Endurreisn þýska hersins

Ein af margvíslegum afleiðingum stríðsins í Úkraníu er að Þjóðverjar eru loksins að vakna úr roti. Bandamenn þeirra, þar á meðal Bandaríkjamenn, hafa kvatt þá til að leggja meira til varnamála en hingað til. þeir hafa hunsað það algjörlega. En nú er stríð í túnfætinum og hvað gera menn þá?

Nú hafa Þjóðverjar tilkynnt meiri háttar framlag til varnarmál, eða 100 milljarða evra. Tilkynningin barst þremur dögum eftir að Rússar hófu innrás sína í Úkraínu í síðasta mánuði og aðeins fáum þýskum þingmönnum hafði verið tilkynnt um það sem Olaf Scholz kanslari ætlaði að segja: að Þýskaland myndi innleiða 100 milljörðum evra í herinn sem myndi gera hann einn af sterkastu herjum Evrópu.

Nú gríp ég niður í grein hjá npr um þetta sem eru nákvæmari en ég sem heimild (sjá slóðina: https://www.npr.org/2022/03/22/1087859567/germany-military-buildup-russia-invasion-ukraine ).

"Scholz sagði að héðan í frá muni Þýskaland leggja meira en 2% af vergri landsframleiðslu sinni í herinn. Samkvæmt gögnum sem NATO hefur safnað er gert ráð fyrir að Þýskaland hafi eytt 1,53% af landsframleiðslu til varnarmála á síðasta ári.

Þing Þýskalands braust út í sjaldgæft standandi lófaklapp, öskur sem fyllti aðalsal Reichstag, byggingu þar sem eyðilegging og endurfæðing voru miðpunktur hryllingsins í síðustu heimsstyrjöld. Það var nú aftur vitni að því sem Þjóðverjar kölluðu Zeitenwende: söguleg tímamót.

Varnarmálasérfræðingurinn Jana Puglierin fylgdist vantrúaður með. „Það var heillandi fyrir mig að sjá þetta vegna þess að fyrir margt af því sem hann hafði í rauninni ákveðið á einni nóttu hafði ég barist [fyrir] í mörg ár og ég var viss um að ég myndi aldrei sjá þá verða að veruleika,“ segir hún. Þýskaland stóð lengi gegn því að byggja upp sterkari her.

Puglierin, sem fer fyrir skrifstofu Evrópuráðsins um utanríkistengsl í Berlín, segist í mörg ár hafa hlustað á bandamenn Þýskalands hvetja það til að stíga upp og verja meira til varnarmála og veita meiri forystu, en þýsk stjórnvöld hafa ítrekað hafnað hugmyndinni.

Hún segir að útgjöld til varnarmála hafi ekki einu sinni verið tiltökumál í kosningum í landinu síðastliðið haust. „Og ég held að aðalástæðan fyrir því hafi verið sú að þýskum ríkisborgurum fannst sér ekki ógnað í mjög langan tíma,“ segir hún. "Þeir sáu aldrei að öryggi þeirra væri í raun viðkvæmur hlutur. Þeir tóku því mjög sem sjálfsögðum hlut. Og sú hreina hugmynd að, ég veit ekki, rússnesk flugskeyti myndi lenda á Þýskalandi var algjörlega fáránleg."

Þetta þýska hugarfar á rætur í fortíð sem er erfitt fyrir marga borgara að reikna með; tími þegar landið, undir stjórn Adolfs Hitlers, byggði einn stærsta her heims. "Þeir hófu stríðið og augljóslega var allur iðnaður breytt í her. Og svo á eftir var allt flatt út," segir hersérfræðingurinn Constantin Wissman.

Wissman, höfundur bókarinnar „Not Quite Ready for Combat: How the German Army becomes a rubbish army,“ segir að seinni heimsstyrjöldin hafi ekki aðeins eyðilagt þýska herinn, heldur skilið eftir leifar af skömm um framtíð hans. „Og í rauninni er hægt að sjá mörg vandamál sem þýski herinn hefur nú stafað af þeim tíma vegna þess að við vorum aldrei sátt við að hafa her.

