Hvað ætlar Trump að gera ef hann vinnur forseta kosningarnar 2024?

Nú eru réttarhöldin yfir Trump á enda. Málið er hið dularfyllsta og lagarefir sem blokkritari hefur séð viðtöl við, skilja ekki hvað ákært hefur verið fyrir. Einn frægasti þeirra, demókratinn og lagaprófessorinn Alan Dershowitz, segist hafa mætt einn dag og upplifað sirkus.  Nokkuð öruggt ef dómarinn fær sektar niðurstöðu frá kviðdómnum, að Trump verði dæmdur sekur, málið áfrýjað og niðurstaða kemur löngu eftir kosningar. En hér er spurningin hvað er það sem Trump ætlar að gera ef hann vinnur kosningarnar?

Það nokkuð ljóst hvað hann ætlar að gera en kannski ekki í smáatriðum. Við vitum að hann ætlar að loka landamæri Bandaríkjanna að Mexíkó, að mestu, og taka upp fyrri stefnu að reisa landamæra múra og reka ólöglega innflytjendur í milljóna vís úr landi. Time segir 11 milljónir, aðrir 20 milljónir.

Við vitum að hann ætlar að minnka reglugerða hítið, lækka skatta og gera Bandaríkin aftur að orkuútflytjanda. Græn stefna Bidens verður aflögð.  Tollar verða lagðir á innfluttar vörur, mest á kínverskar.

Trump verður harður við NATÓ-ríkin og mun krefjast 2% af vergri landsframleiðslu ríkjanna renni í varnarmál, væntanlega verður Ísland ekki undanskilið. Hvað gerir utanríkisráðherra þá?

Hann er núna með reynsluna og mun væntanlega ekki gera sömu mistök í vali aðstoðarmanna sinna eða hvernig hann rekur pólitík sína.

Aðgerðaáæltun Trumps samkvæmt Time

Hér kemur nokkuð fræg grein um hvað Trump ætlar að gera í Time, en nóta bene, greinin er mjög fjandsamleg Trump, en eitthvað gott er samt að finna í henni eftir sem áður.

How far would Trump go?  Grípum niður í greinina:

"Það sem kom fram í tveimur viðtölum við Trump, og samtölum við meira en tug af nánustu ráðgjöfum hans og trúnaðarvinum, voru útlínur heimsveldisforseta sem myndi endurmóta Bandaríkin og hlutverk þeirra í heiminum.

Til að framkvæma brottvísunaraðgerð sem ætlað er að fjarlægja meira en 11 milljónir manna úr landinu, sagði Trump mér, að hann væri tilbúinn að byggja fangabúðir fyrir farandfólk og senda bandaríska herinn, bæði við landamærin og innanlands.

Hann myndi leyfa rauðum ríkjum að fylgjast með þungunum kvenna og lögsækja þær sem brjóta fóstureyðingarbann. Hann myndi, að eigin geðþótta, halda eftir fjármunum sem þingið hefur ráðstafað, að sögn helstu ráðgjafa. Hann væri tilbúinn að reka bandarískan lögfræðing sem framkvæmir ekki skipun sína um að lögsækja einhvern, og brýtur hefð um sjálfstæða löggæslu sem er frá stofnun Bandaríkjanna.

Hann mun finna afsökun fyrir að náða alla stuðningsmenn sína sem sakaðir eru um að ráðast á höfuðborg Bandaríkjanna þann 6. janúar 2021, meira en 800 þeirra hafa játað sök eða verið dæmdir af kviðdómi. Hann myndi ekki komið til hjálpar bandamanni sem ráðist var á í Evrópu eða Asíu ef hann teldi að landið væri ekki að borga nóg fyrir eigin varnir. Hann myndi svelta bandaríska embættismenn [hvað svo sem það þýðir], senda þjóðvarðliðið til bandarískra borga eins og honum sýnist [til að koma skikki á glæpafaraldurinn sem þar er í gangi], loka skrifstofu Hvíta hússins fyrir heimsfaraldursviðbúnaði og manna stjórn sína með liðsmönnum sem styðja ranga fullyrðingu hans um að kosningunum 2020 hafi verið stolið."

Ekki hljómar þetta vel. En greinahöfundur túlkar allt á sem neikvæðasta hátt. En nokkuð ljóst er að hann mun reka milljónir ólöglegra innflytjenda úr landi, hvort hann nái meti Obama er óljóst. Kosningamálið sem demókratar gera út á er fóstureyðingamálin og greinarhöfundur segir að Trump muni berjast hart gegn. Hann hefur þó lýst yfir að hann ætli ekki að skipta sér af þessum málaflokki, heldur láta ríkin ráða sjálf, samkvæmt úrskurði Hæstaréttar Bandaríkjanna. Trump hefur engan áhuga á "mjúkum" málum.

Það að hann muni ekki koma NATÓ ríki til aðstoðar ef á það er ráðist ef það nær ekki 2% markinu, er beinlínis rugl. Allir vita að þarna er hann að kúga ríkin til að eyða meira í varnarmál en Bandaríkin eru bundin í báða skóa að koma til varnar ef á NATÓ verður ráðist. Þeir beinlínis komast ekki hjá því, enda með herstöðvar í flestum ríkjum NATÓ, þar á meðal Ísland.

Það er rétt að hann mun líklega náða fylgismenn sína fyrir óeirðirnar 6. janúar. Það eru ekki öll kurl komin til grafar varðandi kosningarnar 2020, en fæstir vita að teymi Trumps er að senda málið til Hæstaréttar Bandaríkjanna með nokkuð sannfærandi gögn um víðtæk kosningasvindl.

Uppgjör við djúpríkið

Annað sem Time kemur ekki inn á, en það er að uppgjör verður við FBI og CIA.  Það er ljóst, eftir rannsóknir sérskipaða saksóknara á málum þessara stofnanna og framkomu þeirra gagnvart Trump, að æðsta yfirstjórn þeirra reyndist vera undir hæl demókrata. Víðtækar hreinsanir munu eiga sér stað.

Saksóknir þær gegn honum, sem væntanlega eru þrjár sem eftir verða, munu falla um sjálfa sig ef hann kemst til valda. Hann hreinlega náðar sjálfan sig.

