Innsetningarræða Donalds Trumps 20. janúar 2025

Eins og þeim er kunnugt sem lesa þetta blogg, hefur bloggritari gaman af góðum ræðum. Þar sem íslenskir fjölmiðlar bjóða ekki upp á þýðingu á ræðu Trumps, hefur bloggritari ákveðið með Goggle translate að þýða ræðu hans með lagfærðingum. Hún er eftirfarandi:

FORSETI: Þakka ykkur fyrir. Þakka ykkur kærlega fyrir, allir. (Klapp.) Vá. Þakka ykkur kærlega fyrir.

Vance varaforseti, Johnson forseti, Thune öldungadeildarþingmaður, Roberts dómstjóri, hæstaréttardómarar Bandaríkjanna, Clinton forseti, Bush forseti, Obama forseti, Biden forseti, Harris varaforseti og samborgarar mínir, gullöld Ameríku byrjar núna. (Klapp.)

Frá þessum degi mun landið okkar blómstra og njóta virðingar á ný um allan heim. Við munum njóta öfundast hverrar þjóðar, og við munum ekki láta misnota okkur lengur. Á hverjum einasta degi Trump-stjórnarinnar mun ég, mjög einfaldlega, setja Ameríku í fyrsta sæti. (Klapp.)

Fullveldi okkar verður endurheimt. Öryggi okkar verður endurreist. Réttlætisvogin verður jafnvægisstillt. Grimmri, ofbeldisfullri og ósanngjörnum vopnavæðingu dómsmálaráðuneytisins og ríkisstjórnar okkar mun ljúka. (Klapp.)

Og forgangsverkefni okkar verður að skapa þjóð sem er stolt, velmegandi og frjáls. (Klapp.)

Ameríka verður brátt stærri, sterkari og mun óvenjulegri en nokkru sinni fyrr. (Klapp.)

Ég kem aftur til forsetaembættisins fullviss og bjartsýnn á að við séum við upphaf nýs spennandi tímabils árangurs á landsvísu. Breytingaöld gengur yfir landið, sólarljósið streymir yfir allan heiminn og Ameríka hefur tækifæri til að grípa þetta tækifæri sem aldrei fyrr.

En fyrst verðum við að vera heiðarleg um þær áskoranir sem við stöndum frammi fyrir. Á meðan þau eru margar, munu þær verða tortímtar með þessum mikla skriðþunga sem heimurinn er nú vitni að í Bandaríkjunum.

Þegar við komum saman í dag stendur ríkisstjórn okkar frammi fyrir trúnaðarkreppu. Í mörg ár hefur róttæk og spillt stofnun sótt völd og auð frá þegnum okkar á meðan stoðir samfélags okkar lágu brotnar og að því er virðist í algjörri niðurníðslu.

Nú erum við með ríkisstjórn sem getur ekki stjórnað einu sinni einfaldri kreppu heima fyrir á sama tíma og hrasar inn í áframhaldandi röðr hörmungaratburði erlendis.

Hún tekst ekki að vernda okkar stórkostlegu, löghlýðnu bandarísku borgara en veitir griðastað og vernd fyrir hættulega glæpamenn, margir frá fangelsum og geðstofnunum, sem hafa farið ólöglega inn í landið okkar hvaðanæva að úr heiminum.

Við erum með ríkisstjórn sem hefur veitt ótakmarkað fjármagn til varnar erlendum landamærum en neitar að verja bandarísk landamæri eða, það sem meira er, sína eigin þjóð.

Landið okkar getur ekki lengur veitt grunnþjónustu á neyðartímum, eins og nýlega sýndi frábæra fólkið í Norður-Karólínu - sem hefur fengið svo illa meðferð - (lófaklapp) - og önnur ríki sem enn þjást af fellibyl sem átti sér stað í marga mánuði síðan eða, nýlega, Los Angeles, þar sem við horfum á elda loga enn á hörmulegan hátt frá því fyrir vikum, án þess þó sýna varnarvott. Eldarnir geisa í gegnum húsin og samfélögin, jafnvel hafa áhrif á suma af ríkustu og valdamestu einstaklingunum í landinu okkar - sem sumir sitja hér núna. Þau eiga ekki heimili lengur. Það er áhugavert. En við getum ekki látið þetta gerast. Allir geta ekki gert neitt í því. Það á eftir að breytast.

Við erum með opinbert heilbrigðiskerfi sem skilar ekki árangri á hörmungum, samt er meira fé varið í það en nokkurt land hvar sem er í heiminum.

Og við erum með menntakerfi sem kennir börnum okkar að skammast sín - í mörgum tilfellum að hata landið okkar þrátt fyrir ástina sem við reynum svo í örvæntingu að veita þeim. Allt þetta mun breytast frá og með deginum í dag og það mun breytast mjög hratt. (Klapp.)

Nýlegar kosningar mínar eru umboð til að snúa algjörlega og algerlega við hræðilegum svikum og öllum þessum mörgu svikum sem hafa átt sér stað og gefa fólkinu aftur trú sína, auð sinn, lýðræði og reyndar frelsi. Frá þessari stundu er hnignun Bandaríkjanna lokið. (Klapp.)

Frelsi okkar og dýrðleg örlög þjóðar okkar verður ekki lengur neitað. Og við munum þegar í stað endurheimta heilindi, hæfni og tryggð ríkisstjórnar Bandaríkjanna.

Undanfarin átta ár hef ég verið prófaður og ögraður meira en nokkur forseti í 250 ára sögu okkar og ég hef lært mikið á leiðinni.

Ferðin til að endurheimta lýðveldið okkar hefur ekki verið auðveld — það get ég sagt ykkur. Þeir sem vilja stöðva málstað okkar hafa reynt að taka frelsi mitt og raunar að taka líf mitt.

Fyrir aðeins nokkrum mánuðum, á fallegum akri í Pennsylvaníu, reif morðingjaskota í gegnum eyrað á mér. En ég fann þá og trúi því enn frekar núna þegar lífi mínu var bjargað af ástæðu. Mér var bjargað af Guði til að gera Bandaríkin frábær aftur. (Klapp.)

Þakka þér fyrir. Þakka þér fyrir. (Klapp.)


Þess vegna munum við á hverjum degi undir stjórn okkar bandarískra föðurlandsvina vinna að því að mæta hverri kreppu með reisn og krafti og styrk. Við munum hreyfa okkur af ásetningi og hraða til að endurvekja von, velmegun, öryggi og frið fyrir borgara af öllum kynþáttum, trúarbrögðum, litarháttum og trúarbrögðum.

Fyrir bandaríska ríkisborgara er frelsisdagur 20. janúar 2025. (Lófaklapp.) Það er von mín að nýleg forsetakosningar okkar verði minnst sem mestu og afdrifaríkustu kosninga í sögu lands okkar.

Eins og sigur okkar sýndi, sameinast öll þjóðin hratt á bak við stefnuskrá okkar með stórkostlegum auknum stuðningi frá nánast öllum þáttum samfélags okkar: ungir sem aldnir, karlar og konur, Afríku-Ameríkanar, rómönsku Bandaríkjamenn, Asíu-Ameríkanar, þéttbýli, úthverfi, dreifbýli. Og mjög mikilvægt, við unnum öflugan sigur í öllum sjö sveifluríkjunum - (lófaklapp) - og vinsæla atkvæðagreiðsluna unnum við með milljónum manna. (Klapp.)

