Ronald Reagan, "Ávarp til þjóðarinnar vegna Challenger" þann 28. janúar, 1986; Washington, D.C

Þann 28. janúar, 1986, litu milljónir Bandaríkjamanna, margir þeirra skólabörn sem fylgdust með frá kennsluborðum í kennslustofum, til himna til að sjá 7 Bandaríkjamenn, þar á meðal Christa McAuliffe, 37 ára skólakennara og fyrsti "borgaralegi geimfarinn", lyfta sér út í geiminn í geimskutlunni Challenger. Aðeins 73 sekúndum síðar splundraðist skutlan í eldkúlu. Allir sjö um borð fórust. Þetta voru fyrstu dauðsföll bandarískra geimfara á flugi og þjóðin var hneyksluð og harmi bundin vegna harmleiknum. Aðeins nokkrum klukkustundum eftir hamfarirnar ávarpaði Ronald Reagan forseti þjóðina í útvarpi og ljósvakamiðlum og heiðraði þessa „brautryðjendur“ og veitti ringluðu fólki huggun og fullvissu. Hér kemur ávarpið.

Dömur mínar og herrar, ég ætlaði að tala við ykkur fyrr í kvöld til að segja frá stöðu ríkissambandsins, en atburðir fyrr í dag hafa orðið til þess að ég breytti þessum áætlunum. Í dag er dagur sorgar og minningar. Ég og Nancy erum sárþjáð í hjarta okkar vegna harmleiksins vegna geimskutlunnar Challenger. Við vitum að við deilum þessum sársauka með öllu fólki í landinu okkar. Þetta er sannarlega þjóðlegur harmleikur.

Fyrir nítján árum, næstum því í dag, misstum við þrjá geimfara í hræðilegu slysi á jörðu niðri. En við höfum aldrei misst geimfara á flugi; við höfum aldrei lent í svona harmleik. Og kannski höfum við gleymt hugrekkinu sem þurfti fyrir áhöfn geimskutlunnar; en þeir, farþegarnir sjö í Challenger, voru meðvitaðir um hætturnar, en sigruðu þær og unnu störf sín með prýði. Við syrgjum sjö hetjur: Michael Smith, Dick Scobee, Judith Resnik, Ronald McNair, Ellison Onizuka, Gregory Jarvis og Christa McAuliffe. Við syrgjum missi þeirra sem sameinuð þjóð.

Fyrir fjölskyldur hinna sjö getum við ekki borið, eins og þið rétt getið, öll áhrif þessa harmleiks. En við finnum fyrir missinum og við hugsum svo mikið til ykkar. Ástvinir ykkar voru áræðnir og hugrakkir, og þeir höfðu þessa sérstöku náð, þennan sérstaka anda sem segir: „Gefðu mér áskorun og ég mun mæta henni með gleði.“ Þeir höfðu hungrað í að kanna alheiminn og uppgötva sannleika hans. Þeir vildu þjóna og þeir gerðu það. Þeir þjónuðu okkur öllum.

Við höfum vanist undrum á þessari öld. Það er erfitt að töfra okkur. En í tuttugu og fimm ár hefur geimferðaáætlun Bandaríkjanna gert einmitt það. Við höfum vanist hugmyndinni um geiminn og kannski gleymum við því að við erum rétt byrjuð. Við erum enn brautryðjendur. Þeir, meðlimir Challenger áhafnarinnar, voru brautryðjendur.

Og ég vil segja dálítið við skólabörn Bandaríkjanna sem horfðu á beina útsendingu af flugtaki geimskutlunnar. Ég veit að það er erfitt að skilja, en stundum gerast sársaukafullir hlutir eins og þetta. Þetta er allt hluti af ferli könnunar og uppgötvunar. Þetta er allt hluti af því að taka tækifæri og víkka sjóndeildarhring mannsins. Framtíðin tilheyrir ekki viðkvæmum; það tilheyrir hugrökkum. Challenger áhöfnin var að draga okkur inn í framtíðina og við munum halda áfram að fylgja þeim.

Ég hef alltaf haft mikla trú á og virðingu fyrir geimáætluninni okkar og það sem gerðist í dag dregur ekkert úr því. Við felum ekki geimáætlunina okkar. Við höldum ekki leyndarmálum og hyljum hlutina. Við gerum þetta allt fyrir framan allan heiminn og opinberlega. Þannig er frelsið og við myndum ekki breyta því í eina mínútu. Við höldum áfram leit okkar í geimnum. Það verður meira skutlaflug og fleiri geimskutlu áhafnir og já, fleiri sjálfboðaliðar, fleiri almennir borgarar, fleiri kennarar í geimnum. Ekkert endar hér; Vonir okkar og ferðir okkar halda áfram. Ég vil bæta því við að ég vildi að ég gæti talað við hvern þann karl og hvern einasta konu sem starfar fyrir NASA eða sem unnu að þessu verkefni og geta sagt þeim: „Tileinkun ykkar og fagmennska hefur hreyft við og hrifið okkur í áratugi. Og við vitum af angist ykkar. Við deilum því."

Hér kemur tilviljun dagsins. Þennan dag fyrir 390 árum lést hinn mikli landkönnuður Sir Francis Drake um borð í skipi undan strönd Panama. Á lífsleiðinni voru hin miklu landamæri hafið og sagnfræðingur sagði síðar: „Hann bjó við sjóinn, dó á honum og var grafinn í djúpi hans.“ Í dag getum við sagt um áhöfn Challenger: vígslu þeirra var eins og Drakes, heillum hildi.

Áhöfn geimferjunnar Challenger heiðraði okkur með því hvernig hún lifðu lífi sínu. Við munum aldrei gleyma þeim, né síðast þegar við sáum þau, í morgun, þegar þeir bjuggu sig undir ferðina og veifuðu bless og ‚slepptu hryggjarböndum jarðar‘ til að "snerta andlit Guðs".

Þakka ykkur áheyrnina.

Athugasemdir

[Sigurður Antonsson, 15.1.2023 kl. 21:18]

Hér er Regan forseti í hlutverki leiðtoga  af innlifun. Forseti sem breytti gangi heimsmála. Allir gátu hrifist með honum. Einlægni var hans drifkraftur. Ákveðinn og markviss. Þakka þér Birgir

 

[Birgir Loftsson, 16.1.2023 kl. 08:24]

Takk sömuleiðis Sigurður.  Þessi ræða hans er merkileg fyrir þær sakir að hún var gerð nokkrum klst. eftir Challender slysið. Ekki mikill tími til stefnu Regan hafði frábæra ræðuritara en hann sjálfur var orðheppinn og fyndinn.