Grípum aftur niður í Time:

"Forsetar hafa venjulega þröngan glugga til að setja meiriháttar löggjöf. Teymi Trumps er að horfa á tvö frumvörp til að hefja annað kjörtímabil: landamæraöryggis- og innflytjendapakka og framlengingu á skattalækkunum hans árið 2017. Mörg af ákvæðum þess síðarnefnda renna út snemma árs 2025: skattalækkanir á einstökum tekjuþrepum, 100% útgjöld fyrirtækja, tvöföldun fasteignaskattsfrádráttar. Trump ætlar að herða verndarstefnu sína og sagt er að að hann sé að íhuga meira en 10% tolla á allan innflutning, og kannski jafnvel 100% tolla á sumar kínverskar vörur. Trump segir að tollarnir muni frelsa bandarískt hagkerfi frá því að vera upp á náð og miskunn erlendrar framleiðslu og hvetja til endurreisnar iðnaðar í Bandaríkjunum. Þegar ég bendi á að óháðir sérfræðingar áætla fyrsta kjörtímabil Trumps tolla á þúsundir vara, þar á meðal stál og ál, sólarrafhlöður, og þvottavélar, gæti hafa kostað Bandaríkjamenn 316 milljarða dollara og meira en 300.000 störf, samkvæmt einum reikningi, segir hann mat þessum sérfræðingum vera upp úr öllu valdi. Ráðgjafar hans halda því fram að árleg meðalverðbólga á fyrsta kjörtímabili hans - undir 2% - sé sönnun þess að gjaldskrár hans muni ekki hækka verð."

Agenda 47 - aðgerðaáætlun teymis Trumps

Agenda 47 er það sem forsetaherferð Donald Trump 2024 kallar formlegar stefnuáætlanir þeirra. Samkvæmt teymis Trumps er það "...eina opinbera yfirgripsmikla og nákvæma skoðunin á því hvað Trump forseti mun gera þegar hann snýr aftur til Hvíta hússins".Það er kynnt á vefsíðu herferðarinnar í röð myndbanda þar sem Trump útlistar hverja tillögu.

Áætlanirnar fela í sér að reisa "frelsisborgir" á auðu alríkislandi, fjárfesta í flugbílaframleiðslu, innleiða barnabónus til að hvetja til barnsfæðinga uppsveiflu, innleiða verndarstefnu í viðskiptum og yfir fjörutíu aðrar tillögur. Sautján af þeim stefnum sem Trump segist ætla að hrinda í framkvæmd verði hann kjörinn þyrfti samþykki þingsins. Sumar áætlanir hans eru lagalega umdeildar, eins og að binda enda á ríkisborgararétt með frumburðarrétti sem getur brotið gegn stjórnarskránni.

Margar tillagnanna eru mjög umdeildar. Ein tillaga Agenda 47 myndi beita dauðarefsingu á eiturlyfjasala og fólkssmyglara, auk þess að setja mexíkóska eiturlyfjahringi á lista Bandaríkjanna yfir erlend hryðjuverkasamtök. Trump stingur einnig upp á því að senda þjóðvarðliðið í borgir þar sem glæpastarfsemi er mikil.

Agenda 47

Lokaorð

Að lokum, Trump segist ætla að sækjast eftir velgengni, ekki hefnda. Það er líklega ekki rétt. Hann mun hefna sín og beita sömu meðulum og demókratar hafa beitt, vígvæða dómskerfið gegn andstæðingum sínum. Sem er slæmt fyrir lýðræðið í Bandaríkjunum.

Líklegt er að efnahagur Bandaríkjanna muni batna undir hans stjórn, ríkisútgjöld lækki, verðbólga fari undir 2% og friður komist á erlendis. Stríðið í Úkraínu mun enda þegar Úkraínumenn fá ekki lengur fjármagn frá BNA en stríðið í Gaza verður löngu búið áður en hann kemst til valda. Hvað gerist varðandi Íran er óljóst, en efnahags refsiaðgerðir verða lagðar á ríkið. Líklegt er að Abraham samkomulagið verði hrint í framkvæmd af fullum krafti. Spurning hvernig hann tekur á Kínverja, annað en að leggja tolla á þá, hvort hann sé tilbúinn í stríð vegna Taíwan, ef þeir skyldu vilja taka eyjuna með valdi.

 

 

Furðu blaðagrein um Trump á Eyjunni

Bloggritari er á því að íslenskir fjölmiðlar vinni ekki sjálfstætt er kemur að erlendum fréttum. Þeir copy/paste greinar eða fréttir úr völdum fjölmiðlum. Það er áberandi hvað varðar bandarískar fréttir. Nú er bloggritari nokkuð vel að sér í bandarískri pólitík og veit hvað klukkan slær daglega.

Hér kemur ein furðu greinin, en hún fjallar um pólitíska árás Joe Bidens á Trump en hún heitir: Hvað hefði Trump gert ef svart fólk hefði verið í fararbroddi í árásinni á þinghúsið í Washington D.C.?

Það er eðlilegt að Biden geri árás á Trump í miðri kosningabaráttu, en greinarhöfundur tekur undir orð hans sem er verra.  Hér er tóninn í greininni:

"Rannsókn þingnefndar á atburðunum við þinghúsið leiddi í ljós að Trump var í Hvíta húsinu á meðan árásin stóð yfir og aðhafðist ekkert til að stöðva hana klukkustundum saman, meira að segja þegar skríllinn hótaði að hengja Mike Pence, varaforseta hans. Að lokum sendi hann myndband frá sér þar sem hann hvatti skrílinn til að láta af hegðun sinni og fara heim."

Þetta er algjör ósannindi en Eyjan vitnar í The Guardian  sem heimild. Ekki er ætlunin að fara út þessa atburðarás, hef gert það í mörgum greinum, nema það að ofangreind þingnefnd var á vegum demókrata sem var á eftir Trump og ekkert kom út úr rannsókn hennar, bókstaflega ekkert. Rannsóknin reyndist vægast sagt ótrúverðug. Hvað ef... eða pólitískar vangaveltur er ekki frétt, heldur skoðanafréttamennska.

