Íslensk menning stendur og fellur með fólkinu í landinu

Fyrsta spurningin sem verður að spyrja og þetta er raunveruleg tilvistaspurning: Verður íslensk menning útrýmt vegna fjölgunar innflytjenda?

Hættan er raunveruleg ef ekkert er gert til að styrkja íslenskt samfélag, tungu og menningarvitund. Það er mikilvægt að horfa hvorki með óraunhæfum bjartsýni né með örvæntingu – heldur spyrja: hvað segir reynslan, tölurnar og mannkynssagan? Byrjum á tölfræðinni: Fjöldi og hlutfall erlendra ríkisborgara.

Í maí 2025 er áætlað að rúmlega 80.000 einstaklingar af erlendum uppruna búi á Íslandi – um 21% þjóðarinnar. Hlutfallið hefur hækkað hratt síðasta áratuginn. Þetta er mikil breyting á fáum árum.

Svo eru það menningarleg áhrif "fjölmenningar" (Það er ekkert til sem heitir fjölmenning á Íslandi. Hvaða menningaheima er verið að tala um. Mér sýnist það bara vera ein menning á Íslandi og það er íslensk menning sem er hluti af vestrænni menningu).

Ef innflytjendur aðlagast ekki tungumáli og gildum samfélagsins, þá verður ekki einu sinni fjölmenning heldur menningarbrot – hópar búa hlið við hlið en með ólíkum gildum og engum sameiginlegum grunni.

Í sumum Evrópulöndum (Frakkland, Svíþjóð, Belgía) hefur skortur á aðlögun leitt til átaka, öfgastefna og klofnings. Á Íslandi virðist aðlögun ganga misvel. Vinnumarkaður krefst oft ekki íslensku kunnáttu. Skólakerfið gefur íslensku fyrir útlendinga misgóðan gaum og í raun ræður ekki við ástandið vegna fjöldans. Hver getur farið í gegnum daginn opinberlega (fara út í búð) og ekki tala ensku?

Söguleg viðvörun: Havaí og Grænland

Bloggritari hefur margoft skrifað um örlög Havaí búa sem missti eigin tungu og sjálfstæði þegar íbúum fjölgaði hratt með útlendingum og bandarísk yfirráð tóku við. Í dag tala <1% Havaíbúa móðurmálið og eiga aðeins afskekkta dali sem þeir kalla „heimaland sitt“.

Annað dæmi sem er ekki langt frá okkur er Grænland. Það hefur orðið fyrir lýðfræðilegu og menningarlegu áfalli vegna danskrar yfirráða og innflytjenda. Þeir eru núna að reyna að bjarga því sem bjargað verður.

Þessar sögur sýna að smáþjóðir geta glatast menningarlega, ef þær missa tökin á menningarlegri samloðun og eignarhaldi á landi sínu.

Tungumálið er lykilatriði - íslenskan

Ef nýir íbúar læra ekki íslensku, hverfur tungumálið úr daglegu lífi – og með því fer stór hluti menningarinnar. Þvinguð tvítyngd samfélög leiða oft til þess að veikara málið tapar. Íslenskt samfélag getur ekki haldið menningu sinni nema íslenskan sé virk, lifandi og krafa sé um notkun hennar.

Mun verða borgarastyrjöld?

Þá komum við að verstu sviðsmyndinni - borgarstyrjöld sem þarf ekki að verða, önnur sviðsmynd getur verið að hér búa tveir ólíkir hópar sem deila landsvæði en ekki mikið öðru (dæmi: Bosnía – Hersegóvía sem menn telja reyndar vera vera stutt í að springi loft upp því nú vilja Bosníu Serbar sameinast Serbíu). Annað dæmi, kannski ekki jafn öfgafullt, Belgíu, en þar eru stærstu hóparnir Vallónar (frönsku mælandi) og Flæmingjar (tala hollensku) og þýska í austurhlutanum sem búa saman friðsamlega en aðskilið.

En aftur að verstu sviðsmyndinni. Það er mjög alvarlegt að tala um borgarastyrjöld – en það er ekki ómögulegt ef:

• Samfélagið brotnar niður í aðskilda hópa sem treysta hvorugir hvor öðrum.
• Lög og gildi eru ekki samræmd – t.d. ef stórir hópar hafna jafnrétti, tjáningarfrelsi eða réttarríki.
• Pólitísk forysta heldur ekki uppi skýrum ramma um hver við erum sem þjóð.