Til svartra og rómönsku samfélagsins vil ég þakka ykkur fyrir þá gríðarlegu ást og traust sem þið hefur sýnt mér með atkvæði ykkar. Við settum met og ég mun ekki gleyma því. Ég hef heyrt raddir ykkar í herferðinni og ég hlakka til að vinna með ykkur á komandi árum.

Í dag er Martin Luther King dagur. Og heiður hans - þetta verður mikill heiður. En honum til heiðurs munum við leitast við að gera draum hans að veruleika. Við munum láta draum hans rætast. (Klapp.)

Þjóðareining er nú að snúa aftur til Ameríku og sjálfstraust og stolt eykst sem aldrei fyrr. Í öllu sem við gerum mun stjórn mín verða innblásin af sterkri leit að ágæti og óvægnum árangri. Við munum ekki gleyma landinu okkar, við munum ekki gleyma stjórnarskránni okkar og við munum ekki gleyma Guði okkar. Get ekki gert það. (Klapp.)

Í dag mun ég skrifa undir röð sögulegra framkvæmdafyrirmæla. Með þessum aðgerðum munum við hefja algera endurreisn Ameríku og byltingu skynseminnar. Þetta snýst allt um skynsemi. (Klapp.)

Fyrst mun ég lýsa yfir neyðarástandi við suðurlandamæri okkar. (Klapp.)

Öll ólögleg innganga verður samstundis stöðvuð og við munum hefja ferlið við að skila milljónum og milljónum glæpamanna aftur til þeirra staða sem þeir komu frá. Við munum endurvekja stefnuna mína um "Remain in Mexico." (Klapp.)

Ég mun hætta veiða og sleppa aðferðinni. (Klapp.)

Og ég mun senda hermenn til suðurlandamæranna til að hrekja hina hörmulegu innrás í land okkar. (Klapp.)

Samkvæmt skipunum sem ég skrifa undir í dag munum við einnig útnefna glæpasamtök sem erlend hryðjuverkasamtök. (Klapp.)

Og með því að skírskota til laga um óvini frá 1798, mun ég beina því til ríkisstjórnar okkar að beita fullu og gríðarlegu valdi alríkis- og ríkislöggæslu til að útrýma nærveru allra erlendra gengja og glæpasamtaka sem koma hrikalegum glæpum til Bandaríkjanna, þar á meðal borgum okkar og miðborgum. (Klapp.)

Sem hershöfðingi ber ég ekki meiri ábyrgð en að verja landið okkar fyrir ógnum og innrásum og það er nákvæmlega það sem ég ætla að gera. Við munum gera það á stigi sem enginn hefur áður séð.

Næst mun ég beina þeim tilmælum til allra stjórnarþingmanna að safna þeim miklu völdum sem þeir hafa yfir að ráða til að vinna bug á verðbólgu sem var metverðbólga og lækka kostnað og verð hratt. (Klapp.)

Verðbólgukreppan stafaði af gríðarlegri ofeyðslu og hækkandi orkuverði og þess vegna mun ég í dag einnig lýsa yfir neyðarástandi á landsvísu í orkumálum. Við munum bora, elskan, bora. (Klapp.)

Ameríka verður framleiðsluþjóð enn og aftur, og við höfum eitthvað sem engin önnur framleiðsluþjóð mun nokkurn tíma hafa - mesta magn af olíu og gasi nokkurs lands á jörðinni - og við ætlum að nota það. Við munum nota það. (Klapp.)

Við munum lækka verð, fylla stefnumótandi varasjóði okkar aftur upp á toppinn og flytja út bandaríska orku um allan heim. (Klapp.)

Við verðum aftur rík þjóð og það er fljótandi gullið undir fótum okkar sem mun hjálpa til við að gera það.

Með aðgerðum mínum í dag munum við binda enda á "Green New Deal", og við munum afturkalla rafbíla skylduna, bjarga bílaiðnaðinum okkar og halda heilagt loforð mitt til okkar frábæru bandarísku bílaverkamanna. (Klapp.)

Með öðrum orðum, þið munuð geta keypt bíl að eigin vali.

Við munum smíða bíla í Ameríku aftur á hraða sem engum hefði getað órað fyrir fyrir örfáum árum. Og þakka ykkur fyrir bílaiðnaðarmenn þjóðarinnar okkar fyrir hvetjandi traust ykkar. Okkur gekk frábærlega með atkvæði þeirra. (Klapp.)

Ég mun strax hefja endurskoðun á viðskiptakerfi okkar til að vernda bandaríska starfsmenn og fjölskyldur. Í stað þess að skattleggja þegna okkar til að auðga önnur lönd munum við tolla og skattleggja erlend lönd til að auðga þegna okkar. (Klapp.)

Í þessu skyni erum við að stofna ríkisskattstjóra til að innheimta allar gjaldskrár, tolla og tekjur. Það verða gríðarlegar fjárhæðir sem streyma inn í ríkissjóð okkar, sem koma frá erlendum aðilum.

Bandaríski draumurinn mun brátt snúa aftur og dafna sem aldrei fyrr.

Til að endurheimta hæfni og skilvirkni fyrir alríkisstjórnina okkar mun stjórn mín stofna glænýja deild um skilvirkni stjórnvalda. (Klapp.)

Eftir margra ára og ára ólöglega og ólögmæta viðleitni sambandsríkisins til að takmarka tjáningarfrelsi mun ég líka skrifa undir framkvæmdaskipun um að stöðva tafarlaust alla ritskoðun stjórnvalda og koma aftur tjáningarfrelsi til Ameríku. (Klapp.)

Aldrei aftur verður hið gríðarlega vald ríkisins vopnað til að ofsækja pólitíska andstæðinga - eitthvað sem ég veit eitthvað um. (Hlátur.) Við munum ekki leyfa því að gerast. Það mun ekki gerast aftur.

Undir minni forystu munum við endurreisa sanngjarnt, jafnt og óhlutdrægt réttlæti samkvæmt stjórnskipulegu réttarríki. (Klapp.)

Og við ætlum að koma lögum og reglu aftur til borganna okkar. (Klapp.)

Í þessari viku mun ég einnig binda enda á stefnu ríkisstjórnarinnar um að reyna að móta kynþátt og kyn félagslega inn í alla þætti opinbers og einkalífs. (Lófaklapp.) Við munum móta samfélag sem er litblindt og byggir á verðleikum. (Klapp.)

Frá og með deginum í dag mun það héðan í frá vera opinber stefna Bandaríkjastjórnar að kynin séu aðeins tvö: karl og kona. (Klapp.)

Í þessari viku mun ég endurheimta alla þjónustumeðlimi sem voru reknir úr hernum okkar með óréttmætum hætti fyrir að mótmæla COVID-bóluefnis skyldunni með fullum baklaunum. (Klapp.)

Og ég mun skrifa undir skipun um að koma í veg fyrir að stríðsmenn okkar verði fyrir róttækum stjórnmálakenningum og félagslegum tilraunum á meðan þeir eru á vakt. Það lýkur strax. (Lófaklapp.) Hersveitum okkar verður frjálst að einbeita sér að sínu eina verkefni: að sigra óvini Bandaríkjanna. (Klapp.)

