Álitsgafi Vísis út í móa?

Vinstri fréttamiðillinn leitar nú álits varðandi hernaðarmál til manns sem heitir Erlendur Erlendsson. Hann titlar sig sem hernaðarsagnfræðing. Rétt er að benda á að það er ekki til neitt nám í sagnfræðideild Háskóla Íslands sem kallast hernaðarsaga. Hið sanna er að kennsla í hernaðarsögu hjá deildinni er í skötulíki. Enginn kennari þar hefur sértæka þekkingu á hernaðarsögu (herfræðina sjálfa). Þeir sem komast nálægt því eru Þór Whitehead og Valur Ingimundarson en þeir skrifuðu ekki hreina hernaðarsögu (líkt og ritari gerði í sínu námi og var brautryðjandi). Svo má bæta við að núverandi kennarar sagnfræðideildarinnar eru svo woke sinnaðir, að þeim dettur ekki í hug að kenna hernaðarsögu (eitt vinsælasta viðfangsefni sagnfræðinnar við erlenda háskóla). Ef til vill hefur Erlendur lært hernaðarsögu erlendis og því tekið upp titillinn.

En hvað um það. þegar Vísir leitar til hans, er hann ekki að ræða hernaðarmál, heldur pólitík! Eins og hann hafi lært alþjóðapólitík og væri sérfræðingur í alþjóðamálum. Hann er hér að gagnrýna loftárásir Bandaríkjanna á Íran, sjá slóð:

Vá­leg þróun að ríki telji sig ekki þurfa að færa rök fyrir því að beita her­valdi

Hér er strax hægt að hrekja rök hans um að Bandríkjaforseti megi ekki fara í svona aðgerð, en hið sanna er að forsetinn getur farið í átök án samþykkis Bandaríkjaþings...en bara í ákveðinn tíma. Samkvæmt "War Power Resolution" frá 1973 getur forsetinn (æðsti yfirmaður Bandaríkjahers) háð takmarkað stríð en svo verður hann að tilkynna þinginu. 

Í ályktuninni um stríðsvald er skylt fyrir forsetann að tilkynna þinginu innan 48 klukkustunda frá því að hernaður hefjist og bannar herjum að vera lengur en í 60 daga í átökum, með 30 daga afturköllunartíma, án heimildar þingsins til notkunar hervalds eða stríðsyfirlýsingar Bandaríkjanna.  Aðgerðir Trump myndu falla undir þessa ályktun enda sértæk hernaðaraðgerð og er ein af tugum ef ekki hundruð herleiðangra Bandaríkjahers árlega. Venjulega eru aðeins sérsveitarmenn notaðir en þessar loftárásir eru vissulega umfangsmiklar.

Nánasst útilokað að staðfesta árangur segir Erlendur. "Erlingur segist hafa rætt við sérfræðing sem hafi unnið við að skipuleggja loftárásir fyrir Bandaríkjamenn. Hann hafi það eftir honum að almennt séð sé erfitt að meta árangur loftárása, oft sé það hrein ágiskun."

Þessar loftárásir  (Operation Midnight Hammer) á þrjú skotmörk, kjarnorku(vopna) aðstöðu Íran voru umfangsmiklar og algjörðar nýjungar í hernaði. Notuð eru vopn sem aldrei áður hafa verið notuð í loftárásum og hér er átt við byrgjabana sprengjurnar. 

Í aðgerðinni voru notaðar háþróaðar blekkingaraðferðir og meira en 125 flugvélar til að framkvæma verkefnið með góðum árangri, þar á meðal sjö B-2 laumuflugvélar, margar fjórðu og fimmtu kynslóðar orrustuflugvélar, tugir eldsneytistankflugvéla, kafbátur með stýriflaugum og "fullkomið úrval" af leyniþjónustu-, eftirlits- og njósnaflugvélum.

Bandaríkjaher notaði um það bil 75 nákvæmnisstýrð skotfæri (eldflaugar), þar á meðal 14 af 30.000 punda GBU 57 Massive Ordnance Penetrators, sem var fyrsta notkun þessa vopns í reynd - "sprengjubyrgis banar" sem geta farið allt að 300 fet neðanjarðar áður en sprengjan springur.

Á þeirri mest víggirtu karnorkustöð, Fordow (sem RÚV kallar Fordo), voru notaðar 6 GBU sprengjur og má sjá af loftmyndum sprengjuopin (ekki gýgjar því að sprengjurnar búa bara til göt en springja neðanjarðar).  Líkja má þessu við blása út  eggjahvítu og -rauðu úr eggi. Eftir verður skelin tóm eftir blásturinn. Sama gildir um þessa þrjá staði, yfirborðið virðist óhreyft en en allt mölbrotið neðanjarðar. Til að tryggja enn betur árangurinn, voru sprengjurnar látnar fara niður um tvær loftrásir eða innganga sem liggja niður í neðanjarðarhvelfingar.  

Þessar upplýsingar eins og koma hér fram, ættu að koma frá hernaðarsagnfræðinginum en ekki pólitískt þvaður. Kannski er blaðamanninum meira um að kenna, hann kann ekki að spyrja réttu spurninga. En hernaðarsagnfræðingurinn hefði aftur á móti geta sleppt pólitíkinni, hans álit er ekki meira virði en Jóns út í bæ.

Athugasemdir

[Birgir Loftsson, 23.6.2025 kl. 14:00]

Hér er álit annans álitsgjafa:https://www.dv.is/frettir/2025/6/23/segir-erfitt-ad-atta-sig-atokunum-vid-iran-fyrir-bandarikin-er-thetta-slaemt-mal/ sem virðist ekki heldur hafa vit á hermálum en viðurkennir það þó! Hann er líka neiðkvæður gagnvart árás Bandaríkjanna og virðist ekki skilja stöðuna geópólitískt.  Hér eru staðreyndir:

1) Íranir hafa auðgað úran upp í 60% en þurfa bara að auðga það í 3% til að framleiða rafmagn. 

2) Auðgun 60% upp í 90% tekur aðeins mánuði.  Allar líkur eru á að Íranir séu nú þegar komnir með efni í 9-12 kjarnorkusprengjur.

3) Íranir hafa hótað að afmá Ísrael af yfirborði jarðar með kjarnorkuvopnum. Er hægt að lifa undir slíkum kringumstæðum?

4) Um leið það er staðfest að Íran búi yfir kjarnorkuvopn, hefst kjarnorkuvopna kapphlaup í Miðausturlöndum. Heimsfriðurinn er úti. Íranir hafa yfir að ráða eldflaugum sem drífa til Evrópu. Viljum við lifa við slíkar aðstæður?

5) Bandaríkin eru í óopinberu stríði við Íran og hafa verið síðan 1979. Í þeim átökum hafa fallið þúsindir Bandaríkjamanna, flestir í árásum hryðjuverkasamtaka undir stjórn Írans.