Rektor Háskóla Íslands tekur ekki ábyrgð á málfrelsi innan veggja skólans

Rektor Háskóla Íslands mætti loks opinberlega í Kastljós RÚV, þar sem hún var spurð um hvort málfrelsi ríki innan fræðasamfélag skólans. Ekki gat hún tekið afstöðu, vísaði í siðanefnd, sem ætti að fjalla um slík mál áður en hún fær málið á sitt borð. Þá vaknar sú spurning, hvor það sé búið að klippa allar klær af stjórnendavaldinu? Forstjórar, skólastjórar og allt upp í ráðherra hjá hinu opinbera geta ekki tekið ákvörðun eða jafnvel ekki sagt skoðun sína án þess að vísa málið í nefnd!

Ritara hefur verið tíðrætt um muninn á leiðtoga og stjórnanda. Menn geta verið stjórnendur án þess að hafa nokkra leiðtogahæfileika. Fólk sem velst í stjórnendastöðu og þorir ekki að valda ábyrgð, vísar í aðra, ætti kannski að vinna við eitthvað annað. Ekki myndi ritari vilja hafa framkvæmdarstjórar eða forstjóra í vinnu fyrir sig og hvorugir geta tekið daglegar ákvarðanir án þess að ráðfæra sig við mig, eigandann. Slíkir stjórnendur fengju fljótt reisupassann, en slíkt gerist auðvitað aldrei hjá ríkisstofnun.

Að lokum að HÍ, að svara svona grundvallarspurningu um akademískt frelsi ætti ekki að vefjast fyrir rektor skólans, eða meinti hún ekkert með setningaræðu sinni?

Rétturinn til fundarfriðar

 

Athugasemdir

[Birgir Loftsson, 2.9.2025 kl. 17:30]

Ef við skoðum mál þetta frá mannréttindasjónarmiði snýst það um málfrelsi og fundafrelsi, nánar tiltekið réttindi sem mælt er fyrir um í 73. stjórnarskrárinnar um tjáningarfrelsi, sem og 3. mgr. 74. gr. hennar um rétt manna til að koma saman vopnlausir (fundafrelsi), sbr. einnig 10. og 11. gr. mannréttindasáttmála Evrópu. Hægt er að nálgast þetta frá ólíku sjónarhorni en eitt þeirra er að spyrja hvort í málfrelsi og rétti manns til að mótmæla felist réttur hans til að meina öðrum manni með háreysti og uppivöðslu að taka til máls á fundi sem honum hefur verið boðið til og hleypa þar með fundi upp og eyðileggja hann.