Eins og árið 2017 munum við aftur byggja upp sterkasta her sem heimurinn hefur séð. Við munum mæla árangur okkar ekki aðeins út frá orrustunum sem við vinnum heldur einnig með stríðunum sem við bindum enda á - og kannski síðast en ekki síst, stríðunum sem við lendum aldrei í. (Klapp.)

Mín stoltasta arfleifð mun vera að ég er friðarsinni og sameinandi. Það er það sem ég vil vera: friðarsinni og sameinandi.

Það gleður mig að segja frá því í gær, einum degi áður en ég tók við embætti, að gíslarnir í Miðausturlöndum eru að koma aftur heim til fjölskyldna sinna. (Klapp.)

Þakka þér fyrir.

Ameríka mun endurheimta sinn réttmæta sess sem mesta, valdamesta og virtasta þjóð jarðar, sem vekur lotningu og aðdáun alls heimsins.

Eftir stuttan tíma ætlum við að breyta nafni Mexíkóflóa í Ameríkuflóa - (lófaklapp) - og við munum endurheimta nafn mikils forseta, William McKinley, á Mount McKinley, þar sem það ætti að vera og hvar það á heima. (Klapp.)

McKinley forseti gerði landið okkar mjög ríkt með gjaldtöku og með hæfileikum - hann var náttúrulega kaupsýslumaður - og gaf Teddy Roosevelt peningana fyrir margt af því frábæra sem hann gerði, þar á meðal Panamaskurðinn, sem hefur heimskulega verið gefið Panama landinu eftir að Bandaríkin - Bandaríkin - ég meina, hugsaðu um þetta - eyddu meiri peningum en nokkru sinni fyrr í verkefni og misstu 38.000 mannslíf í byggingu Panamaskurðsins.

Okkur hefur verið komið mjög illa fram við þessa heimskulegu gjöf sem hefði aldrei átt að gefa og loforð Panama við okkur hefur verið brotið.

Tilgangur samnings okkar og andi sáttmálans hefur verið algerlega brotinn. Bandarísk skip eru mjög hlaðin og ekki meðhöndluð sanngjarnt á nokkurn hátt, lögun eða form. Og það felur í sér bandaríska sjóherinn.

Og umfram allt rekur Kína Panamaskurðinn. Og við gáfum hann ekki til Kína. Við gáfum hann til Panama og við tökum hann til baka. (Klapp.)

Umfram allt eru skilaboð mín til Bandaríkjamanna í dag að það sé kominn tími til að við bregðumst aftur við af hugrekki, krafti og lífskrafti stærstu siðmenningar sögunnar.

Svo, þegar við frelsum þjóð okkar, munum við leiða hana til nýrra hæða sigurs og velgengni. Við munum ekki láta aftra okkur. Saman munum við binda enda á langvinna sjúkdómsfaraldurinn og halda börnum okkar öruggum, heilbrigðum og sjúkdómslausum.

Bandaríkin munu enn og aftur líta á sig sem vaxandi þjóð - þjóð sem eykur auð okkar, stækkar landsvæði okkar, byggir borgir okkar, hækkar væntingar okkar og ber fána okkar inn á nýjan og fallegan sjóndeildarhring.

Og við munum sækjast eftir augljósum örlögum okkar inn í stjörnurnar og ræsa bandaríska geimfara til að planta stjörnunum og röndunum á plánetunni Mars. (Klapp.)

Metnaður er lífæð stórrar þjóðar og eins og er er þjóð okkar metnaðarfyllri en nokkur önnur. Það er engin þjóð eins og þjóðin okkar.

Bandaríkjamenn eru landkönnuðir, smiðirnir, frumkvöðlar, frumkvöðlar og frumkvöðlar. Andi landamæranna er skrifaður í hjörtu okkar. Kall næsta stóra ævintýra hljómar innan frá sálum okkar.

Amerískir forfeður okkar breyttu litlum hópi nýlendna á jaðri stórrar heimsálfu í voldugt lýðveldi með ótrúlegustu þegnum jarðar. Það kemur enginn nálægt.

Bandaríkjamenn tróðu sér þúsundir kílómetra leið í gegnum hrikalegt land ótamðra víðerna. Þeir fóru yfir eyðimerkur,  um fjöll, þrautseigju ósagðar hættur, unnu villta vestrið, bindu enda á þrælahald, björguðu milljónum frá harðstjórn, lyftu milljörðum úr fátækt, beisluðu rafmagn, klufu atómið, hleyptu mannkyninu til himna og setja alheim mannlegrar þekkingar inn í lófa mannshöndarinnar. Ef við vinnum saman er ekkert sem við getum ekki gert og enginn draumur sem við getum ekki náð.

Margir töldu að mér væri ómögulegt að setja á svið svona sögulega pólitíska endurkomu. En eins og þið sjáið í dag, hér er ég. Bandaríska þjóðin hefur talað. (Klapp.)

Ég stend frammi fyrir ykkur núna sem sönnun þess að þið ættuð aldrei að trúa því að eitthvað sé ómögulegt að gera. Í Ameríku er hið ómögulega það sem við gerum best. (Klapp.)

Frá New York til Los Angeles, frá Fíladelfíu til Phoenix, frá Chicago til Miami, frá Houston til hérna í Washington, D.C., landið okkar var svikið og byggt af kynslóðum föðurlandsvina sem gáfu allt sem þeir áttu fyrir réttindi okkar og fyrir frelsi okkar .

Þeir voru bændur og hermenn, kúrekar og verksmiðjuverkamenn, stáliðnaðarmenn og kolanámumenn, lögreglumenn og brautryðjendur sem sóttu áfram, gengu fram og létu enga hindrun sigra anda þeirra eða stolt.

Saman lögðu þeir járnbrautir, reistu upp skýjakljúfana, byggðu mikla þjóðvegi, unnu tvær heimsstyrjaldir, sigruðu fasisma og kommúnisma og sigruðu hverja einustu áskorun sem þeir stóðu frammi fyrir.

Eftir allt sem við höfum gengið í gegnum saman stöndum við á barmi fjögurra bestu áranna í sögu Bandaríkjanna. Með hjálp ykkari munum við endurreisa loforð Bandaríkjanna og við munum endurreisa þjóðina sem við elskum - og við elskum hana svo mikið.

Við erum ein þjóð, ein fjölskylda og ein dýrðleg þjóð undir Guði. Svo, við hvert foreldri sem dreymir fyrir barnið sitt og hvert barn sem dreymir um framtíð sína, ég er með þér, ég mun berjast fyrir þig og ég mun vinna fyrir þig. Við ætlum að vinna sem aldrei fyrr. (Klapp.)

Þakka ykkur fyrir. (Klapp.)

Á undanförnum árum hefur þjóð okkar orðið fyrir miklum þjáningum. En við ætlum að koma því aftur og gera það frábært aftur, meira en nokkru sinni fyrr.

Við verðum þjóð eins og engin önnur, full samúðar, hugrekkis og einstakrar afstöðu. Kraftur okkar mun stöðva öll stríð og koma með nýjan anda einingar í heim sem hefur verið reiður, ofbeldisfullur og algjörlega óútreiknanlegur.

