Hvað ef til stríðs kemur á milli Úkraínu og Rússlands?

Þetta eru alveg hræðilegar fréttir að það komi hugsanlega til stríðs milli þessara þjóða. Ég sé engan tilgang með slíku stríði, jafnvel þótt Pútín takist að koma á leppstjórn í Kíev eins og Bretar halda fram að tilgangurinn sé.  Það er bara skammgóður vermir.  Vonandi er þetta harðkjarna diplómatsía, ekki undanfari stríðs.

Málið lítur út eins og Rússland muni gera innrás í Úkraínu og þeir muni valta yfir úkraínska herinn.  Eins og venjulega eru íslenskir fjölmiðlar með engar fréttaskýringar og því ekki hægt að meta ástandið með lestri þeirra.

Ég birti hér þýðingu mína á grein í France 24. Þýðingin er kannski ekki frábær en textinn ætti skiljast. Ég er hér að skrifa mig til skilnings og ég tek enga afstöðu til þessara átaka nema að ég er á móti átökum yfirhöfuð. Hér kemur þýðingin:

Bakgrunnur

Þegar spennan eykst fyrir kreppuviðræður Antony Blinken, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, og Sergei Lavrov, utanríkisráðherra Rússlands, vegna Úkraínu deilunnar á föstudaginn, hafa endurminningar um rússneska herinn sem  yfirbugaði úkraínska herinn á skjótan hátt við innlimun Krímskaga árið 2014 komið upp.

En Úkraína hefur bætt varnarviðbúnað sinn verulega - með meira en lítilli aðstoð frá NATO-ríkjum.

Myndartexti: Ummæli Bismarcks um að við lærum ekki af sögunni annað en að við lærum ekki af sögunni eru sígild. 

Bretar bættu á sama tíma við meiri þrýstingi í vikunni þegar þeir tilkynntu að þeir væru að senda Úkraínu herbúnað, aðallega skammdrægar skriðdrekaflugskeyti til sjálfsvarnar.

Úkraínsk yfirvöld, fyrir sitt leyti, láta sífellt brýnni viðvörun frá því að Rússar sendu um 100.000 hermenn, samkvæmt bandarískum áætlunum, meðfram austurlandamærunum.

Á miðvikudag tilkynntu Rússar að þeir hefðu flutt hermenn til Hvíta-Rússlands fyrir það sem þeir kölluðu sameiginlegar heræfingar, sem gefur þeim kost á að ráðast á Úkraínu úr norðri, austri og suðri.

Tæpum 24 tímum síðar sagði rússneska varnarmálaráðuneytið á fimmtudag að það myndi halda risastórar flotaæfingar yfir fjögur höf - Atlantshafið, Kyrrahafið, Norðurskautið og Miðjarðarhafið - sem fela í sér beitingu meira en 140 herskipa og stuðningsskipa.

Moskvu halda áfram að staðhæfa að rússnesk stjórnvöld hafi engin áform um að ráðast inn, en hefur staðið við röð krafna – þar á meðal bann við að Úkraína gangi í NATO – í skiptum fyrir afstignun.

Bandaríkin hafa á meðan gefið grænt ljós fyrir Eystrasaltsríkin Eistland, Lettland og Litháen til að flýta sér með bandarísk framleidd vopn til Úkraínu, sagði heimildarmaður sem þekkir heimildirnar við AFP.  Arvydas Anusauskas, varnarmálaráðherra Litháens, staðfesti á fimmtudag að land hans væri að senda varnabúnað og aðra aðstoð til Úkraínu til að hindra árás Rússa.

Á síðasta ári samþykkti stjórn Biden að flytja bandarísk vopn að andvirði 650 milljóna Bandaríkjadala til Úkraínu, þar af 200 milljónir Bandaríkjadala í desember 2021 einum.

Það er lítill vafi á því að Úkraína er að auka vopnabúr sitt ef til rússneskra árása kemur.

En getur úkraínski herinn virkilega staðið móti rússnesku herliði sem samanstendur af hundruðum þúsunda hermanna á jörðu niðri, auk skriðdreka, búnir skammdrægum eldflaugum og studdir af flota- og flugherjum?

Gróf uppvakning fyrir stjórnvöld í Kíev

Árið 2014, við innlimun Krímskaga, komust rússneskir hermenn auðveldlega framhjá vörnum Úkraínu. Á þeim tíma „var úkraínski herinn í ansi hörmulegu ástandi“, rifjaði upp Julia Friedrich, rannsóknarfélagi við Global Public Policy Institute í Berlín, í viðtali við FRANCE 24.

„Atburðir 2014-2015 voru ruddaleg vakning fyrir Kíev, sem síðan fór í miklar hernaðarumbætur,“ útskýrði Nicolo Fasola – sérfræðingur í öryggismálum á fyrrum sovétsvæðum við háskólann í Birmingham – í viðtali við FRANCE 24.

