Misferli skattfé borgara og fjáraustur í tveimur löndum - USAID og ICEIDA

Snillingarnir sem meðhöndla annarra manna fé, hafa verið ötulir að eyða því í alls kyns vitleysu, svo ekki sé meira sagt. Menn hafa verið svo heimskir að fjármagna óvini sína eins og USAID hefur verið að gera lengi vel.  Kíkjum á nokkur dæmi sen Hvíta húsið kallar "úrgang":

Í áratugi hefur Alþjóðaþróunarstofnun Bandaríkjanna (USAID) verið óábyrg gagnvart skattgreiðendum þar sem hún varpar stórfelldum fjárhæðum til fáránlegra gæluverkefna af hendi rótgróinna embættismanna, með nánast ekkert eftirlit.

$1,5 milljónir dala til að „efla jafnrétti og þátttöku á vinnustöðum og viðskiptasamfélögum Serbíu.

$70.000 fyrir framleiðslu á "DEI söngleik" á Írlandi.

$2,5 milljónir dollara fyrir rafbíla fyrir Víetnam.

$47.000 fyrir "transgender óperu" í Kólumbíu.

$32.000 fyrir "transgender myndasögu" í Perú.

$2 milljónir dollara fyrir kynbreytingar og "LGBT-aðgerðir" í Gvatemala

$6 milljónir dollara til að fjármagna ferðaþjónustu í Egyptalandi
Hundruð þúsunda dollara fyrir sjálfseignarstofnun sem tengist tilnefndum hryðjuverkasamtökum - jafnvel EFTIR að ríkiseftirlitsmaður hóf rannsókn

Milljónir til EcoHealth Alliance - sem tók þátt í rannsóknum í Wuhan rannsóknarstofunni.

Hundruð þúsunda máltíða sem fóru til vígamanna tengdra al Kaída í Sýrlandi.

Fjármögnun til að prenta "persónulegar" getnaðarvarnartöflur í þróunarlöndum.

Hundruð milljóna dollara til að fjármagna „áveituskurði, landbúnaðartæki og jafnvel áburð sem notaður er til að styðja við áður óþekkta valmúarækt og heróínframleiðslu í Afganistan, sem gagnast talibönum og þeir fá $15 milljónir til að kaupa smokka!!!

Þetta er ekki einu sinni eins og þetta sé Marshall aðstoð fyrir stríðshrjáð ríki eða matvælastoð til hungraðs fólks. Hvað er eiginlega margt fólk sem fer svangt í háttinn í dag?

Samkvæmt WHO búa frá og með 2023 um það bil 733 milljónir manna um allan heim við hungur, sem jafngildir einum af hverjum ellefu einstaklingum á heimsvísu (who.int). Þessi tala hefur haldist þrálátlega há undanfarin þrjú ár, sem undirstrikar viðvarandi áskorun alþjóðlegs fæðuóöryggis.

Auk þeirra sem glíma við hungur búa um 2,33 milljarðar manna við miðlungs eða alvarlegt fæðuóöryggi, sem þýðir að þeir skortir reglulegan aðgang að fullnægjandi mat. Þar á meðal standa yfir 864 milljónir manna frammi fyrir alvarlegu fæðuóöryggi og fara oft heila daga án þess að borða.

Ennfremur er talið að um 1,9 milljónir manna séu á barmi hungursneyðar, fyrst og fremst á svæðum eins og Gaza, Súdan, Suður-Súdan, Haítí og Malí (wfp.org). Ætti þetta fólk ekki meira skilið, að fá a.m.k. eitthvað að borða?

Ísland hefur sambærilega systurstofnun sem kallast ICEIDA sem sérhæfir sig í alþjóðlegri þróun – Þróunarsamvinnustofnun Íslands (ÞSSÍ). ÞSSÍ heyrir undir utanríkisráðuneyti Íslands og ber ábyrgð á framkvæmd tvíhliða þróunarsamvinnu landsins. Stofnunin leggur áherslu (samkvæmt vefsíðu þeirra) á að stuðla að sjálfbærri félagslegri og efnahagslegri þróun, með áherslu á jafnrétti kynjanna, mannréttindi, lýðræði og sjálfbærni í umhverfismálum (www2.fundsforngos.org) Gott og vel. En í hvað fara peningarnir?

Enn sem komið er hefur Þróunarsamvinnustofnun Íslands (ÞSSÍ) ekki birt opinberlega ítarlegar útgjaldaskýrslur fyrir árin 2021 eða 2022. Nýjustu ársskýrslur sem aðgengilegar eru á opinberri vefsíðu utanríkisráðuneytisins eru frá árinu 2014 (ríkisstjórn.is). Er þetta gagnsæi?

Þróunarsamvinnustofnun hefur hins vegar gefið út nokkur stefnumótandi skjöl árið 2022 sem veita innsýn í áherslusvið þeirra og áherslur. Þar á meðal eru:

Jafnréttisstefna (2022): Þessi stefna lýsir skuldbindingu ÞSSÍ til að efla jafnrétti kynjanna í áætlunum sínum og verkefnum.

Mannúðaraðstoð (2022): Þetta skjal lýsir nálgun stofnunarinnar til að veita mannúðaraðstoð til að bregðast við alþjóðlegum kreppum.

Marghliða þróunarsamvinnuáætlun (2022): Þessi stefna undirstrikar samstarf ÞSSÍ við alþjóðlegar stofnanir til að ná þróunarmarkmiðum.

Tvíhliða stefna (e. Bilateral Strategy (2022)): Þetta skjal lýsir nálgun ÞSSÍ á tvíhliða samstarfi við aðrar þjóðir til að efla þróun.