Ameríka verður aftur virt og dáð að nýju, þar á meðal af fólki með trú, trú og velvilja. Við munum vera velmegandi, við verðum stolt, við verðum sterk og við munum sigra sem aldrei fyrr.

Við verðum ekki sigruð, við verðum ekki hrædd, við verðum ekki niðurbrotin og við munum ekki mistakast. Frá þessum degi verða Bandaríkin frjáls, fullvalda og sjálfstæð þjóð.

Við munum standa hugrökk, við munum lifa stolt, okkur dreymir djarflega og ekkert mun standa í vegi fyrir okkur vegna þess að við erum Bandaríkjamenn. Framtíðin er okkar og gullöld okkar er nýhafin.

Þakka ykkur fyrir. Guð blessi Ameríku. Þakka ykkur öllum.

Þakka ykkur fyrir. (Klapp.)

The Inaugural Address January 20, 2025

LOKAÐ 12:40 austurstranda tíma

 

Innsetningarathöfn Bandaríkjaforseta haldin innandyra

Kaldhæðnir aðilar telja tvær ástæður fyrir að athöfnin fari fram innandyra í ár en ekki vegna kulda heldur óvinsælda og aldurs.

Þeir segja að Trump óttist að fáir munu mæta en þetta er alrangt. Jafnvel þótt athöfnin fari nú innandyra, hefur myndast stór áhorfenda hópur nú þegar og hafa sumir beðið í tvo daga. Svo má benda á að í New Jersey rallínu setti Trump met í áhorfenda þátttöku en 100K + mættu seinasta sumar á það og það í höfuðvígi Demókrata, New York ríki.

Hin ástæðan telja þeir neikvæðnu sé vegna þess að Trump sé orðinn 78 ára gamall! Þeir hafa greinilega ekki fylgst vel með því að það er búið að vera óslitið sigur partý alla helgina og með löngu rallíi í gær þar sem Trump tók Trump dansinn með Village People.

Þeir sem vel þekkja til, segja að Trump hafi sett met í rallí þátttöku fyrir forseta kosningarnar og hann bætti þar við setu á samfélags rásum, t.d. hjá Roe Rogan þar sem hann sat í hátt í þrjár klst samfleygt í viðtali. Andstæðingar hans, Biden og Harris sáust ekki vikum saman á sama tíma.

Trump mun hafa næga orku til að koma með örvahríð tilskipanna er hann kemur í Hvíta húsið í kvöld. Hann lofar met fjölda tilskipanna.

Donald Trump kemur aftur til góðs eða ills

Það er merkilegt að umdeildasti forseti Bandaríkjanna og sá versti skuli skiptast á að sitja á forsetastóli. Erfitt er að flokka menn niður og gefa þeim einkunn en ljóst er að Biden er meðal verstu forsetum Bandaríkjanna. Aðeins James Buchanan mætti flokka sem verri en vegna lélegri forystu hans, skiptist landið í tvennt 1861 og úr var borgarastyrjöld í Bandaríkjunum. Það má líkja Trump við Andrew Jackson sem var umdeildur en áhrifamikill forseti og svo var Ronald Reagan einnig þótt sagan hafi farið mildum höndum um hann.

Lítum á sögu Donalds Trumps var lengi þekktur sem auðugur viðskiptamaður og fjölmiðlapersóna, en hann hafði þó tjáð sig um stjórnmál frá 1980. Hann var skráður í bæði Demókrata- og Repúblikanaflokkinn á mismunandi tímabilum og íhugaði framboð til forseta árið 2000 fyrir Reform Party, en hætti við. 

Það er því ljóst að hann er ekki harðlínu hugsjónarmaður, heldur praktískur í verkum.  Hann er þó stöðugur í tali sínu um ólöglega innflytjendur og andstöðu við helstu andstæðinga Bandaríkjanna, fyrst Japan en síðan Kína.

Trump var vinsæll áður en hann bauð sig fram til forseta 2016 og fáir tóku hann alvarlega í fyrstu.

Í júní 2015 tilkynnti Trump  framboð sitt fyrir forsetakosningarnar sem fulltrúi Repúblikanaflokksins. Hann lagði áherslu á slagorðið "Make America Great Again" og stefnu gegn ólöglegri innflytjendum, fríverslunarsamningum og pólitískri elítu.

Hann vann forkosningarnar Rrepúblikana 2016 með afgerandi hætti gegn helstu keppinautum sínum, m.a. Ted Cruz og Marco Rubio.

Trump vann svo forsetakosningarnar gegn Hillary Clinton 8. nóvember 2016, þrátt fyrir að tapa í þjóðaratkvæðagreiðslunni (Clinton: 48,2%, Trump: 46,1%). Hann vann samt meirihluta kjörmanna (304–227).

Trump var 45. forseti Bandaríkjanna frá 20. janúar 2017 til 20. janúar 2021 á dramatískum tímum.

Hann kom á skattalækkanir fyrir fyrirtæki og einstaklinga og niðurskurð í regluverki.

Trump fylgdi harðari stefna í innflytjendamálum en forverar hans, reyndi að reisa vegg við landamæri Mexíkó, en fékk takmarkað fjármagn til verka. Hann náði þó að reisa 450 mílur af nýjum vegg.

Eitt af mikilvægustu verkum forseta er að skipa hæstaréttardómara og hann skipaði Neil Gorsuch, Brett Kavanaugh og Amy Coney Barrett, sem færðu réttinn til hægri. Hæstaréttadómarar Repúblikana urðu þar með sex talsins og er talið að áhrif hans geta varið í áratug.

Trump dró Bandaríkin úr Parísarsamkomulaginu og Íran-kjarnorkusamningnum, hafnar hefðbundinni bandalagsstefnu, hittir Kim Jong-un í Norður-Kóreu fyrstur Bandaríkjaforseta. Kannski var helsta afrek hans að koma á friði milli Ísraela og sunní Araba með Abraham friðarsáttmálanum. Samkomulagið var undirritað 15. september 2020 í Hvíta húsinu og fól í sér formlega friðarsamninga milli Ísraels og nokkurra arabaríkja.

Jared Kushner (tengdason Trump og aðalráðgjafa hans) sem var lykilmaður í viðræðunum. Helstu aðilar voru Ísrael, Sameinuðu arabísku furstadæmin (SAF), Barein, Súdan og Marokkó. Ef einhver annar hefði komið á þessu samkomulagi en Trump, hefði hann fengið friðarverlaun Nóbels sem hann fékk ekki líkt og Jimmy Carter fyrir friðarstarf sitt eða Obama fyrir það eitt að vera kosinn forseti.

Alla forsetatíð sína þurfi Trump að berjast fyrir tilveru sinni og eftir að hann ákvað að bjóða sig fram aftur fyrir forsetakosningarnar 2024.

Frægast eru embættisafglapa ákærurnar á hendur hans (e.impeachment) Í desember 2019 var hann ákærður af fulltrúadeildinni fyrir misnotkun valds vegna Úkraínuhneykslisins en sýknaður af öldungadeildinni í febrúar 2020 vegna eins símtals sem reyndist vera ósköp saklaust.