Það var átak sem virkaði í upphafi. Úkraínski herinn hefur stækkað úr um 6.000 hermönnum sem eru reiðubúnir í næstum 150.000 samkvæmt samantekt bandarísku þingsins sem var framkvæmd í júní 2021. „Frá 2014 hefur Úkraína reynt að nútímavæða skriðdreka sína, brynvörð farartæki og stórskotaliðskerfi,“ segir í fréttum.

Fjárhagsleg viðleitni Kíev til að nútímavæða her sinn undanfarin sjö ár hefur verið umtalsverð. Hlutur þjóðarfjárlaga sem ráðstafað er til hernaðarútgjalda jókst úr 1,5 prósentum af landsframleiðslu (vergri landsframleiðslu) árið 2014 í meira en 4,1 prósent árið 2020, samkvæmt tölum Alþjóðabankans. Þessi hlutur varnarmálaútgjalda er meiri en flestra NATO-ríkja og svipuð hernaðarútgjöldum Rússlands.

Bandarískar skriðdrekaflugskeyti og tyrkneskir drónar

Úkraína er þar að auki ekki lengur ein gegn Rússlandi. Frá árinu 2014 hefur NATO sem samtök sem og sum aðildarlönd „veitt umtalsverða aðstoð, sem jafngildir um 14 milljörðum dollara,“ áætlar Fasola.

Bandaríkin hafa verið aðalframleiðandinn af herbúnaði eins og fjarskiptabúnaði, herflutningabílum og meira en 200 Javelin haldheldnum skriðdreka eldflaugum. Bretland, Pólland og Litháen hafa einnig útvegað Úkraínu varnarvopn.

Jafnvel Tyrkland hefur komið Úkraínu til hjálpar með því að selja frægu Bayraktar TB2 dróna sína. „Þó að bandarísk vopn, eins og Javelin skriðdrekaflugskeyti, hafi fengið flestar fyrirsagnir í vopnabúri Úkraínu, hefur minna hylltur stuðningur Kíevsv frá Tyrklandi vakið viðvörun í Moskvu,“ sagði Washington Post um helgina.

Notkun Bayraktar TB2 dróna í Líbýu, Sýrlandi og sérstaklega Nagorno-Karabakh átökin 2020 milli Aserbaídsjan og Armeníu hafa sannarlega náð fyrirsögnum. En Friedrich bendir á að þó „það sé rétt að þessar vélar reyndust afgerandi í Nagorno-Karabakh deilunni, þá er erfitt að vita hvaða áhrif þær gætu haft í hugsanlegum átökum við Rússland, þar sem uppsetningin er svo ólík“.

Þjálfaðir og áhugasamir hermenn losa um sovéska arfleifð

Nútímavæðing hersins í Úkraínu er ekki bara magnbundin eða bundin við efnisbúnað. „Það hafa orðið gríðarlegar framfarir hvað varðar þjálfun og undirbúning fyrir bardaga,“ sagði Gustav Gressel, sérfræðingur í málefnum rússneskra hermála hjá Evrópuráðinu um utanríkistengsl, í viðtali við FRANCE 24.

Að sögn Gressel kom einn helsti veikleiki úkraínska varnarkerfisins frá hernaðarkenningunum sem þróaðar höfðu verið á Sovéttímanum. „stjórnvöld í Moskvu vissi því fullkomlega við hverju hún átti að búast og gat undirbúið sig í samræmi við það,“ útskýrði hann.

Sovéski varnararfurinn undirstrikar mikilvægi herþjálfunar sem NATO-leiðbeinendur veita í úkraínskum bækistöðvum, svo sem þjálfunarmiðstöð herlögreglunnar (MLOS), sem komið var á fót nálægt borginni Lviv í vesturhluta Úkraínu, nálægt pólsku landamærunum. „Þetta hefur gert yfirmönnum og hermönnum kleift að aflæra gömul viðbrögð sem eru fyrirsjáanleg fyrir Moskvu,“ sagði Gressel.

Önnur eign úkraínska hersins kemur frá hermönnum hans. „Flestir þeirra skráðu sig á árunum 2014-2015. Þannig að það er sjálfviljugur viliji til að verja heimalandið, sem þýðir að þeir eru mjög áhugasamir og hafa mikinn baráttuanda,“ sagði Glen Grant – háttsettur sérfræðingur hjá Baltic Security Foundation sem hefur starfað í Úkraínu við hernaðarumbætur landsins – í viðtali við FRANCE 24. „Milli Javelin eldflauganna, dróna og starfsanda hermannanna er úkraínski herinn orðinn ógnvekjandi andstæðingur,“ bætti hann við.

Þetta á sérstaklega við í austurhluta Donbass-héraðsins, þar sem úkraínskir ​​hermenn hafa öðlast reynslu í átökum sem geisað hafa í meira en sjö ár gegn aðskilnaðarsinnum með stuðningi Rússa.

