Kúgun minnihlutans

Í aldanna rás hafa fræðimenn haft áhyggjur af möguleikum óhefts lýðræðis sem myndi leiða til harðstjórnar meirihlutans, þar sem meirihlutahópar rífast um réttindi minnihlutahópa. Það sem við sjáum oft í dag er í staðinn eins konar harðstjórn minnihlutans: kerfi þar sem sérstaklega öfgafullur og áhugasamur hluti almennings getur farið með of stór völd andspænis meirihluta sem er annað hvort of áhugalaus eða of hræddur til að vera á móti því. Á Íslandi má sjá þetta af öfuga vinstri hópum og hreyfingum, svo sem no border samtakanna (hvað ætli séu margir í þeim samtökum?) sem vaða uppi án mótstöðu. En þeir tala ekki fyrir hönd meirihlutans samkvæmt nýlegri könnun þar sem meirihlutinn vill ekki fleiri hælisleitendur til landsins.

Fullyrðingar aðgerðasinna minnihlutans draga oft mikinn styrk sinn í þegjandi forsendu um að þær séu mun stærri þýði skoðana en er í raunveruleikanum. Kvartanir vegna menningarlegrar eignarnáms byggja til dæmis á þeirri vanalega óskoruðu hugmynd að einn fulltrúi hóps geti talað fyrir alla eða flesta í þeim hópi. Ef einhver segir, mér líkar ekki við hvítt fólk sem klæðist sembreros, höfum við enga ástæðu til að líta á það sem eitthvað meira en einstaka skoðun. Ef staðhæfingin er í staðinn, sem Mexíkói, get ég sagt þér að með því að klæðast sembrero í hrekkjavökuveislu ertu að móðga Mexíkóa, gæti það virst réttlæta frekari aðgerðir, jafnvel þótt sú mikilvæga fullyrðing sem öllum eða flestum Mexíkóum væri sama um.

En spurningin um hversu marga kvartendur hafa í raun við hlið þeirra er enn grundvallaratriði en það. Það er vegna þess að tölur eru það eina sem getur að lokum dæmt um þetta og er ein af lykilreglum frjálshyggjunnar: skaðareglan, mótuð af J. S. Mill. Einfaldlega sagt er skaðareglan eftirfarandi: Hún segir að við ættum öll að geta gert hvað sem við viljum, svo framarlega sem það skaðar engan annan. Eins og kynslóðir gagnrýnenda Mills hafa bent á er oft spurning um túlkun hvað telst skaði. Ef ég segi neðanbeltis brandara opinberlega og þú kvartar yfir honum, hef ég þá skaðað þig eða ekki? Hver á að segja til um það?

Svarið er á endanum fólkið. Það er að segja að á raunsæjum vettvangi tökumst við á tvíræðni meginreglu Mills með því að setja lög sem endurspegla hugmynd flestra um hvað telst skaði. Þess vegna er það ekki í bága við lög að segja eitthvað sem þú gætir verið ósammála, en það er í bága við lög að þú kýlir mig í andlitið.

Hugmyndin um að það sé skaðlegt að vera sleginn í andlitið er skaði nýtur víðtækrar samstöðu, en sú hugmynd að þú segir eitthvað sem ég gæti ekki haldið að sé satt sé skaði er ekki eitthvað sem flestir myndu vera sammála um, að minnsta kosti ekki eins og er.

Og verklagsreglurnar sem við notum til að setja lögin eru hönnuð til að gefa okkur meira eða minna nákvæma tilfinningu fyrir því hver skoðanir fólks eru í raun og veru.

Í fulltrúalýðræðisríkjum okkar þýðir það að lög eru sett með atkvæðagreiðslu, af stjórnmálamönnum sem hafa sjálfir verið valdir með einhverri aðferð sem er móttækileg fyrir almennum vilja. Auðvitað er engin algerlega fullkomin leið til að gera þetta og maður gæti vel haldið að kosningakerfin sem við búum við í augnablikinu séu sérstaklega langt frá fullkomnun. En kerfið er hannað til að gefa okkur tilfinningu fyrir jafnvægi skoðana í samfélaginu og sumir af örlítið óvenjulegum eiginleikum þess (leynileg atkvæðagreiðsla, til dæmis) hjálpa því að gera það betur en sumar af þeim óformlegu aðferðum sem við gætum snúið okkur að.

Lýðræði, eins og sagnfræðingurinn Sean Wilentz skrifaði, er háð „hinum mörgu“ - á valdi venjulegs fólks „ekki bara til að velja ríkisstjóra sína heldur til að hafa umsjón með stofnunum ríkisstjórnarinnar, sem embættismenn og sem borgara sem eru frjálsir til að koma saman og gagnrýna þá sem eru í embætti. .”

Að lokum, við sem einstaklingar ættum ekki að vera hræddir að vera í minnihluta og standa fast á okkar skoðunum. Það er hluti einstaklingsfrelsisins. Í eðlilegu lýðræðisríki ræður meirihlutinn sem er þýði frjálsra einstaklinga og það er eðlilegt.

En við ættum að varast að fara í minnihlutahóp sem kúgar meirihlutann og neitar honum um tjáningarfrelsið og frelsið yfirhöfuð. Sagan er uppfull af minnihlutahópum (kommúnistar í Rússlands sem hrifsuðu til sín völdin 1917, nasistar sem hrifsuðu til sín völdin 1933 o.s.frv.), sem níðast á meirihlutanum. Verum frjálsir einstaklingar með rétt til að tjá okkur í orði og æði og til saman gerum við hinu frjálsu einstaklingar þjóðfélagið sterkt samkvæmt leikreglum lýðræðisins. Þeir sem eru móðgunargjarnir, verða að sætta sig við að búa í samfélagi og eitthvað sem einhver segir gæti móðgað þá einhverju sinni. 

P.S. Í þessari grein birtist ég sjálfur, án lógós. Ég hef alltaf fundist að útlit eigi ekki að skipta máli þegar maður tjáir hugsun sem er að sjálfsögðu óháð útliti. Útlit er hvort sem er hverful mynd af einstaklingi.Það er auðvelt að finna mig á netinu ef menn vilja sjá mynd af mér. En látum andlit á greinar mínar og sjáum til.