COVID-19 faraldurinn (2020) var eftir vill það sem honum endanlega á hné.  Trump var gagnrýndur fyrir viðbrögð sín við faraldrinum, en stuðlaði að hraðri þróun bóluefna (Operation Warp Speed).

Trump tapaði fyrir Joe Biden en viðurkenndi ekki ósigur en kosninga fyrirkomulagið var óvenjulegt vegna faraldursins. Það má segja að hann hafi yfirgefið embættið með látum, rétt eins og hann fór í það.

Uppþót urðu 6. janúar 2021 er stuðningsmenn hans ruddust inn í  þinghúsið í Washington D.C. í tilraun til að stöðva staðfestingu úrslita kosninganna. Hópur mótmælenda, að mestu stuðningsmenn Donalds Trump, fór með ólögmætum hætti inn í þinghúsið (Capitol) í Washington D.C. Markmið margra var að mótmæla staðfestingu kjörmannaatkvæða í forsetakosningunum 2020. Atvikið leiddi til óeirða, skemmda á eignum og átaka við lögreglu. Þingið var rýmt í nokkrar klukkustundir en fundur þess var haldinn áfram sama kvöld og úrslit kosninganna voru staðfest.

Ólík sjónarmið eru á málinu. Sumir líta á þetta sem óeirðir eða mótmæli sem fóru úr böndunum. Aðrir hafa kallað þetta "uppreisn" eða "valdaránstilraun" þar sem hópar innan mannfjöldans kölluðu eftir því að stöðva staðfestingu úrslita. Trump sjálfur hefur lýst því yfir að hann hafi hvatt til friðsamlegra mótmæla.

Embættis afglapa ákæra (önnur tilraun) í kjölfar óeirðanna var lögð á hendur hans. Trump var ákærður í annað sinn í janúar 2021 fyrir að hafa hvatt til uppreisnar, en sýknaður af öldungadeildinni í febrúar.

Lagaleg vandamál hafa fylgt honum eftir að hann tilkynnti framboð sitt til forseta embættis 2024 og allar ákærurnar voru á hæpnum forsendum af hendi Demókrata.

Trump tilkynnti framboð sitt til forsetakosninganna 2024 í nóvember 2022 og vann forkosningar Repúblikana með miklum yfirburðum.

Það er eiginlega tilviljun að Trump skuli enn vera á lífi. Marg sinnis var reynt að ráða hann af dögum, fleiri en þessi tvö skipti sem allir vita af. Á kosningafundi í Butler, Pennsylvaníu, var skotið á Donald Trump. Hann slapp með lítilsháttar meiðsli þegar kúla strauk eyra hans. Þrír aðrir særðust, þar af einn alvarlega. Gerandi var Thomas Matthew Crooks, 20 ára gamall maður frá Meridian, Pennsylvaníu. Hann var skotinn til bana af öryggisvörðum á vettvangi. Atvikið vakti upp spurningar um öryggisráðstafanir á kosningafundum og leiddi til endurskoðunar á verklagi.

Á kosningafundi í Miami reyndi Ryan Wesley Routh að skjóta Trump með skammbyssu. Öryggisverðir gripu inn í áður en Routh náði að skjóta, og enginn slasaðist. Tilræðismaðurinn heitir Ryan Wesley Routh, 25 ára gamall maður frá Tampa, Flórída. Hann var handtekinn á staðnum og bíður réttarhalda.Þessi atburður jók enn frekar áhyggjur af öryggi forsetaframbjóðenda og leiddi til aukinnar öryggisgæslu á viðburðum.

Þann 15. september 2024 var gerð tilraun til að ráða Donald Trump af dögum í Trump International Golf Club í West Palm Beach, Flórída. Árásarmaðurinn, Ryan Wesley Routh, faldi sig í runna nálægt golfvellinum með SKS-riffil. Hann var handtekinn af leyniþjónustunni áður en hann gat framkvæmt árásina. Enginn slasaðist í atvikinu.

Þessi atburður, ásamt fyrri tilraun til morðs í Pennsylvaníu, leiddi til þess að Donald Trump útnefndi Sean Curran, lífvörð sinn sem verndaði sinn í fyrri árásinni, sem yfirmann leyniþjónustunnar.

Að lokum. Donald Trump er einn áhrifamesti og umdeildasti stjórnmálamaður samtímans. Hann breytti Repúblikanaflokknum, hafði áhrif á bandarísk stjórnmál langt út fyrir forsetatíð sína en framtíð hans er enn óskrifuð er þessi grein er skrifuð en innsetningar athöfnin fer fram á morgun, 20. janúar. Jafnvel hún verður óvenjuleg, því hún fer fram innandyra vegna veðurs.

Menn þykjast vita á hverju þeir eiga von á er hann gegnir embætti.  Hann verður elskaður og hataður eins og áður. En ef til vill örlítið vinsælli en áður miðað við viðbrögðin frá kosningunum 5. nóvember til dagsins í dag.

Engin jarðtenging við gerð Fossvogsbrúar?

"Framkvæmdir við Fossvogsbrú eru hafnar. Bygging hennar er hluti af samgöngusáttmálanum. Umferð um brúna verður ætluð borgarlínu, gangandi og hjólandi vegfarendum." segir á RÚV og áætlaður kostnaður er 8 milljarðar króna, slóð: Framkvæmdir hafnar við Fossvogsbrú

Í sjálfu sér er frábært að það eigi að koma brú yfir Fossvoginn, gott fyrir samgöngur á höfuðborgarsvæinu en verðmiðinn er galinn. Hann er galinn vegna þess að það hefði mátt gera ódýrari brú, jafnvel helmingi ódýrari.  Þessi brú mun fara yfir kostnaðaráætlun á endanum, þótt jarðvegsfyllingin reynist ódýrari í útboði.  Annað sem er galið við þessa brú er að hún er aðeins ætluð fáum! Einar Þorsteinsson, borgarstjóri, segir að reiknað sé með að um tíu þúsund manns muni fara um brúna daglega sem eru loftkastala draumar. Gæti trúað því að 10 þúsund manns fari yfir brúna ef almenn umferð væri einnig leyfð en svo er ekki. Það þótt gríðarleg uppbygging hefur átt sér stað á Kársnesinu og mikil íbúabyggð risið.

Fossvogsbrú mun reynast flotræfilsbrú, líkt og nýja Öflusárbrú sem kostar hátt í 20 milljarða króna (á endanum). Það má alveg hanna ljót mannvirki, ef þau virka og litlir peningar til.

Úr því menn eru á annað borð byrjaðir að brúa voga, þá væri ágætt ef stjórnmálamenn á höfuðborgarsvæðinu myndu kíkja á landabréfakort við og við. Þá myndu þeir sjá ef vegur yrði lagður frá gatnamótum Engidals, Hafnarfirði, yfir í Gálgahraun, þaðan í Bessastaðanes (með landfyllingu eða stutta brú) og þaðan yfir í Kársnes útnes, og þaðan til Fossvogsbrúar, væri kominn hringvegur. Rétt eins og hugmynd Hrafns Gunnlaugssonar var er hann kynnti með eftirminnilegum hætti í sjónvarpsþætti. Allar umferðastíflur frá Hafnarfirði yfir í Kringlumýrabraut væru úr sögunni. En það yrði að byrja á mislægum gatnamótum í Engidal sem bloggritara skilst eigi að gera.