Þetta er ekki eina kynþátta drifna ræða Bidens. Hann hélt eina um daginn í útskriftarathöfn háskóla sem er skipum svörtum nemendum. Því líkt kynþátta óráðatal sér maður sjaldan í dag. Biden, sem er að missa mikið fylgi til Trumps meðal svartra, reynir í örvæntingu sinni að slá á strengi kynþátta mismununar gagnvart svörtum en þetta kallast á ensku: "race baiting".

Biden tókst ekki betur til en að ræða hans reyndist vera full af kynþátta- og kynja mismunum. T.d. sagði hann að "þeir" (enginn veit hverjir) séu að reyna að koma í veg fyrir að svartir menn (ekki konur) komist til valda.  Svo sagði hann að "þeir" væru að koma í veg fyrir að fólk fái vatn í biðröðum á kosningastöðum (þegar sannleikurinn er sá að við þá er sjálfsafgreiðslu vatnsvélar. Fengu bara svartir ekki vatn?). Það er bannað með lögum að útsendarar framboða gangi á biðraðir við kosningastaði og útdeili matvælum eða drykkjum en það skilur Biden ekki. Svo er það fullyrðingin að bækur svartra séu bannaðar en í raun hafa bækur um baráttu svarta notið mikilla vinsælda og margar verið metsölubækur. Hvernig er hægt að taka mark á svona fullyrðingu?

Ætla mætti að ræða Bidens fengi glimmrandi lófaklapp en svo var ekki. Margir nemendur snéru baki í forseta og þurfu ekki að gera það lengi, því að Biden getur bara haldið örræður.

Hér er tvær umfjallanir um þessa ræðu Bidens, önnur er hlutdræg (Erik Bolling) en Bill OReilly gefur sig að vera hlutlaus í sinni umfjöllun.

Erik Bolling er harður andstæðingur Biden en í þessari umfjöllun rifjar hann upp 50 ára feril Bidens, sem einkennst hefur af baráttu hans gegn réttindum svartra.

Lets count Biden lies from HBCU commencement speech

Bill OReilly er heldur hlutlausari:

Bidens Moorehouse College Commencement Speech BOTHERED Me

Bloggritari les oftast vefútgáfu DV.  Margt gott er að sjá þar, en blaðamenn þess reyna að koma með annars konar fréttir en aðrir fjölmiðlar. Töluverð um slúðurfréttir, fyrir þá sem vilja slíkt, og ekkert út á það að setja. Mikið um íþrótta fréttir, frá öðru sjónarhorni o.s.frv. En taka verður margar greinar þess með fyrirvara, eins og getur átt við um alla fjölmiðla.

Allir fjölmiðlar hafa markmið eða þema í fréttaflutningi sínum. Svo á líka við um blogg greinar bloggritara! Bloggið er skoðanapistla vettvangur. Enginn er algjörlega hlutlaus. En samt ætti að vera hægt að taka báðar hliðar fyrir og reyna að vera eins sanngjarn og hægt er. Þeir sem er ávallt einhliða í frásögn sinni, missa á endanum trúverðugleika. 

 

Hvernig menningarþjóðir eyðast

Hinn virti sagnfræðingur, Victor Davis Hanson, lýsir hér í þessu hljóðbandi hvernig þjóðir eyðast og hverfa af spjöldum sögunnar:

Lögmál Péturs - nokkur góð ráð til mannauðsstjóra

Lykilatriði Pétursreglunnar

Kynning byggt á frammistöðu:

Starfsmenn fá stöðuhækkun út frá frammistöðu þeirra í núverandi hlutverki frekar en þeirri færni sem þarf fyrir nýja hlutverkið.

Árangur í einu hlutverki spáir ekki endilega fyrir um árangur í æðra hlutverki, sérstaklega ef æðra hlutverkið krefst annarrar færni.

Óhjákvæmilegt að ná vanhæfni:

Þegar starfsmenn halda áfram að fá stöðuhækkun ná þeir að lokum stöðu þar sem þeir eru ekki lengur hæfir.
Á þessum tímapunkti eru þeir ekki lengur kynntir og eru áfram fastir í hlutverki þar sem þeir eru árangurslausir.

Áhrif á stofnanir:

Samtök geta endað með umtalsverðan fjölda starfsmanna sem eru ekki hæfir í hlutverkum sínum.

Þetta getur leitt til minni skilvirkni, lélegrar ákvarðanatöku og skorts á nýsköpun.

Dæmi

Tæknifræðingur verður framkvæmdastjóri:

Mjög hæfur hugbúnaðarverkfræðingur er gerður að stjórnunarstöðu vegna tæknilegrar hæfileika þeirra. Hins vegar gætu þeir skortir nauðsynlega stjórnunarhæfileika, svo sem samskipti, forystu og stefnumótun, sem leiðir til lélegrar frammistöðu liðsins.

Sölumaður verður sölustjóri:

Framúrskarandi sölumaður er gerður að sölustjóra. Hæfni sem gerði þeim farsælan í sölu (t.d. sannfæringarkraftur, samningaviðræður) gæti ekki skilað sér í stjórnun teymi, sem leiðir til vandamála í samhæfingu teymi og hvatningu.

Að draga úr áhrifum Peter meginreglunnar

Stofnanir geta tekið nokkur skref til að draga úr áhrifum Pétursreglunnar:

Hæfnismiðuð kynning:

Efla starfsmenn út frá færni þeirra og hæfni sem skiptir máli fyrir nýja hlutverkið frekar en fyrri frammistöðu eingöngu.

Þjálfun og þróun:

Bjóða upp á þjálfunar- og þróunaráætlanir til að undirbúa starfsmenn fyrir hlutverk á hærra stigi.

Stuðla að stöðugu námi og færniþróun.

Hliðarhreyfingar:

Bjóða upp á hliðarhreyfingar í stað stöðuhækkana til að leyfa starfsmönnum að öðlast nýja færni og reynslu án þess að fara upp stigveldið.

Mat og endurgjöf:

Notaðu reglulega árangursmat og endurgjöf til að tryggja að starfsmenn séu hæfir til stöðuhækkunar.

Innleiða leiðbeinenda færni og markþjálfunaráætlanir til að styðja starfsmenn í þróun þeirra.

Annan starfsferill:

Þróaðu annars konar starfsferil sem gerir starfsmönnum kleift að komast áfram án þess að fara endilega yfir í stjórnunarhlutverk, svo sem sérfræði- eða sérfræðibrautir.