Peningar geta ekki keypt allt

Eftir lok kalda stríðsins dró Þýskaland niður varnarfjármagn sitt og notaði minnkaðan her sinn ekki svo mikið til að vernda heimaland sitt heldur til að aðstoða við verkefni NATO erlendis, svo sem Kosovo og Afganistan. Staða þýska hersins varð fyrir svo miklum þjáningum að árið 2015 í sameiginlegri þjálfun NATO neyddust þýskir hermenn til að nota kústskafta málaða svarta í stað byssna vegna skorts á búnaði.

Þegar þingið hefur samþykkt útgjaldaáætlun Scholz til varnarmála mun nýja fjármagnið hjálpa til, en peningar munu ekki leysa allt, segir Wissman. "Ég held að skipulagshalli þýska hersins sé dýpri og hann hafi skipulagsvandamál sem ætti að leysa áður en þú eyðir peningunum í það."

Jafnvel með nýju peningana, segir hernaðarsérfræðingurinn Thomas Wiegold að herir Þýskalands muni enn neyðast til að leika leikinn að ná upp forskot. „Fyndið, þetta þýðir ekki að aukin stærð,“ segir Wiegold. "Þetta þýðir ekki einu sinni að bæta við allt annarri getu. Fyrst og fremst þýðir það að fjármagna það sem í raun ætti að vera til staðar nú þegar."

Hlutir eins og nútíma orrustuþotur - fyrr í þessum mánuði lofaði Þýskaland að kaupa næstum þrjá tugi F-35 véla af Lockheed Martin í stað 40 ára gamla Tornado - þotuflotans. Wiegold segir að þetta sé bara byrjunin. Þýskaland þarf meðal annars að kaupa nýja skriðdreka, vopn og herskip.

Evrópa gæti verið öruggari og treyst minna á Bandaríkin

Og þegar Þýskaland endurreisir her sinn, segir Wiegold að restin af Evrópu muni líða öruggari. Hann vitnar í fyrrverandi utanríkisráðherra Póllands sem sagði: "Ég er ekki hræddur við sterkan þýskan her. Ég er hræddur við veikan þýskan her."

„Það er ekki það að Frakkland eða Bretland eða Ítalía eða jafnvel Pólverjar myndu líta á hernaðarlega sterkt Þýskaland sem ógn,“ segir hann. "Ég held að það sé meira og minna öfugt; að þeir ætlast til þess að Þýskaland, með sitt efnahagslega vald, leggi sitt af mörkum á öryggishliðinni."

Puglierin varnarmálasérfræðingur segist vona að Þýskaland komist áfram með þá ábyrgð sem stærsti her Evrópu ber með sér. Vegna þess að allt of lengi, segir hún, hafi Þýskaland treyst á Bandaríkin til að verja það. „Ég hef heyrt svo marga Evrópubúa og Þjóðverja segja „Guði sé lof að við höfum Bandaríkin“. En á sama tíma þurfum við að átta okkur á því að við eigum ekki að taka því sem sjálfsögðum hlut að Bandaríkin séu þarna til að passa Evrópubúa að eilífu,“ segir Puglierin. „Þannig að ég held að við þurfum að verða miklu hæfari samstarfsaðili í Atlantshafsbandalaginu til að skapa samband yfir Atlantshafið á jafnréttisgrundvelli.“

Og hún segir að þetta þýði ekki aðeins að deila byrðum bandaríska hersins, heldur einnig að hafa sanngjarnt að segja um hvernig alþjóðlegt öryggi þróast. Hún segir að Þýskaland sé ekki aðeins á varðbergi gagnvart Rússlandi heldur einnig Kína og eftir því hver tekur við Hvíta húsið árið 2024 sé erfitt að spá fyrir um hvernig samband Þýskalands við Bandaríkin verði. Sterkari þýskur her, telur hún, ætti að hjálpa Þýskalandi að sigla þessa óvissu; her sem er nú á leiðinni til að vera þriðji stærsti í heimi, aðeins á eftir bandaríska og kínverska hernum.

„Það sem ég myndi vonast til að sjá er að við þróum heilbrigt samband gagnvart þessari hugmynd um fullveldi Evrópu vegna þess að ég held að það sé örugglega nauðsynlegt,“ segir hún.

Puglierin segir að í áratugi hafi forysta Þýskalands trúað því að það gæti komið á friði með viðskiptum og þyrfti ekki stóran her. En heimurinn er orðinn óstöðugri og ófyrirsjáanlegri. Og hæfur her, segir hún, er nú nauðsyn.