Kennarar stéttin er ekki virt hjá mörgum Íslendingum

Það ber á hjá eldri Íslendingum, 50+, ákveðinn misskilningur í garð kennara. Þessir einstaklingar halda að skólakerfið og kennarar nútímans séu eins og kennarar og skólakerfið var á áttunda áratugnum þegar þeir voru að alast upp.  Það er algjör misskilningur.

Fólk sem skilur ekki skólastarf vill hengja bakarann fyrir smiðinn. Það kennir lélegan árangur í t.d. Pisa og lélegan árangur drengja í skóla um kennslu kennarar.

Skólakerfið í dag er mein gallað og það vita kennarar af eigin hendi. Skóli án aðgreiningar, sem lítur vel út á yfirborðinu, hefur aldrei gengið upp. Það er hreinlega vegna þess að stoðþjónustan sem á að fylgja fjölbreyttum hópi nemenda hefur ávallt verið í skötulíki. Fyrir vikið verða margir af nauðsynlegri þjónustu. Annað er að skólakerfið er yfirfullt af erlendum nemendum sem er hent beint inn í skólanna, mállaust og umkomulítið.  Að sjálfsögðu fylgir ekki fjármagn eða mannskapur til að sinna þessum stóra hópi erlendra nemenda eða nemenda með námsvanda.

Best væri fyrir alla, bæði nemendur og foreldra sem og skólanna að komið verði á fleiri sérskólum (aðra en Brúarskóla og Klettaskóla sem báðir eru sprungnir) í nágrannasveitarfélögum Reykjavíkur og mæta þannig þörf þeirra nemenda sem standa höllum fæti.

Einnig ættu erlendu nemendur að fá aðlögun og sérskóla og nám í a.m.k. 1 - 2 ár áður en þeir koma inn í skólakerfið. Eins ættu skólayfirvöld í sveitarfélögunum að hætta að drekkja kennurum í vinnu með of stórum bekkjum. Hvernig á einn kennari með 25-29 nemendur að geta sinnt þeim öllum? Ef hver nemandi fengi eina mínútu í kennslustund, væri eftir ca. 10 mínútur í innlögn í kennslustund upp á 40 mínútur. Þetta er ekki boðlegt fyrir einn eða neinn.

Fagleg starf í skólum (velmenntuð kennarastétt) er með því besta sem gerist í Evrópu og hingað sækja erlendir kennarar (líka þeir finnsku) sér að fyrirmynd. Til dæmis að komast að því hvers vegna íslenskir nemendur er almennt hamingjusamari en aðrir evrópskir nemendur. Kennslan er orðin flókin og fjölbreytt vegna fleiri kennslugreina og því ekki skrýtið að kennaranámið er komið upp í 5 ár. Kennarinn er fjölfræðingur. Hann þarf að kunna íslensku, dönsku, ensku, stærðfræði, eðlisfræði, efnafræði, náttúrufræði, sögu, félagsfræði...þarf bloggritari að telja meira upp?

En svo verður að horfa á stóru myndina.  Drengir sérstaklega, eru hættir að lesa bækur sem leiðir til lélegri lestra kunnáttu sem svo hefur víxl áhrif. Tómstundastarf tekur mikla orku frá nemendur (sem er frábært) en það hefur áhrif líka. Mörg börn eru útkeyrð eftir daginn, enda skóladagurinn og skólaárið orðið margfalt lengra en þegar 50+ fólkið var í skóla.

Þetta er í höndum stjórnvalda að laga þetta, bæta aðbúnað kennara og nemenda og hætta að spara aura. Foreldrar mega líka líta í eigin barm, enda er uppeldið komið úr þeirra höndum að miklu leyti. Börnunum kannski bara sinnt á kvöldin eftir langan vinnudag. En þeir geta þó a.m.k. sent börnin vel uppaldin og kurteis í skólann. Það er ekki hlutverk kennarans að ganga börnin í foreldra stað eins og oft vill vera í dag, þegar kannski annað foreldrið vantar á heimilið.

Kennarar eru í því að hjálpa foreldrum að koma börnum þeirra til manna og því eiga allir að leggjast á árarnar að stuðla að því. Mikilvægi kennarans eykst með hverju ári, því að þótt gervigreindin komi til, kemur ekkert í stað mannlegrar hlýju kennarans. 1 milljón á mánuði er sanngjörn krafa.

Kennarastéttin ætti að vera hærri launuð en þingmenn

Stéttir kennara eru fjölmennar. Um 2.500 manns störfuðu í framhaldsskólum í nóvember 2020. Rúmlega 80% kennara í framhaldsskólum höfðu kennsluréttindi það sama ár sem er athyglisvert, því maður myndi ætla að það sé auðveldara að manna stöður í framhaldsskólanum samanborið við grunnskólakennara.

Félag grunnskólakennara er fjölmennasta aðildarfélag Kennarasambands Íslands með um 5.300 félagsmenn. Svona fjölmennar stéttir fá aldrei há laun, fjöldinn er bara of mikill og reikningurinn of hár.

Best væri fyrir kennarar að hafa stéttarfélag fyrir hvert skólastig, frá leikskóla upp í háskóla. Reikningurinn fyrir viðsemjendur þeirra verður þá ekki of hár.

Árið 2030 verður kennararstéttin ein af fáum stéttum sem gervigreindin hefur ekki lagt niður eða fækkað í. Talið er að 41% fyrirtækja í heiminum hafa þá fækkað starfsfólk og margar starfgreinar lagst af. Fáir muna vinna í framtíðinni en það munu kennarar gera. Þeir ættu því að heimta hámarkslaun, bara fyrir það að vinna yfir höfuð!

Það er ótrúlegt í allri sjálfvirkninni, fjöldaframleiðslu og tölvuvæðingu að fólk sé að vinna 40 klst. vinnuviku. Sel það ekki dýrara en keypti, en sagt er að evrópski miðaldarmaðurinn hafi haft styttri vinnutíma en Bandaríkjamaðurinn í dag.

Kennarar skapa framtíðina, en hvað gera þingmenn sem verðskuldar það að þeir eru með þreföld hærri laun en kennarinn? Þeir vinna þriðjung úr ári (rúmlega hundrað daga á ári sem þeir þurfa að mæta í Alþingishúsið) og hafa alls kyns forréttindi sem Jón og Gunna hafa ekki. Oft valda þingmenn meiri skaða en ávinning með verkum sínum, en þetta er kannski alhæfing enda gott fólk í öllum stéttum.

Að lokum. Kennarastarfið er erfiðisvinna. Mannleg samskipti geta verið erfið og krefjandi. Um það geta grunnskólakennarar borið vitni um. Ein mesta kulnun í starfi er að finna meðal hjúkrunarfræðinga og kennara. Fólk brennur yfir í starfi og gefst upp margt hvert. Hvers vegna skildi það vera?

 

Vilja Íslendingar fá Bandaríkjamenn sem nágranna?

Þetta ætti að vera umhugsunarvert atriði fyrir Íslendinga og ekki eins fráleitt miðað við atburðarrás síðastliðna vikna. Viðbrögð heimsins hafa verið blendin, á að taka hugmyndir eða kröfur Trumps varðandi Grænland alvarlega eða sem samningsatriði í öðrum málum, eins og fleiri herstöðvar og námuréttindi í landinu?