Gagnrýni og takmarkanir

Pétursreglan er oft gagnrýnd fyrir að vera of einföld og gera ekki grein fyrir ýmsum þáttum sem hafa áhrif á frammistöðu í starfi.

Það gerir ráð fyrir línulegri og stigveldisferli, sem gæti ekki átt við um allar stofnanir eða atvinnugreinar.

Nútímastofnanir viðurkenna í auknum mæli gildi fjölbreyttra starfsferla og mikilvægi mjúkrar færni og tilfinningagreindar í leiðtogahlutverkum.

Í stuttu máli, Pétur meginreglan varpar ljósi á hugsanlegar gildrur hefðbundinna kynningaraðferða og undirstrikar mikilvægi þess að samræma kynningar við raunverulega hæfni sem krafist er fyrir hlutverk á hærra stigi. Með því að takast á við þessar áskoranir geta stofnanir búið til skilvirkari leiðtogaskipulag og bætt heildarframmistöðu.

Versti utanríkisráðherra Íslands frá upphafi - Herferð Þórdísar Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttur gegn Rússlandi

Það er vinsæl leið fyrir lögfræðinga, þegar þeim gengur illa í viðskiptum og að reka lögmannstofu, að fara í pólitík.  Margir fara í ungliðahreyfingar stjórnmálaflokka samhliða lögfræðinámi, sem n.k. plan B. Það er hægt, ef þingsæti næst ekki, að fá feita stöðu innan ofurvaxið stjórnkerfi.

Þórdís hefur farið þessa leið og komið sér vel innan flokksforystu Sjálfstæðisflokksins. Hún virðist vera krónprinsessan að stóli Bjarna Benediktssonar, vel vörð gegn árásum andstæðinga sinna innan flokksins með vináttu og fylgispekt við formanninn. En verkin tala. Það er ekki nóg að vera pólitískt vel tengd, viðkomandi verður að vera starfi sínu vaxinn.

Utanríkisráðherra hefur ítrekað sýnt að hún lætur flokkshagsmuni og hagsmuni annarra en Íslendinga ganga fyrir. Nú skal telja upp mistakaferilinn sem lengist með hverjum degi.

Samskipti Íslands við Rússland í valdatíð Þórdísar

Fyrir hið fyrsta, er það næsta ótrúlegt að Ísland hafi rofið stjórnmálasambandi við Rússland með lokun sendiráð Íslands í Moskvu og de facto brottrekstur rússneska sendiherrans frá Íslandi.  Margt hefur gengið á síðan seinni heimsstyrjöld með samskipti Rússlands (og forvera þess, Sovétríkin) við Vesturlönd. En Bandaríkjamenn hafa ekki farið svona langt og íslenski utanríkisráðherra og halda diplómata dyrunum opnum.  Ísland hefur aldrei áður rofið diplómatísk samskipti við Sovétríkin/Rússland, þrátt fyrir allar innrásir þeirra í Austur-Evrópu og Afganistanstríðið.

En það virðist vera rauður þráður í utanríkisstefnu Þórdísar (ekki Íslands), fjandskapur við Rússland. Sjá má það af ótrúlegri stefnubreytingu Íslands að senda vopn og fjármagn til stríðanda aðila, Úkraínu. Nú síðast framdi hún enn eitt pólitískt harakíri með afskiptum af innanríkismálum í Georgíu og þátttöku í pólitískum mótmælum! Þetta er fáheyrt og jafngildir því ef utanríkisráðherra Rússland kæmi til Íslands og tæki þátt í mótmælum Hamasliða á Austurvelli. Það myndi heyrast hljóð úr strokki!

Ekki misskilja afstöðu bloggritara gagnvart Úkraínustríðinu, hann er alfarið á móti þessu stríði og samúð hans með Úkraínu er mikil.  En mörg mistök voru gerð á leiðinni, frá 2014 til  2024, sem leiddu til þessa stríðs en ekki er ætlunin að fara út í hér. Hér er athyglinni beint að vanhæfi og mistökum utanríkisráðherra. Förum aðeins í forsöguna, samskiptin við Rússlands síðan íslenska lýðveldið var stofnað 1944.

Stofnun stjórnmálasambands og upphaf viðskipta landanna

Ísland og Rússland (þá Sovétríkin) stofnuðu formlegt stjórnmálasamband árið 1944, sama ár og Ísland lýsti yfir fullveldi. Ísland sá ekkert athugavert við að eiga í samskiptum við einn af mestu fjöldamorðingjum sögunnar, Jóseph Stalín. Ísland var þá mikilvægur áningarstaður skiptalesta frá Ameríku til Múrmansk. Viðskipti Íslands við Sovétríkin frá 1944 til 1991 voru töluvert mikilvæg fyrir bæði löndin, þrátt fyrir pólitískar andstæður þeirra á Kalda stríðinu.

Strax eftir 1944 stofnuðu Ísland og Sovétríkin stjórnmálasamband og fljótlega eftir það hófust formleg viðskipti.

Fiskveiðiþjóðin Ísland hafði fisk og sjávarafurðir til að selja. Helsti útflutningsvara Íslands til Sovétríkjanna var fiskur og aðrar sjávarafurðir. Sovétríkin voru mikilvægur markaður fyrir íslenskan fisk, og þetta átti stóran þátt í efnahagsuppgang Íslands.

Samskipti og viðskipti í Kalda stríðinu

Á þessum tíma voru samskiptin milli Íslands og Sovétríkjanna í takt við þá pólitísku spennu sem einkenndi kalda stríðið. Ísland var hluti af NATO og stóð með Vesturveldunum, en þó áttu þessi lönd einnig efnahagsleg samskipti, einkum varðandi fiskveiðar.

Margir viðskiptasamningar voru gerðir á tímabilinu. Á fimmta og sjötta áratugnum voru gerðir nokkrir viðskiptasamningar milli Íslands og Sovétríkjanna. Þessir samningar tryggðu Íslandi markað fyrir sjávarafurðir sínar og Sovétríkin fengu í staðinn ýmsar iðnaðarvörur og tæknibúnað frá Íslandi.

