Sandeyjar neðansjávargöngin opnuð í dag

Opnun risavaxinna neðansjávarganganna sem tengja saman eyjarnar Sandoy og Streymoy kemur rúmum 20 árum eftir vígslu fyrstu slíkra vegaganga Færeyja, Vagar-göngin (Vágatunnilin), sem veittu fasta tengingu milli eyjanna Streymey og Vágey.

Tveimur neðansjávargöngum til viðbótar var bætt við árin 2006 og 2020, í sömu röð — Norðurgöng (Norðoyatunnilin), milli eyjanna Borðey og Eysturey, og Eystureyjargöng (Eysturoyartunnilin) á milli Eysturey (Austurey) og Streymey (Straumey).

Sandeyjargöngin, fjórðu neðansjávargöng Færeyja, eru jafnframt lengstu vegagöng Færeyja til þessa, en þau ná allt að 10,8 kílómetra á milli Gamlarættar, Streymey, og Traðardals, Sandey.

Engin furða að margir séu spenntir yfir hinum glæsilega nýja innviði sem gerir Sandoy hluti af svokölluðu meginlandi.

Samanlagður kostnaður við byggingu Eystureyjarganga og Sandeyjargöng  nemur um 2,6 milljörðum danskra króna (349 milljónum evra eða 52.629.200.000 íslenskra króna). Veggjaldið fyrir notkun Sandeyjargöngin verður það sama og fyrir notkun Eystureyjargangna.

Með opnun Sandeyjarganganna hefur verið komið á fót nýrri rútuleið til að veita áætlunarsamgöngum milli Sandey og Þórshafnar. Á opnunardeginum mun Teistin, sem fer á eftirlaun, — ein einasta almenningssamgöngumáti milli Sandeyjar og Streymey í mörg ár — fara í nokkrar lokaferðir á milli Gamlarættar og Skopunnar í dag.

Hér í lokin er gaman að geta þess þegar ég hlaup framhjá gangnamunan í Sandey fyrir einu ári, krossbrá mér þegar ég sá tvo sjúkrabíla koma á þeysiferð úr göngunum í neyðarakstri á móti mér og keyrðu framhjá mér með blikkandi ljós. Þá voru göngin ljóslaus og ófrágengin en hægt að keyra í gegn fyrir neyðaraðila.

Mér skilst á Færeyingunum sem ég þekki að það verði hlaupið, gengið og ekið í gegn í dag. Svo verður slegin upp heljarinnar veisla í íþróttahúsinu Inn í Dal en barnaskólinn, íþróttahús og fótboltavöllur fyrir alla eyjaskeggja er rétt hjá gangnamunanum sem kemur upp í miðri eyju og í dalinn (Traðardal) sem liggur milli Skopun og Sand, stærstu þéttbýliskjarnanna.

Við þetta opnast tækifæri að leggja brú eða neðansjávargöng til Skúvoy og þaðan til Suðureyjar, rúmir 20 km eða svipað og úr Landeyjum í Vestmannaeyjar.  Kosnaðarsamar ferjusiglingar leggjast þar með af til Sandeyjar.

Gangnagerð til Vestmannaeyjar mun alltaf borga sig, jú, það er verið að hugsa í árhundruðum, ekki áratugum.