Samskipta- og þekkingarstjórnunarstefna (2022): Í þessari stefnu er lögð áhersla á mikilvægi skilvirkra samskipta og þekkingarmiðlunar innan starfsemi ÞSSÍ.

Samstarfsáætlun borgaralegrar samfélagsstofnunar (2022): Þetta skjal lýsir því hvernig ÞSSÍ ætlar að vinna með borgaralegum stofnunum til að auka árangur í þróun.

Þetta er allt óljóst og lítur vel út við fyrstu sýn en bíddu nú við. Jafnréttisstefna í þróunarríkjum en ekki matvælaaðstoð? Er þetta þróunaraðstoð?  Kíkjum nánar á þetta og á vefsetur þeirra.

"Þróunarsamvinnustofnun Íslands (ÞSSÍ) hefur sett fram yfirgripsmikla jafnréttisstefnu sem miðar að því að efla jafnrétti kynjanna og efla konur og stúlkur í alþjóðlegri þróunarsamvinnu. Þessi stefna er í samræmi við heildarstefnu Íslands í alþjóðlegri þróunarsamvinnu og byggir á alþjóðlegum samningum og skuldbindingum um jafnrétti og réttindi kvenna og stúlkna.

Leiðarljós:

Mannréttindi og jafnrétti kynjanna: ÞSSÍ leggur áherslu á að mannréttindi og jafnrétti kynjanna séu grundvallaratriði sjálfbærrar þróunar. Stofnunin samþættir þessar meginreglur sem bæði sérstök markmið og þverskurðarþemu í öllum áætlunum sínum.

ÞSSÍ hefur tilgreint fimm megináherslusvið til að flýta fyrir framförum í átt að jafnrétti kynjanna:

Kynbundið ofbeldi (KBO): Að taka á KBO er mikilvægur þáttur í stefnunni. ÞSSÍ styður alhliða aðferðir sem fela í sér heilbrigðisþjónustu, sálfélagslegan stuðning, lagaumbætur og samfélagslegar viðhorfsbreytingar til að koma í veg fyrir og bregðast við KBO. Stofnunin leggur einnig áherslu á að vernda réttindi kvenna í átökum og kreppuaðstæðum, í samræmi við alþjóðlega ramma eins og ályktun öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna 1325 um konur, frið og öryggi.

Heilsa: Bætt aðgengi kvenna að grunnheilbrigðisþjónustu, þar með talið kyn- og frjósemisheilbrigði og réttindum, er forgangsverkefni. ÞSSÍ leggur áherslu á að efla mæðraþjónustu, veita fræðslu um kynheilbrigði og koma í veg fyrir skaðleg vinnubrögð eins og umskurð á kynfærum kvenna. Stofnunin styður einnig frumkvæði sem miða að því að draga úr mæðradauða og takast á við heilsufarsvandamál eins og fæðingarfistil.

Valdefling: Efnahagsleg og pólitísk valdefling kvenna er tengd víðtækari samfélagslegum ávinningi. ÞSSÍ stuðlar að átaksverkefnum sem draga úr álagi ólaunaðs heimilis- og umönnunarstarfs á konur, bæta aðgengi að hreinu vatni og hreinlætisaðstöðu og styðja virka þátttöku kvenna í umhverfis- og loftslagsstefnu. Stofnunin leggur einnig áherslu á þátttöku kvenna í friðaruppbyggingu og átakavörnum.

Menntun: Það er grundvallaratriði að tryggja jafnan aðgang drengja og stúlkna að menntun. ÞSSÍ styður verkefni sem skapa aðstæður sem hvetja börn til að ljúka grunnskólanámi, bæta námsumhverfi og veita aðgang að hreinu vatni og hreinlætisaðstöðu í skólum. Sérstök athygli er lögð á menntun stúlkna þar sem margföldunaráhrif þess á samfélagsþróun eru viðurkennd.

Að virkja karla og stráka: Í stefnunni er lögð áhersla á mikilvægi þess að taka karla og stráka þátt í að efla jafnrétti kynjanna. Frumkvæði eins og "Rakarastofan" viðburðirnir hvetja karlmenn til að taka þátt í umræðum um jafnrétti kynjanna og verða umboðsmenn breytinga. ÞSSÍ tekur einnig þátt í alþjóðlegum vettvangi, svo sem UN Women's Generation Equality Forum, til að tala fyrir þátttöku karla í að uppræta kynbundið ofbeldi."

Hvað skal segja? Þetta eru allt að sjálfsögðu mannréttindamál og verðugur málstaður að verja. En á þetta ekki að vera í höndum heimamanna að framfylgja? Jú, þróunarríkin hafa ríkistjórnir sem geta sett jafnréttislög og framfylgt þeim með lögregluvaldi. Er ekki mikilvægara að fólkið fái næringu? Það er mannréttinda mál að fá að borða.

Það gæti hins vegar verið sniðugt að styðja skólastarf í þessum ríkjum til að rjúfa vítahring hlekki hugarfarsins sem einmitt kemur í veg fyrir sjálfbærni og sjálfsaðstoð þessara ríkja. 

Hvað um það, þessar systurstofnanir eru bara peð í ríkisapparötum þessar tveggja ríkja. Ótal aðrar stofnanir og ráðuneyti fara ekki sparlega með skattfé borgaranna.

Þurfum við Íslendingar ekki virkilega að líta í eigin barm og koma með betra ríkiseiningu en Ríkisendurskoðun sem starfar bara sem endurskoðun en leggur lítið til við að endurskiplega stofnanir. Segir bara að það megi spara í þessum útgjaldaliði en kemur ekki með stofnanalega endurskoðun.

Skattgreiðendur eiga betra skilið.