Viðskiptajafnvægi var í góðu lagi. Íslendingar reyndu að viðhalda jákvæðu viðskiptajafnvægi við Sovétríkin með því að auka útflutning á fiski og sjávarafurðum. Sovétríkin keyptu einnig ýmsar landbúnaðarvörur frá Íslandi. Á köflum var hálfgerð vöruviðskipti að ræða. Hver kannast ekki við bifreiðarnar Lödu og Moskvít?

Áhrifin á efnahag Íslands

Efnahagslegur ávinningur var mikill. Viðskiptin við Sovétríkin voru mikilvæg fyrir íslenskt efnahagslíf, sérstaklega fyrir sjávarútveginn. Sovétríkin voru á tímabili eitt stærsta viðskiptaland Íslands.

En það var ekki bara verslað með fisk. Þekking og tækni var með inni í myndinni. Íslensk fyrirtæki fengu aðgang að tækni og þekkingu frá Sovétríkjunum, sem hjálpaði til við að þróa iðnað og sjávarútveg á Íslandi. Sovétmenn reyndust haukur í horn með Íslendingum er við áttum í þorskastríðum við "bandamann“ okkar, Breta. Þegar löndunarbann var sett á íslensk fiskiskip í Bretlandi og Vestur-Þýskalandi, stóðu viðskiptadyrnar opnar við Sovétríkin. Bandaríkin drógu þá lappirnar.

Stjórnmálaleg áhrif

Þrátt fyrir að Ísland væri aðili að NATO og stæði með Vesturveldunum, reyndi landið að halda uppi viðskiptasamböndum við Sovétríkin og aðrar austurblokkar þjóðir. Þetta var hluti af stefnu Íslands að vera hlutlaust í viðskiptum og nýta tækifæri á báða bóga.

Breytingar eftir fall Sovétríkjanna

Eftir að Sovétríkin leystust upp árið 1991, varð Rússland arftaki þeirra og tók við stjórnmálasambandi við Ísland. Samskipti milli Íslands og Rússlands urðu opnari og fjölbreyttari á þessum tíma.

Efnahagsleg samskipti urðu mikilvæg, sérstaklega varðandi fiskveiðar og sjávarafurðir. Rússland hefur verið mikilvægur markaður fyrir íslenskan fisk og sjávarafurðir allar götur síðan 1944.

En aðstæður voru breytilegar. Eftir hrun Sovétríkjanna árið 1991, urðu verulegar breytingar á viðskiptasamböndum Íslands. Ný markaðshagkerfi risu upp í stað ríkisrekna efnahags Sovétríkjanna, og Ísland þurfti að laga sig að þessum nýju aðstæðum.

Þrátt fyrir breytingarnar, héldu efnahagsleg samskipti áfram við ný ríki sem urðu til við fall Sovétríkjanna, sérstaklega Rússland, sem tók við af Sovétríkjunum sem helsti viðskiptaaðili.

Staðan í nútímanum

Samskipti Íslands og Rússlands hafa verið þokkalega góð, en þó hefur Ísland tekið þátt í aðgerðum NATO og ESB gegn Rússlandi þegar það hefur átt við, til dæmis í tengslum við refsiaðgerðir vegna aðgerða Rússlands í Úkraínu.

Þróun samskipta. Þrátt fyrir efnahagslega og pólitíska áskoranir hafa löndin haldið áfram að eiga í diplómatískum samskiptum. Á síðari árum hefur áhersla verið lögð á viðskipti, menningu og ferðamennsku en þetta hefur breyst síðan Þórdís settist í stól utanríkisráðherra.

Helstu áskoranir og framtíðin

Stjórnmálaástandið er viðkvæmt. Alþjóðapólitíska ástandið getur haft áhrif á samskiptin, sérstaklega ef deilur magnast milli Vesturlanda og Rússlands.

Samstarf á Norðurheimskautssvæðinu er í uppnámi en Rússar hafa dregið sig í hlé síðan stríðið í Úkraínu hófst. Ísland og Rússland hafa bæði áhuga á þróun og nýtingu auðlinda á Norðurheimskautssvæðinu, sem gæti leitt til bæði samvinnu og samkeppni í framtíðinni.

Stjórnmálasamband Íslands við Rússland er því í stöðugri þróun, mótað af bæði sögulegum og samtímalegum þáttum, og framtíðin mun ráðast af bæði tvíhliða samskiptum og alþjóðlegum aðstæðum en ekki af skyndiákvörðunum núverandi utanríkisráðherra.

Að lokum

Innandyra innan utanríkisráðuneytið virðist vera líka spilling, fyrrverandi aðstoðarmaður Bjarna Benedikssonar,  var skipaður sendiherra Íslands í Washington af Þórdísi að undirlagi Bjarna. Látum það liggja milli hluta, skaðinn er minni en stefna utanríkisráðherra sem virðist vera að eyðileggja áratuga langa utanríkisstefnu Íslands.

Undirlægjuháttur Íslands gagnvart ESB er áberandi í valdatíð utanríkisráðherra sem sjá má af framgangi bókunar 35 með valdaafsali Íslands til sambandsins.

Að ein manneskja skuli geta gert svona mikil skaða er ótrúlegt.  Það verður að hugsa í áratugum, ekki árum. Það virðist fjarri huga utanríkisráðherra. Hvað gerist eftir Úkraínu stríðið?

Lögfræðingar eru ágætir út af fyrir sig og ágæt efni í þingmanninn. En öðru skiptir þegar komið er að stjórnkerfinu og stjórnun ráðuneyta. Gott væri að ráðherra hafi einhverja þekkingu á málaflokknum sem hann stýrir en ef þingmaður verður utanríkisráðherra, er næsta nauðsyn að hann kunni einhver skil á sögu og alþjóðasamskipti. Svo er ekki fyrir að fara með núverandi utanríkisráðherra, því miður  en hún sjálf virðist vera hin vænsta manneskja en hér virðist lögmál Peters gilda en það er:

Lykilatriði Pétursreglunnar

Stöðuhækkun byggt á frammistöðu: Starfsmenn fá stöðuhækkun út frá frammistöðu þeirra í núverandi hlutverki frekar en þeirri færni sem þarf fyrir nýja hlutverkið.