Yfirburðir Rússa í lofti 

En fyrir Úkraínu er ástandið í Donbass tvíeggjað. „Þetta er átakalítil átök, nokkuð nálægt skæruhernaði, og þetta hefur leitt til þess að Vesturlönd og Kíev hafa einbeitt sér að hernaðarkenningum og búnaði sem hentar fyrir þessa tegund átaka, en ef til árásar Rússa verður, mun það líklega verða mjög mismunandi,“ sagði Fasola.

Til dæmis, „Bandaríkjamenn hafa útvegað úkraínska hernum leyniskytturiffla til að berjast gegn Rússlandi, sem notar Donbass sem æfingasvæði fyrir eigin leyniskyttur,“ sagði Gressel. En vopn af þessu tagi munu ekki koma að miklu gagni gegn rússneskum skriðdrekum sem fara yfir landamærin.

Sérstakur eðli átaka í Donbass, sem eru aðallega skæruátök, hefur ekki orðið til þess að úkraínski flugher hafi verið beitt.

Hernaðarsérfræðingar telja að nútíma væðing flughers Úkraínu hafi verið léleg og að flugflotinn sé enn veiki blettur varnargetu Úkraínu. Flestar sprengju- og orrustuþotur landsins eru meira en 30 ára gamlar og flugmenn eru illa þjálfaðir og illa launaðir. „Þetta er ástæðan fyrir því að ef Rússar ákveða að gera árás og nota flugvélar sínar rétt, ætti flugstuðningurinn fljótt að gefa þeim afgerandi forskot, þrátt fyrir alla nútímavæðingu úkraínska hersins,“ sagði Gressel.

Mat á „kostnaðar-ábatahlutfalli sóknar“

Ef Rússar ákveða að ráðast inn, viðurkennir Friedrich að „það verður mjög erfitt fyrir Úkraínu og bandamenn þess að viðhalda valdajafnvægi“.

En þegar suðvesturhristingurinn yfir Úkraínu fer hraðar, geta hersendingar eins og skriðdrekavarnarflaugar Breta gegnt mikilvægu hlutverki, að sögn Dumitru Minzarari, sérfræðings í Austur-Evrópu hjá þýsku alþjóðamálastofnuninni. „Þeir hafa hernaðarlegt og efnislegt gildi,“ sagði Minzarari í viðtali við FRANCE 24. „Frá stefnumótandi sjónarhorni gefur þetta til kynna verulegan möguleika á því að landið sem veitir þennan hernaðarstuðning ákveði að taka enn meiri þátt ef vopnuð átök brjótast út,“ útskýrði hann.

Þar að auki, "getur úkraínski herinn valdið innrásarher rússneskra hersveita auknu tjóni með þessum búnaði, sem getur haft fælingarmátt. Skriðdrekavarnarvopnin sem breska konungsríkið lætur í té eru gott dæmi um þetta: hvers kyns sókn Rússa mun óhjákvæmilega fela í sér brynsveitaárás. hreyfingar farartækja, og ef Úkraína hefur nútímaleg vopn til að vinna gegn þeim, gæti það valdið því að Moskvu endurskoði mat sitt á kostnaðar- og ávinningshlutfalli sóknar,“ sagði Minzarari að lokum.

Það er ástæðan fyrir því að Grant, frá Baltic Security Foundation, telur að mikilvægt sé að útvega úkraínska hernum „allt sem getur styrkt hreyfanleika og mótstöðu hersveitanna, svo sem sjúkrabíla, flutningabíla, talstöðvar.

„Vegna þess að því lengur sem Úkraína getur látið átökin endast, því blóðugari verða þau fyrir Rússland, sem verður þeim mun meira letjandi,“ sagði hann (tilvísun lýkur).

Hvað varðar stjórnmálahliðina, þá er hætt við að Úkraína verði bitbein stórvelda næstu áratugi. Landið fór illa út úr seinni heimsstyrjöldinni en voru bardagar hvað harðastir þar þegar nasistar og Sovétmenn börðust hart um landið sem býður upp á skriðdrekahernað enda flatneskja algjör þarna. Best væri að viðurkenna raunveruleikann en hann er að Rússar vilja ekki fá NATÓ til Úkraníu og sum aðildarríki vilja ekki sama land í bandalagið. Kannski hreinlega að Úkraína taki sömu stöðu og Finnland en ,,Finnlandsering" gékk upp í kalda stríðinu.

Meirihluti stríða eiga sér fáranlegan aðdraganda.  Dæmi um þetta er innrásin í Írak, en ráðgjafi George W. Bush, Paul Wolfowitz, hvíslaði í eyrun hans að Sadam Hussein væri faðir allra hryðjuverkahreyfinga sem var lýgi en Bush leitaði þá ákafur að verðugum andstæðingi til að fara í stríð, en menn með handklæði á höfði sem bjuggu í hellum Afganistan virkuðu ekki alvöru andstæðingar. Ákveðið var að fara í stríð við Írak!

Heimild: France 24 – slóð Davíð á móti Golíat?