Trump virðist halda þessu fram af fullri alvöru og nú eru Repúblikanar að smíða frumvarp sem heimilar Bandaríkjaforseta að fara í viðræður.

Heimastjórn Grænlands og ríkisstjórn Dana hafa tekið illa í málið en skiptar skoðanir virðast vera meðal Grænlendinga sjálfra. Þeir eru ekki ýkja hrifnir af nýlendustjórn Dana sem hefur á köflum verið hranaleg. Danir voru afskipta litlir af Íslendingum, hirtu afraksturinn af landinu, báru virðingu fyrir menningu Íslendinga en lengra náði það ekki. Ísland var hjálenda en ekki nýlenda og það getur verið mikill munur þar á.

Danir fóru oft illa með Grænlendinga á nýlendu tímabilinu, eins og margar aðrar nýlenduþjóðir gerðu gagnvart frumbyggjum á yfirráðasvæðum sínum. Samband Danmerkur og Grænlands einkennist af nýlendustjórn sem var að mestu leyti einhliða, og margar af ákvörðunum sem teknar voru höfðu alvarlegar afleiðingar fyrir menningu, samfélag og sjálfstæði Grænlendinga.

En eru Grænlendingar (og Íslendingar) betur settir með að gera Grænland að nýju ríki í Bandaríkjunum eða sjálfstjórnarsvæði?

Bandaríkjamenn hafa farið með inúíta í Norður-Ameríku á svipaðan hátt og aðrar frumbyggjaþjóðir, þó með ákveðnum sérkennum sem tengjast jarðfræðilegum og menningarlegum aðstæðum í norðlægum heimskautasvæðum. Samskiptin milli yfirvalda Bandaríkjanna og inúíta hafa oft einkennst af valdatöku, menningarlegri kúgun og vanrækslu, en einnig af tilraunum til að bæta aðstæður þeirra. 

Hætt er við að Grænlendingar fari úr öskuna í eldinn með að fá nýja húsbændur. Bloggritari hélt að þeir vildu fá full sjálfstæði. Ef Danir eru slæmir, þá eru þeir  þó ekki eins máttugir og Bandaríkjamenn. Stjórn þeirra á Grænlandi er þegar veik og því auðveldara að berjast við Kaupmannahöfn en Washington DC.

Og það getur verið óþægilegt fyrir örríki eins og Ísland að hafa svona heimsveldi við túnfótinn. Hvað næst? Ísland næst á dagskrá?

 

Það er ekki til neitt sem kallast "normal" hitastig fyrir jörðina

Hér í þessu myndbandi er talað um öldugang ísalda og það að sólin, ekki maðurinn ræður miklu um hitastig jarðar. Losun koltvísýrings er auka breyta, ekki aðalástæða fyrir hlýnun eða kólnun jarðar. Þeir þættir sem skipta máli eru:

1) Fjarlægð sólar frá jörðu (getur verið breytileg eftir árþúsund).

2) Sólarvindar (geislarnir eru mis öflugir).

3) Halli jarðar sem er nú 23,5 gráður. Staðsetning snúningsás jarðar færðist um 30 fet (10 metra) á milli 1900 og 2023. Nýleg rannsókn leiddi í ljós að um 90% af reglubundnum sveiflum í pólhreyfingum gæti skýrst af bráðnun ísbreiða og jökla, minnkandi grunnvatns og hækkun sjávarborðs. Þetta er eins og pendúll sem sveiflast til og frá á tugþúsunda ára fresti.

4) Braut jarðar umhverfis sólu er ekki alltaf sporöskjulaga, heldur sveflast hún til og getur orðið meira hringlaga. Þetta gerist á hundrað þúsund ára fresti.  Þetta þýðir breytilegt hitastig.

Það má því líkja jörðinni við fótbolta sem snýst í loftinu og fer í boga í átt að "marki". Ekkert normal hitastig er því til, stundum eru ísaldir eða hlýjinda skeið, allt eftir stöðu jarðar í himingeiminum og afstöðu hennar gagnvart sólu. Maðurinn, sem er ansi öflugur er bara máttvana áhorfandi að þessu öllu.

Spurning er því þessi: Vita menn yfir höfuð um hvað er verið að tala um þegar talað er um hlýnun jarðar vegna "gróðurhúsaáhrifa"? Er ekki bara stutt í næstu ísöld? Eru ísaldir og kuldaskeið ekki verra vandamál fyrir mannkynið en hlýnun upp á 1,5 gráðu frá upphafi iðnbyltingarinnar? Er búið að upplýsa Gretu Thunberg af þessu?

 

Þegar landkönnuðurinn Peter Frauchen tryggði Dönum yfirráðin yfir Austur-Grænland

Menn vilja alltaf gleyma því að austurströnd Grænlands hefur alltaf verið strjábýl, jafnvel ennþá daginn í dag búa fáir Grænlendingar þar. Ástæðan er einföld, miklu meiri ís er þarna og illgreiðfært þangað nema yfir Grænlandsjökul á sleðum sem danski hermenn gera enn í dag eða með þyrlum eða flugvélum.

Þegar Inúítar lögð loks undir sig Grænland allt undir lok síðmiðalda, fór fámennur hópur þeirra til Austur-Grænlands og einangruðust þar málfarslega og kynþáttalega. Svo er enn í dag.

Norrænir menn og Eiríkur rauði sérstaklega uppgötvuðu það fljótt að ekki var hægt að búa á Grænlandi nema á tveimur stöðum, Vestri byggð og Eystri byggð. Svo er enn í dag að fleir búa á tveimum litlum svæðum á vesturströnd Grænland sem er með mildara veðurfar og minni ís.

Það er því hlægilegt þegar Norðmenn ætluðu að leggja undir sig með góðu eða illu Austur-Grænland og kölluðu landið Land Eríks rauða (hann bjó aldrei á austurströndinni). Árið 1931 færðist Græn­lands­málið frek­ar í brenni­dep­il umræðunn­ar, en í júní það ár námu fimm norsk­ir menn landsvæði á aust­ur­strönd Græn­lands í nafni Nor­egs­kon­ungs og nefndu það Eirik Rau­des Land – Land Ei­ríks rauða.

Nokkr­um dög­um síðar ákvað norska rík­is­stjórn­in að inn­lima svæðið í Nor­eg. Var sjó­hern­um enn frem­ur gert að verja þessa ný­lendu sam­kvæmt fyr­ir­skip­un norska varn­ar­málaráðherr­ans, Vidk­un Quisl­ing. Svo fór að Norðmenn yf­ir­gáfu Græn­land 5. apríl 1933, en þá hafði Alþjóðadóm­stóll­inn í Haag dæmt land­nám þeirra ólög­legt.

Íslendingar voru líka sumir hverjir æstir á öðrum áratug 20. aldar að eignast gömlu "nýlendu" sína með Einar Benediksson fremstan í flokki. En Íslendingar voru þá nýbúnir að fá frelsi og stjórnarráðið og Alþingi ekki öflugt. Það varð því hljótt um kröfur Íslendinga þótt einstaka mann ljáði máls á málinum.