Árangur í einu hlutverki spáir ekki endilega fyrir um árangur í æðra hlutverki, sérstaklega ef æðra hlutverkið krefst annarrar færni. Peter Principle

ÁTVR og RÚV á rangri öld

Það er kostulegt hvernig nátttrölin ÁTVR og RÚV réttlæta tilveru sína. Bæði ríkisapparötin urðu til á 20. öld við gerólíkar aðstæður en eru í dag. Bæði voru orðin úreld þegar netið og í raun upplýsingaöldin gékk í garð í upphafi 21. aldar en í sögunni verður þetta tímabil kallað upplýsingaöldin síðari.

Fólk getur keypt sér áfengi eða horft á þúsundir sjónvarpsrása í gegnum netið. Fólk fær áfengið sent heim á vegum einkarekna áfengissölu ef það vill. Það er engin ástæða fyrir ríkið, sem gerir allt dýrara og ekki samkvæmt kröfum markaðarins, að vera vafast í rekstri sem einkaaðilar gera betur.

ÁTVR

En hver eru hallærðislegu rökin fyrir tilveru ÁTVR? Jú, með því að láta ríkið selja áfengið, ekki Jón niðri í bæ, er verið að stuðla að lýðheilsu! Bloggari hefur aldrei séð Vínbúðina (ÁTVR) reka áróður gegn eigin sölu.

Ef pistill forstjóra ÁTVR er lesin, fer allt púðrið í að væla yfir lægri sölu og minni skatttekjur en minna í áhyggjur af unglinga drykkju (sem er sögulega lítil en dópsala mikið áhyggjuefni).  Hérna erum við komin að kjarna málsins, alltaf þegar þarf að fylla upp í fjárlagagatið á Alþingi, eru álögur á áfengi og tóbak hækka og er þetta árlegt. ÁTVR er peningamaskína ríkisins.  Það væri nær að styðja SÁÁ í starfsemi síni en samtökin eiga undir höggi að sækja. Þau hefðu raunverulega hagsmuni af að stuðla að lýðheilsu unglinga og fullorðna og ættu að sjá um forvarnastarfið en ekki fíkniefnasalinn ríkið.

En áhyggjur forstjórans eru skiljanlegar, hætta er á að smásala áfengis verði gefin frjáls og hann verði atvinnulaus.  Það er ekkert sem kemur í veg fyrir stranga reglur og lög fyrir einkarekna áfengissölu. Ekki þarf að selja það í matvöruverslun, heldur sérreknum sölustöðum eins og gert er með munntóbakið/tóbakspúðana. Pistill forstjóra ÁTVR

RÚV

Í pistlum hér hefur RÚV verið harðlega gagnrýnt fyrir lélegan rekstur, frekjulega innheimtu nefskatts á óviljuga neytendur og fyrir að skekkja samkeppnismarkaðinn.

Í mati Fjölmiðlanefndar á almannaþjónustuhlutverki RÚV frá 2020 segir: "Hér á landi er kveðið á um hlutverk og skyldur Ríkisútvarpsins í lögum um Ríkisútvarpið, fjölmiðil í almannaþágu, nr. 23/2013. Þar er kveðið á um ákveðnar skyldur sem á Ríkisútvarpinu hvíla, til viðbótar hinum almennu skyldum samkvæmt lögum um fjölmiðla. Reglurnar taka flestar mið af þeim sérstöku sjónarmiðum sem gilda um fjölmiðla í ríkiseigu en slík sjónarmið byggja meðal annars á því að fjölmiðlum sem starfa í almannaþágu sé ætlað að flytja vandað efni, sérstaklega af innlendum og menningarlegum toga, sem ekki er tryggt að fjölmiðlar, sem eingöngu eru reknir með viðskiptasjónarmið í huga, telji arðvænlegt að láta framleiða eða miðla." Bls. 15.

Það má færa mörg rök fyrir að einkaaðilar geti og hafa gert þetta sama en margir vandaðir íslenskir fjölmiðlar hafa hrakist af fjölmiðlamarkaði vegna risans á markaðinum - RÚV.  Fjölmiðillinn er að sýna þriðja flokks bandarískar og breskar sápuóperur en reynir að klóra í bakkann með innlent efni á föstudögum. Þessi rök standast ekki. N4 var til dæmis með frábæra þætti af landsbyggðinni sem RÚV vanrækir að hluta til en Stöð 2 bætir upp.

RÚV-arar hins vegar vísa alltaf í þetta til stuðnings tilveru sinnar: "Fréttastofa RÚV er hluti af almannavörnum og Ríkisútvarpinu ber að tryggja nauðsynlega öryggisþjónustu með upplýsingamiðlun um útvarp og þegar við á eftir öðrum boðleiðum. Þegar heimsfaraldur COVID-19 reið yfir heimsbyggðina voru gerðar breytingar á starfsemi og dagskrá Ríkisútvarpsins til að tryggja órofna þjónustu og mæta þörf almennings fyrir fræðslu, upplýsingar og afþreyingu í samkomutakmörkunum." Bls. 8.

Hver segir að einkaaðilar geti ekki gert þjónustusamning við ríkið um að vera hluti af almannavörnum? Get ekki betur séð en að Morgunblaðið og Stöð 2 (og fleiri fjölmiðlar sem myndu birtast ef RÚV færi af markaðinum) hafi staðið sig frábærilega í fréttaflutningi af hættuástandi, sett upp bein streymi frá gosstöðvum o.s.frv.  Ef hætta ber að höndum, til dæmis ef Katla gýs, fá allir farsímaeigendur í nágrenninu um yfirvofandi hættu og að rýma svæðið. RÚV kemur hvergi að máli.

Ef einhver getur bent bloggara á hversu vitrænt er það að innheimta 10 milljarða árlega í ríkisrekstur RÚV og fjölmiðillinn sé nauðsynlegur, þá væri gaman að lesa þau rök.

Og ekki hefur verið minnst hér á hlutdræga fréttastofu RÚV sem er flækt í spillingarmál og fréttamenn látnir fjúka eða flýja vegna þess. Ríkisfréttir? Nei takk!

