttborninn til krúnu) sem og afkomendur þeirra! Nýleg DNA rannsókn bendir til þess. Fimm nafnlausir lifandi gjafar, allir meðlimir stórfjölskyldu núverandi hertoga af Beaufort, sem segjast vera ættuð frá bæði Plantagenets og Tudors í gegnum börn John of Gaunt, gáfu DNA sýni sem áttu að passa við Y litninga sem dregin voru út úr beinum Richards. Ekkert þeirra passaði við hann!

Þar sem auðkenni Richards var sannað með DNA hvatbera hans, rakin í óslitinni keðju í gegnum kvenkyns línuna frá systur hans til tveggja núlifandi ættingja, er niðurstaðan hörð: það er rof á þeirri línu sem krafist er af Beaufort uppruna, það sem vísindamennirnir lýstu sem "falskur faðernisatburður", sem getur einnig haft áhrif á ættir fjarlægra frænda þeirra, Windsors. Sjá slóð: Questions raised over Queen’s ancestry after DNA test on Richard III’s cousins 

Tudor-ættin studdu tilkall sitt til hásætisins með því segjast vera komin frá John of Gaunt, syni Edward III og föður Hinriks IV - og forfaðir Tudor-ættarinnar í gegnum lögmæt Beaufort-börn sín eftir að hann giftist ástkonu sinni Katherine Swynford. Að komast að því hvar línan frá Játvarð III til núverandi Beaufort fjölskyldu væri rofin væri aðeins hægt að gera með því að grafa upp fullt af beinagrindum sem er ekki líklegt að verði gert. Það eru þó að minnsta kosti tvö hlé eða bil á ættarlínunni. Mikilvægast væri ef John of Gaunt væri ekki sonur Játvarðs III – sem óvinir gáfu til kynna á hans lífsleið – sem myndi hafa áhrif á ættir Tudors, Stuarts og Windsors.

Liggur bogamaðurinn franski því enn undir grun? Eða nær málið lengra aftur í tímann? Til John of Gaunt? Er kóngafólkið enska því bara bastarðar eftir allt saman! Hvað finnst ykkur sem nenntuð að lesa þetta? Var Ríkharður réttmætari erfingi ensku krúnunnar en Játvarður 4.?

Ættartré Englandskonunga

Viðbót:

Hús York (ættirnir eru kallaðar hús af...), Lancaster, Nevilles, Howards, Mowbrays, Percys og Tudors eru fjölskyldurnar sem taka þátt í Rósastríðunum. Hins vegar var enn eitt húsið sem var jafn mikilvægt og hin; Beauforts.

Beaufort-ættin voru synir og dætur John of Gaunt, hertoga af Lancaster og ástkonu hans Katherine Swynford. Þau voru álitnin  bastarðar þar sem þau fæddust utan hjónabands, en samt tengdust þau húsi Lancaster og komust til valda af sjálfu sér. Þau hjálpuðu til við að breyta ekki aðeins enska sögu heldur sögu Evrópu að eilífu. Beaufort-ættin hafði mikil áhrif í Hundrað ára stríðinu og Rósastríðunum, en samt þekkja margir aðeins Margaret Beaufort og Edmund Beaufort 2. hertoga af Somerset.