En merkilegt er að kröfur Dana sjálfra til Austur-Grænlands eru nefnilega ekki gamlar. Fáir vita af því að það var einn Dani, Peter Freuchen, í byrjun 20. aldar sem tryggði rétt Dana (og gerði landnám Norðmanna þar með ólöglegt) til landshlutans.  Ég las bók hans margsinnis, sem heitir Æskuárin mín á Grænland og er stórskemmtileg aflestrar. Þvílíkur ævintýraheimur sem hann dró mynd af og gamla inúítasamfélaginu sem þá var ósnert á austurströndinni. Kíkjum á æviágrip hans.

Freuchen fæddist í Nykøbing Falster í Danmörku (20 febrúar 1886 – 2. september 1957), sonur Anne Petrine Frederikke  og Lorentz Benzon Freuchen, kaupsýslumanns. Freuchen var skírður í kirkjunni á staðnum. Hann stundaði nám við Kaupmannahafnarháskóla þar sem hann stundaði nám í læknisfræði um tíma.

Árið 1906 fór hann í sinn fyrsta leiðangur til Grænlands sem meðlimur Danmerkur leiðangursins svonefnda. Á árunum 1910 til 1924 fór hann í nokkra leiðangra, oft með hinum þekkta heimskautafara Knud Rasmussen. Hann vann með Rasmussen við að fara yfir Grænlandsjökulinn. Hann var í mörg ár í Thule á Grænlandi og bjó með Pólar Inúítum. Árið 1935 heimsótti Freuchen Suður-Afríku og í lok áratugarins hafði hann ferðast til Síberíu.

Árið 1910 stofnuðu Knud Rasmussen og Peter Freuchen Thule-verslunarstöðina í Cape York (Uummannaq), Grænlandi, sem verslunarstöð. Nafnið Thule var valið vegna þess að það var nyrsta verslunarstaður í heimi, bókstaflega "Ultima Thule". Thule verslunar útpósturinn eða verslunarstöðin varð heimastöð fyrir röð sjö leiðangra, þekktir sem Thule Expeditions, á milli 1912 og 1933.

Fyrsti Thule leiðangurinn (1912 fóru þeir Rasmussen, Freuchen, Inukitsork og Uvdloriark) hafði það að markmiði að prófa fullyrðingu Roberts Peary um að sund skildi Peary Land frá Grænlandi. Þeir sönnuðu að þetta var ekki raunin í 1.000 km (620 mílur) ferð yfir innlandsísinn sem varð þeim næstum að bana.

Clements Markham, forseti Royal Geographical Society, sagði ferðina "þá fínustu sem hundar hafa framkvæmt". Freuchen skrifaði persónulegar frásagnir af þessari ferð (og öðrum) í Vagrant Viking (1953) og og með Rasmussen (1958). Hann segir í Vagrant Viking að aðeins ein önnur hundasleðaferð yfir Grænland hafi nokkurn tíma tekist vel. Þegar hann festist undir snjóflóði segist hann hafa notað eigin saur til að búa til rýting sem hann losaði sig með. Meðan þeir voru í Danmörku héldu Freuchen og Rasmussen röð fyrirlestra um leiðangra sína og menningu inúíta.

Fyrsta eiginkona Freuchens, Mekupaluk, sem tók sér nafnið Navarana, fylgdi honum í nokkra leiðangra. Þegar hún lést vildi hann að hún yrði grafin í gamla kirkjugarðinum í Upernavík. Kirkjan neitaði að framkvæma greftrunina, vegna þess að Navarana var ekki skírð, svo Freuchen jarðaði hana sjálfur. Knud Rasmussen notaði síðar nafnið Navarana fyrir aðalhlutverkið í kvikmyndinni Palos Brudefærd sem var tekin upp á Austur-Grænlandi árið 1933. Freuchen gagnrýndi harðlega kristna kirkju sem sendi trúboða meðal inúíta án þess að skilja menningu þeirra og hefðir.

Þegar Freuchen sneri aftur til Danmerkur á 2. áratugnum gekk hann til liðs við jafnaðarmenn og lagði sitt af mörkum með greinum í dagblaðinu Politiken. Frá 1926 til 1932 starfaði hann sem aðalritstjóri tímarits, Ude og Hjemme, í eigu fjölskyldu seinni konu sinnar.

Enda þess grein á að benda á að Thule verslunarmiðstöðin sem Frauchen stofnaði tryggði landakröfur Dana, því þar með gátu þeir sannað búsetu á austurströndinni (skítt með innbyggjarar höfðu búið þarna í 500 ár áður).

Örríkin ganga kaupum og sölum

Danir voru aldrei áhugasamir um hjálendu sína í norðri, Ísland. Ekki er beinlínis hægt að segja að þeir hafi farið illa með Íslendinga, til þess var mörlandinn of langt í burtu og stjórnsýsla þeirra á Íslandi of lítil. Dæma má stjórn þeirra á eyjunni sem vítaverða vanrækslu framan af. Þeir höfðu ekki meiri áhuga en það, þegar tekjur þeirra af fiskveiðum fóru minnandi á 19. öld að vilja að nota landið sem skiptimynt.

Árið 1809, þegar Napoleon háði stríð Evrópu og Danmörk hafði tapað Svíþjóð í stríðinu, höfðu Danir miklar áhyggjur af öryggi landsins og óttuðust að Bretar gætu tekið Ísland sem og gerðist er Jörundur hundadagakonungur tók hér "völd". Á þessum tíma voru Bretar mjög áhugasamir um að tryggja hafnaraðstöðu í Norður-Atlantshafi. Það var því nokkur hugmynd um að Bretar myndu kaupa Ísland frá Danmörku, en þetta fór aldrei lengra.

Árið 1814, þegar Danmörk og Svíþjóð undirrituðu Kiel samninginn eftir Napóleonsstríðin, fór Noregur formlega frá Danmörku en Ísland varð eftir (svo við vitum ekki enn til að það hafi verið mögulegt að "selja" Ísland, heldur væri mögulega að ræða skiptingu eignar).

Í kringum 1860 var Ísland mjög fátækt og einangrað, og Danir höfðu miklar fjárhagslegar áhyggjur vegna þessa. Þá hafði meðal annars komið upp hugmynd um að selja Ísland Bandaríkjamönnum sem hluta af viðræðum við þá um að mynda nýja þjóðríki eða viðskiptaþjóðarsamband.

Árið 1868 var jafnvel formlegt tilboð frá Danmörku til Bandaríkjanna um að Ísland yrði selt. Bandaríkin höfðu ekki sérstakan áhuga á þessu tilboði, að minnsta kosti ekki á þeim tíma. Það er talið að þeir hafi ekki séð Ísland sem hagkvæmt eignarhald og voru einnig óvissir um það hvort það væri raunverulega hagkvæmt fyrir Bandaríkin að bæta Ísland við sitt land.

Ísland á 19. öld var því í sömu stöðu og Grænland á 20. öld, vera skiptimynt í samskiptum stórvelda. Bandaríkin vilja nú Grænland en vildu landið á 19. öld frá Dönum en ekkert varð af þessum áformum. Litið var á það sem risa ísbreiðu með fáum eða engum auðlindum. En nú vita allir af málm námum landsins, hernaðarlegs mikilvægi o.s.frv.

Virðingin fyrir örríkjum er ekki meiri en þetta.