Æviágrip Snorra Sturlusonar

- Snorri Sturluson (1179 –1241) var íslenskur sagnaritari, skáld og stjórnmálamaður.
- Höfundur Snorra-Eddu (goðafræði) og Heimskringlu (sögu norsku
konunganna). Líklegt að hann sé höfundur Egils sögu Skallagrímssonar.
-Snorri bjó fyrst á Borg á Mýrum en lengst af í Reykholti í Borgarfirði.
- Faðir Snorra er Sturla Þórðarson í Hvammi, Dölum.
- Í fóstri hjá Jóni Loftssyni í Odda og menntaðist þar.
- Sumarið 1218 sigldi Snorri frá Íslandi til Noregs. Skúli jarl Bárðarson var þá  valdamesti maður í Noregi, enda var Hákon konungur aðeins 14 ára. Snorri dvaldi hjá Skúla jarli um veturinn og urðu þeir miklir vinir. Var Snorri gerður að hirðmanni konungs og naut mikillar hylli..Vildu þeir Skúli og Hákon konungur að Snorri reyndi að koma Íslandi undir vald Noregskonungs sem hann reyndi ekki.

- Sturla Sighvatsson, bróðursonur Snorra, gerðist maður Hákons konungs 1235 og reyndi að koma Ísland undir Noregskonungs.

- Sturla hrakti Snorra frá Reykholti 1236 og árið eftir, þegar Snorri hafði yfirgefið Þorleif Þórðarson frænda sinn rétt fyrir Bæjarbardaga, sigldi hann til Noregs.
- Snorri var í Noregi tvo vetur en 1239, eftir að frést hafði af óförum Sturlunga í Örlygsstaðabardaga, vildi Snorri snúa heim en konungur bannaði það. Út vil eg, sagði Snorri, hafði orð konungs að engu og sneri heim.
- Uppreisn Skúla jarl gegn Hákoni konung 1240 misheppnaðist og hann drepinn. Vinur hans, Snorri, álitinn landráðamaður og drepinn 1241.
- Snorri var tvíkvæntur. Fyrri kona hans (g. 1199) var Herdís Bersadóttir (d. 1233). Börn: Hallbera og Jón murtur.
- Seinni kona Snorra var Hallveig Ormsdóttir (um 1199 - 25. júlí 1241) en börn þeirra Snorra dóu öll ung.
- Börn með frillum sínum. Þar á meðal voru Órækja Snorrason, Ingibjörg fyrri kona Gissurar Þorvaldssonar og Þórdís, seinni kona Þorvaldar Snorrasonar.

Varaforsetaefni Donalds Trumps

Margt hefur breyst á síðustu mánuðum með vangaveltum um hvern Donald Trump mun velja sem varaforseta. Varaforsetinn er í raun valdalaus og sumum finnst það vera stöðulækkun að sitja sem varaforseti. Það getur stundum verið leið til forsetaembættis, líkt og hjá Richard Nixon, George Bush og fleiri. 

Mikil spenna er um hver verði næsta varaforsetaefni Trumps. Fyrir ekki svo löngu síðan var Vivek Ramaswamy í uppáhaldi til dæmis. Kristi Noam og Tim Scott voru í efstu þremur sætunum fyrir ekki svo löngu síðan. Kisti Noam var mjög líkleg en eftir frétt um að hún hafi skotið hund sinn (sagði að hann hafi verið hættulegur börnum), er vindurinn farinn úr því segli.

En nú hafa vangaveltur snúist að Doug Burgum, ríkisstjóra Norður-Dakóta. Á fundinum í New Jersey hrósaði Trump Burgum og sagði: "Þú munt ekki finna neinn betri en þennan heiðursmann hvað varðar þekkingu á því hvernig hann græddi peningana sína í tækni."

Hann sagði líka að Burgum hefði verið ótrúlegur. Á meðan er Burgum að venjast skærum ljósum og fjölmiðlum. Nú þegar honum líður vel verður auðveldara að sækjast eftir VP stöðunni.

Sé ekki annað er Burgum vel í stakk búið til að verða næsti varaforseti. Hann er einmitt það sem Trump er að leita að hvað varðar að vera kaupsýslumaður. Trump velur einnig væntanlega varaforseta sem hafa ekki áhyggjur af kosningakosningu. Að lokum vill hann leita að frambjóðendum aðeins undir ratsjánni.

Sem sagt, Burgum er fremstur hvað varðar að verða næsta varaforsetaefni. En eins og við höfum séð getur margt breyst á næstu mánuðum. 

En ef spurningin er hver sé skeleggastur, þá er Vivek jafn orðheppinn og ákafur og Trump sjálfur. Hann er milljónamæringur af indverskum uppruna. En hins vegar ef Trump ætlar að fara woke leiðina, þá er Tim Scott maðurinn, en hann er blökkumaður. Mikil uppsveifla er hjá svörtum mönnum sem stuðningsmönnum Trumps, líka hjá latínufólki og í raun hjá öllum kosningahópum.  Trump þarf kannski ekki að velja svartan mann til að ná til minnihlutahópa.  En Vivek er ákaflega skemmtilegur og myndi reyndast haukur í horni hjá Trump ef hann er valinn.

Ljóðið um skatta

Bloggritari birtir þetta frábæra ljóð um skattagleði stjórnvald á frummálinu. Hægt er við að merking þess glatist í þýðingu og því sleppt.

 

Tax his land, tax his wage,

Tax his bed in which he lays.

Tax his tractor, tax his mule,

Teach him taxes is the rule.

 

 

Tax his cow, tax his goat,

Tax his pants, tax his coat.

Tax his ties, tax his shirts,

Tax his work, tax his dirt.

 

 

Tax his chew, tax his smoke,

Teach him taxes are no joke.

Tax his car, tax his grass,

Tax the roads he must pass.

 

 

Tax his food, tax his drink,

Tax him if he tries to think.

Tax his sodas, tax his beers,

If he cries, tax his tears.

 

 

Tax his bills, tax his gas,

Tax his notes, tax his cash.

Tax him good and let him know

That after taxes, he has no dough.

If he hollers, tax him more,

Tax him until he’s good and sore.

 

Tax his coffin, tax his grave,

Tax the sod in which he lays.

Put these words upon his tomb,

"Taxes drove me to my doom!"

 

 

And when he’s gone, we won’t relax,

We’ll still be after the inheritance tax.

 

-Author unknown.