Ef þróunin heldur áfram óbreytt er þetta niðurstaðan:

• Þá er íslensk menning líkleg til að verða jaðarfyrirbæri innan 2–3 kynslóða. Tungumálið gæti orðið „seremóníutunga“ líkt og latína.
• Íslendingar verða hugsanlega minnihlutahópur í eigin landi um eða eftir miðja 21. öld.

Er þetta þá vonlaust? Hvað þarf að gera til að viðhalda íslenskri menningu?

• Gera íslensku að skyldu í vinnu og þjónustu – með stuðningi og kröfum.
• Takmarka innflutning fólks með mjög ólík gildi nema aðlögun sé tryggð.
• Endurvekja íslenskt þjóðarstolt á uppbyggilegan hátt – ekki með útlendingahatri heldur með menningarviti.
• Styrkja samfélagslega samstöðu og samkennd – sem byggist á tungumáli og sameiginlegri sögu.

En það er örugglega enginn vilji stjórnmála elítunni til að gera ekkert í málinu. Af hverju þessa svartsýni? Dæmin frá öðru Vestur-Evrópuríkjum sanna það.

Nema okkur sé bara skít sama og viljum ekki verja íslenska menningu og hverfa hljóðlega inn í þjóðahafið? Merkari þjóðir en Íslendingar hafa horfið inn í hyldýpi sögunnar og í sögubækur. Mannkynssagan er full af horfnum (forn)þjóðum.

 

Íhuga að verja 1,5% landsframleiðslu í varnarmál

For­sæt­is­ráðherra seg­ir að stjórn­völd séu að horfa til þess að verja 1,5 pró­sent af vergri lands­fram­leiðslu í „varn­artengd“ út­gjöld, eins og for­ysta NATÓ hef­ur óskað eft­ir af aðild­ar­ríkj­um. Miðað við lands­fram­leiðslu í fyrra næmi upp­hæðin 70 millj­örðum króna á ári.

Íslend­ing­ar verja nú um 0,14 pró­sent af vergri lands­fram­leiðslu í varnarmál.

Íhuga að verja 1,5% landsframleiðslu í varnarmál

Þetta yrði risaskref frá núverandi varnar framlögum en fyrir árið 2025 er varið 6,5 milljarðar í varnartengd málefni og þar af fer 1,5 milljarður í beint framlag í stríðið í Úkraínu. En það kemur ekki fram í fréttum hver féð á að fara.

Bloggritari giskar á að Landhelgisgæslan fái stærsta skerfinn, enda veitir ekki af en hún hefur verið fjársvelt allt frá því að síðasta þorskastríð lauk 1976.  Hún hefur aðeins tvö skip til umráða (þyrftu að vera að lágmarki þrjú) og það vantar sárlega þyrlur, aðra eftirlitsflugvél sem ekki er send í FRONTEX verkefni á Miðjarðarhafi.

Svo væri snjallt að LHG keypti sér eftirlitsdróna en ódýrasta týpan kostar um 200 milljónir ef keypt er frá Ísrael en góð reynsla fékkst af ísraelskum dróna sem var lánaður um árið til gæslunnar.

"Samkvæmt fjárlögum fyrir árið 2025 fær Landhelgisgæsla Íslands alls 2.882,2 milljónir króna í fjárveitingar. Af þeirri upphæð eru 2.629,2 milljónir króna ætlaðar til almenns rekstrar og 253 milljónir króna til viðhalds skipa og flugfarkosta. Auk þess fær Landhelgissjóður Íslands, sem sér um fjármögnun á kaupum eða leigu á skipum og loftförum fyrir Landhelgisgæsluna, 1.655,8 milljónir króna" Heimildir: Hagstofa Íslands og Stjórnarráðið.

En þetta er aðeins rúmur sex milljarður. Í hvað á hitt að fara? Lúmskur grunur er á að Skessustjórnin ætli sér að fara af fullum þunga inn í ESB og stofna íslenskan her til að vera þar með "fullgildur meðlimur". 

Annars efast ritari um að það sé einhver alvara að þessari hugmynd, líklegra er að hér er daður við Evrópu leiðtoga; skilaboðin er að við ætlum að vera memm! Svo getur verið að menn séu að undirbúa sig undir að Trump beini sjónum sínum að Ísland og vilji ekki fá skammir vegna lítillar þátttöku Íslendinga í eigin vörnum.