"Spekingar" ræða varnarmál Íslands

Röddin sterkasta framlag Íslands til varnarmál segir kjáninn. Kannski er það þannig að best sé fyrir Íslendinga að hrópa sem hæst, "ég gefst upp"!

Mogens Glistrup, stofnandi Framfaraflokksins í Danmörku, sagði eitt sinn um lélegar varnir Danmerkur, "...kannski væri bara best að Danir kæmu sér upp símsvara sem svarar á rússnesku, við gefumst upp"!  Röddin sterkasta framlagið....þvílíkt ábyrgðarleysi í málflutningi. Sjá slóð: Röddin sterkasta framlag Íslands til varnarmála

„Við erum friðsæl lítil og herlaus þjóð og getum leyft okkur að tala með djörfum hætti,“ segir Logi Einarsson alþingismaður um styrkleika Íslands í varnarmálum. Forstöðumaður Alþjóðamálastofnunar segir þörf á meiri sérfræðiþekkingu í málaflokknum.

Eina ástæðan fyrir því að við getum leyft okkur að tala með djörfum hætti er vegna þess að við erum undir pilsfald mesta herveldi heims, BNA, og hernaðarbandalagsins NATÓ.  Við erum eins og rakkinn sem geltir hátt á bakvið húsbóndann. Og ekki erum við friðsælli en það að við tókum með óbeinum hætti í loftárásum á Lýbíu, Serbíu og nú með beinum hætti í Úkraínustríðinu. Og við þurfum að lýsa yfir stríði gegn þjóð sem ræðst á NATÓ. Ísland er ekki hlutlaust land og hefur varanlega herstöð á landinu. Það eru hermenn þarna öllum stundum.

En forstöðumaður Alþjóðastofnunnar, Pia Hansson sýnir meiri skilning. Hún talar um að þótt Ísland hafi ekki her, þurfum við þekkingu á málaflokknum, innlenda þekkingu.  "Það að við höfum ekki her til dæmis þýðir að við þurfum enn þá betri greiningargetu, enn þá betri þekkingu á því hvað er að gerast í heiminum til þess að geta ákvarðað hvað við viljum gera," sagði Pia.

En hvað segir "varnarmálaráðherra" Íslands? Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir utanríkisráðherra sagði varnarmál tengjast inn í nánast alla umræðu um utanríkismál eftir innrás Rússa í Úkraínu....Framlag Íslands til varnarmála snúist ekki bara um hvað sé rétt fyrir Ísland heldur framlag landsins fyrir svæðið í heild.  Þetta er rétt en er dæmigert tal stjórnmálamannsins. Talar óljóst en gerir ekki neitt. Ætlar hún t.d. að endurreisa  Varnarmálastofnun Íslands? Nei.  Enn er treyst á mat hershöfðingja í Pentagon, sem eru ekki endilega að pæla í fjölþátta ógnunum sem steðja að Íslandi né hafa þekkingu á landinu.

Að lokum um hátíðarfund um NATÓ. Björn Bjarnason víkur að ræðu Þórdísar, er sammála henni, en hún segir m.a.: "Við Íslendingar erum ekki bara áhorfendur að tilraunum Rússa til að valda tjóni. Margvísleg ógn getur steðjað að okkar samfélagi; bæði beint og óbeint. Við vitum til að mynda að Rússar hafa kortlagt sæstrengi og aðra mikilvæga innviði.

Þá er hin hernaðarlega mikilvæga staðsetning Íslands, sem gerði Ísland að hugsanlegu takmarki fyrir Þjóðverja í síðari heimsstyrjöldinni, jafnvel enn mikilvægari nú ef til alvarlegri togstreitu eða átaka kemur milli Vesturlanda og Rússlands.

Þetta þýðir vitaskuld að það er algjör fjarstæða sem stundum heyrist, að aðild okkar að Atlantshafsbandalaginu geri okkur að líklegra hugsanlegu skotmarki en ella. Ég reyni almennt að spara stóru orðin; en þessi staðhæfing er að mínu mati hreinræktuð della - Ísland án fælingarmáttar aðildar að Atlantshafsbandalaginu, með sama landfræðilega mikilvægi - væri augljóslega gríðarlega verðmætt herfang fyrir Rússa ef til raunverulegra átaka kæmi." Hátíðarfundur um NATO

Hvernig getur ráðherra fullyrt fyrirfram að Ísland verði ekki skotmark í næstu stórstyrjöld? Í NATÓ eða utan þess? Veit hún eitthvað sem við hin vitum ekki? Það er örugg ef NATÓ lentir í stríði, þá tökum við þátt í því. Spurningin er, verður Ísland meðal fyrstu skotmarka í þriðju heimsstyrjöldinni eða dregst landið síðar inn í átökin?

Landið er jafn hernaðarlega mikilvægt fyrir Rússa, hvort sem við erum í NATÓ eða ekki. Reynslan úr seinni heimsstyrjöld kennir okkur það að það var kapphlaup um að hernema landið sem þá var hlutlaust. Tilviljun að Bretar voru á undan Þjóðverjum að hernema það (sbr. Íkarus áætlunina).

Nú er Ísland hluti af GIUK hliðinu og það þýðir að Rússar verða að brjótast í gegnum hliðið sem er Ísland. Það þýðir að sérsveitir verða sendar til landsins til að eyðileggja innviði.

Keflavíkurflugvöllur er fyrsta skotmarkið, svo ratsjárstöðvarnar fjórar og virkjanir á hálendinu.  Þess vegna er svo mikilvægt að hér sé varanlega íslenskar sérsveitir sem gætu varið innviðina öllum stundum. Munum hvernig Þjóðverjar sigruðu Dani, þeir sendu inn sérsveitir á undan meginn hernum og hertóku m.a. Kastrup flugvöllinn. 

Rússar, ef þeir gera innrás, sem er eiginlega fáranleg hugmynd, munu gera eins og þeir gerðu er þeir tóku Krím skagann, senda inn flugumenn á undan.

Það er eiginlega óskiljanlegt að halda að Rússar muni ráðast á Vestur-Evrópu, á móti bandalagi 32 þjóða. Það er nánast sjálfsmorð og er vísir að heimsstyrjöld eða kjarnorkustyrjöld.  Því má halda fram að hér er verið að æsa menn upp í að vígvæða sig, m.o. áróður.